'Salafistische moskeeën keuren geweld af'

Officiële salafistische organisaties, moskeeën en predikers in Nederland roepen niet op tot geweld. Ze keuren dat af. Ook streven ze geen invoering van de sharia (strenge moslimwetten) in Nederland na. Moslims die met geweld de jihad (heilige oorlog) willen voeren, opereren dan ook buiten deze organisaties.

Dat blijkt uit het vrijdag gepubliceerde onderzoek Salafisme in Nederland van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies van de Universiteit van Amsterdam. Salafisme is een zeer orthodoxe stroming binnen de islam. De aanhangers ervan proberen zoveel mogelijk letterlijk volgens de Koran te leven.

Volgens de onderzoekers is het salafisme voor een belangrijk deel een 'gewone' orthodoxe beweging. De aanhangers hebben 'een rigide en eenzijdig' wereldbeeld. "Gelovigen bestrijden de Nederlandse samenleving echter niet actief, maar zijn eerder op zoek naar een plaats binnen de samenleving waarin zij volgens de salafistische leer kunnen leven."

Toch bestaat het risico dat deze moslims niet meedoen aan de maatschappij. Keuzes voor geschikt werk en studie worden in een fanatieke naleving erg moeilijk. Ook kan het problematisch zijn de religieuze adviezen van predikers te 'vertalen' naar de Nederlandse maatschappelijke context.

Belangrijke centra van het salafisme in Nederland zijn onder meer de As-Soennah moskee in Den Haag, de El Tawheed moskee in Amsterdam en de de El-Fourkaan moskee in Eindhoven. De bestuurders van salafistische organisaties hebben weinig contact met andere islamitische instellingen.

Salafistische verenigingen zijn zeer actief in het verspreiden van hun gedachtegoed. Ze organiseren bijvoorbeeld veel lezingen en cursussen. Die worden vaak in het Nederlands gegeven. Mede daardoor trekt het salafisme opvallend veel jongeren. Onder de gelovigen zijn veel Marokkaanse Nederlanders. Ook autochtonen en Somaliërs vormen een belangrijk deel van de aanhang.

De onderzoekers hebben een enquête gehouden onder elfhonderd moslims die oorspronkelijk uit Marokko, Turkije of andere niet-Westerse landen komen. Daaruit blijkt dat ongeveer acht procent van hen streng orthodox is. In totaal gaat het waarschijnlijk om 40.000 tot 65.000 personen. Zij zijn gevoelig voor het salafisme.

De onderzoekers hebben in kaart gebracht hoeveel streng orthodoxe moslims er zijn, omdat het niet mogelijk bleek er precies achter te komen hoeveel salafisten in Nederland wonen. Die willen namelijk vaak niet meewerken aan enquêtes.