Al-Maliki formeel gevraagd regering te vormen

De Iraakse president Jalal Talabani heeft premier Nouri al-Maliki donderdag gevraagd een regering te vormen. Daarmee moet een einde komen aan een al acht maanden durende politieke impasse over de vraag wie Irak de komende vier jaar gaat leiden.

Al-Maliki krijgt dertig dagen de tijd om een team te vormen, waarin alle rivaliserende Iraakse facties -Koerden, soennieten en sjiieten- vertegenwoordigd zijn. "Ik roep het grote Iraakse volk van alle gezindten, religies en etniciteiten op en ik roep al mijn politieke broeders op samen te werken om de verschillen te overwinnen en deze verschillen achter ons te laten", zei de premier.

Als Al-Maliki er niet in slaagt alle facties een substantiële rol toe te bedelen, loopt hij het risico dat ze uit zijn regering stappen. Het is nog maar de vraag of de fragiele Iraakse democratie, die zoveel jaren van geweld en economische sancties achter zich probeert te laten, een dergelijke destabiliserende klap te boven zou komen.

Het verzoek van Talabani was niet meer dan een formaliteit. Hij werd zelf op 11 november gekozen als president en stelde toen al voor dat Al-Maliki een nieuwe regering zou vormen. Daarna had hij vijftien dagen om het verzoek formeel in te dienen, zodat Al-Maliki extra tijd kreeg om details uit te werken.

De verkiezingen op 7 maart leverden geen duidelijke winnaar op. De Iraqiya-coalitie van voormalig premier Ayad Allawi werd de grootste en veroverde 91 zetels, het blok van Al-Maliki 89. Iraqiya slaagde er echter niet in politieke partners te vinden voor een meerderheid. Dit maakte de weg vrij voor Al-Maliki, die eerst vrede moest sluiten met bittere rivalen in het sjiitische kamp. De langdurige politieke onzekerheid leidde eind vorige maand tot toenemend geweld in Irak.

De premier kan er zeker van zijn dat nauwlettend in de gaten wordt gehouden welke posten hij reserveert voor leden van Iraqiya. Als het soennitische bevolkingsdeel het idee krijgt dat het geen rol van betekenis speelt in de regering, is een terugkeer van het sectarische geweld niet ondenkbaar.

Ook moet Al-Maliki goed overwegen welke rol medestanders van de anti-Amerikaanse geestelijke Muqtada al-Sadr krijgen. Dat Al-Maliki de steun kreeg van Al-Sadr werd bewerkstelligd door het naburige Iran en heeft er in belangrijke mate toe bijgedragen dat Al-Maliki opnieuw aan de macht kwam.


Al-Maliki formeel gevraagd regering te vormen (Foto: Novum)