MI6-baas verdedigt geheimhouding

Het hoofd van de Britse spionagedienst MI6, John Sawers, is donderdag uit de schaduw getreden en heeft voor het eerst in de geschiedenis van de dienst een toespraak gehouden voor een groep journalisten. Hij verdedigde in de toespraak de noodzaak tot geheimhouding om zo de groeiende terreurdreiging het hoofd te kunnen bieden.

Sawers zei dat hoewel de geheimhouding uit de tijd van de Koude Oorlog voorbij is en inlichtingendiensten steeds toegankelijker worden, het geheimhouden van materiaal van vitaal belang is om mensen te beschermen tegen terreuraanslagen. "Geheimhouding is geen vies woord. Geheimhouding bestaat niet om een rookgordijn op te werpen", zei Sawers. "Zonder geheimhouding zouden er geen inlichtingendiensten zijn of andere nationale aanwinsten, zoals de elitetroepen. Ons land zou zonder geheimhouding kwetsbaarder zijn."

De kwestie van de geheimhouding heeft het wereldnieuws de afgelopen week gedomineerd, nadat klokkenluiderswebsite Wikileaks bijna vierhonderdduizend veldverslagen van het Amerikaanse leger op het internet plaatste. In de rapporten wordt verslag gedaan van bijna dagelijkse bloedbaden in Irak sinds de invasie in 2003. In juli plaatste Wikileaks ook al 77 duizend geheime documenten van het Amerikaanse leger over de oorlog in Afghanistan online.

In Groot-Brittannië lopen op dit moment twee onderzoeken naar de vraag of MI6 en andere overheidsdiensten betrokken zijn bij de mishandeling van terreurverdachten. Sawers ontkende in zijn toespraak de aantijgingen. Hij voegde daar bovendien aan toe dat de MI6-agenten verplicht zijn zich aan de wet te houden en martelingen moeten stoppen of voorkomen. "En dat doen we ook -ook al zorgt dat er voor dat terroristen door kunnen gaan met hun activiteiten", zei hij. Hij nuanceerde de aanklacht dat MI6 betrokken was bij martelingen en zei dat de dienst ervan wordt beschuldigd 'te dicht in de buurt van marteling te zijn geweest'.

Sawers zei tevens dat er vooruitgang wordt geboekt in Pakistan en Afghanistan, maar dat er nieuwe terreurdreigingen ontstaan in Jemen, Somalië en landen in Noord-Afrika. Hoewel een 'normale' terreuraanslag Groot-Brittannië niet op de knieën zal dwingen, hebben kernwapens en chemische en biologische wapens volgens Sawers wél de potentie de politieke machtsverhouding te veranderen. "De onthullingen over de geheime Iraanse opwerkingsfabriek in Qom waren een succes voor de inlichtingendiensten", zei Sawers. "Ze hebben geleid tot een intensivering van de diplomatieke druk op Iran en zwaardere sancties van de Verenigde Naties en de Europese Unie, die Iran begint te voelen. De Iraanse regering moet nu goed nadenken waar haar belangen liggen."

Het gebruik van geheime informatie leidt echter ook tot moeilijke keuzes voor agenten, zeker wanneer de informatie mogelijk verkregen is door martelingen of mishandeling. "Stelt u zich eens voor dat we geloofwaardige informatie hebben gekregen die levens kan redden, hier of in het buitenland. We hebben een professionele en morele plicht om naar deze informatie te handelen", zo zei Sawers. "We hebben echter ook de plicht te doen wat we kunnen om er voor te zorgen dat onze collegadiensten de mensenrechten respecteren. Dat is niet altijd eenvoudig. Als we informatie achterhouden en niet doorspelen, uit angst dat een verdachte terrorist slecht wordt behandeld, kunnen er onschuldige levens verloren gaan die anders hadden kunnen worden gered. Soms is er geen duidelijke manier om te handelen."


(Foto: Novum)