De afspraken van klimaattop Cancún

De onderhandelingen op de VN-klimaattop hebben zaterdag geleid tot een aantal bescheiden afspraken. Alle landen, behalve Bolivia, stemden in. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste onderwerpen waarover de meer dan 190 landen het eens zijn geworden.

Het tegengaan van klimaatverandering:
- De tekst dringt aan op 'diep snijden' in de uitstoot van broeikasgassen, die verantwoordelijk worden gehouden voor de opwarming van de aarde. Op die manier moet worden voorkomen dat de aarde de komende jaren meer dan 2 graden Celsius warmer wordt dan voor het industriële tijdperk. Ook wordt onderzocht of een maximale stijging van 1,5 graad uitvoerbaar is.

- De tekst eist dat rijke landen hun uitstoot met 25 tot 40 procent verminderen in 2020 ten opzichte van 1990. Deze afspraak is gemaakt in een werkgroep over het Kyotoprotocol en geldt dus niet voor de Verenigde Staten.

- De tekst biedt ruimte voor een onderzoek naar marktmechanismen die arme landen kunnen helpen hun uitstoot te verminderen. De voorstellen die daaruit komen, zullen op de volgende klimaattop in 2011 in Zuid-Afrika worden besproken.

Hulp voor arme landen:
- Er wordt een nieuw internationaal orgaan (het Groene Klimaat Fonds) opgericht, dat geld van rijke landen doorspeelt aan arme landen die kampen met de gevolgen van klimaatverandering. De Europese Unie, de Verenigde Staten en Japan hebben daarvoor toegezegd tot en met 2012 jaarlijks 30 miljard dollar ter beschikking te stellen. Dat bedrag zal tot 2020 oplopen tot 100 miljard dollar per jaar. Daarmee zijn de toezeggingen van de klimaattop in Kopenhagen vorig jaar nu officieel vastgelegd.

- De Wereldbank zal de interim-beheerder worden van het Groene Klimaat Fonds, voor een periode van drie jaar.

- Er komt een raad van bestuur van 24 leden, die het Groene Klimaat Fonds gaat leiden. Daarin zijn afgevaardigden van rijke en arme landen gelijk vertegenwoordigd en mogen ook eilandstaten, die het water letterlijk aan de lippen staat, meepraten.

- Er komt een Klimaat Technologie Centum en Netwerk om te helpen bij het verspreiden van de kennis en technologie die nodig zijn om klimaatverandering tegen te gaan en om landen aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.

Verminderen van ontbossing:
- De tekst ondersteunt de inspanningen om het verwoesten van bossen tegen te gaan, een belangrijke oorzaak van klimaatverandering omdat bossen veel broeikasgassen opnemen. De tekst vraagt de ontwikkelingslanden plannen te maken. De tekst gaat niet in op de rol van de markt bij het tegengaan van ontbossing.

- Roept alle landen op de rechten van de inheemse bevolking te respecteren.

Toekomst van het Kyotoprotocol:
- Roept rijke landen op nieuwe onderhandelingen aan te gaan over het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen onder het Kyotoprotocol, dat in 2012 afloopt, 'om te voorkomen dat er een gat ontstaat' tussen de periodes waarvoor afspraken gelden.

- Vooralsnog zijn landen niet verplicht hun doelstellingen voor na 2012 vast te leggen onder het Kyotoprotocol. Vooral Japan is tegenstander van een tweede termijn. Dat is omdat aan China geen eisen worden gesteld en omdat de Verenigde Staten het protocol niet hebben geratificeerd. Japan wil een akkoord waar ook deze twee grote vervuilers onder vallen.

De afspraken van Cancún
De afspraken van Cancún (Foto: ANP)