'Niet iedereen past op paspoort'
Wie een nieuw paspoort nodig heeft, is over het algemeen gedwongen een speciale foto te laten maken. Er zijn namelijk nogal wat eisen die de Nederlandse overheid stelt aan die paspoortfoto's. Hein Daanen, hoogleraar aan de VU in Amsterdam, vroeg zich af of een gewone foto zou volstaan, toen hij een nieuw paspoort nodig had: "Ik ben naar de eisen van het paspoort gaan kijken en verbaasde me over normen voor hoogte en breedte van het gezicht. Dat impliceert een bepaalde verhouding, waarvan ik me meteen afvroeg of alle Nederlanders daar in zouden passen."
Niet dus. Sommigen hebben zo'n lang of breed gezicht, dat ze niet op het paspoort passen. Daanen weet zelfs hoeveel Nederlanders dit probleem hebben: 2,7 procent van de volwassenen. Dat staat gelijk aan meer dan 378.000 Nederlanders van veertien jaar of ouder. Daanens bevindingen publiceerde hij in het 'Journal of BTHA', een blad voor gezondheidsdeskundigen. Daaruit blijkt dat ook in Griekenland en China foto-eisen gelden die groepen paspoortdragers een probleem op kunnen leveren.
Volgens de voorschriften heeft een portretfoto voor een Nederlands paspoort een hoofdhoogte van 36 tot 30 millimeter, en een gezichtsbreedte van 16 tot 20 mm. De verhouding van hoogte en breedte ligt daarmee tussen de minimaal 1,3 en maximaal 1,875. Gemeenteambtenaren gebruiken een speciale mal om de foto's te testen op toelaatbaarheid. Uitzonderingen hierop zijn mogelijk en ondanks de hierboven geschetste problemen, ontstaan er volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken zelden conflicten. Daanen: "Maar vaak vergt een ontheffing een hoop geregel en vertraging."
Daanen kon de paspoorteisen makkelijk toetsen, omdat hij in 2000 een studie voor het TNO maakte, waarin hij de lichaamsverhoudingen van Nederlanders mat. Daartoe werden 1.250 personen met een laserscanner in drie dimensies vastgelegd. Gegevens die nu veelvuldig worden gebruikt door auto- en kledingfabrikanten. De uitkomsten tonen aan dat een op de veertig Nederlandse gezichten niet op het paspoort passen. "Aangezien gemeenten niemand vanwege zijn hoofd een paspoort kunnen weigeren, zou mijn advies zijn om de regels te verruimen en alleen een minimale hoogte in de wet te eisen. Van de EU mag dat en het zal een hoop gedoe schelen."
