Diplomatieke gemoederen China en Japan lopen op

China heeft belangrijke afspraken met Japan afgezegd vanwege de verlengde detentie van een Chinese kapitein. Dat meldde de Chinese staatszender CCTV zondag. De kapitein van een vissersboot werd door Japan gearresteerd nadat hij in de buurt van eilanden die beide landen claimen in botsing was gekomen met twee Japanse patrouilleboten.

Volgens de televisiezender heeft de weigering van Japan om de man vrij te laten 'de Chinees-Japanse relatie al ernstige schade berokkend'. Beijing heeft alle contacten op ministerieel en provinciaal niveau afgelast, zegde een gesprek over luchtvaart af en verzette een afspraak over steenkool.

De verlengde detentie van de Chinese kapitein heeft het altijd sluimerende anti-Japanse sentiment in China aangewakkerd. Volgens de staatstelevisie is het aantal Chinese toeristen in Japan sterk afgenomen en een in Beijing gevestigd bedrijf meldde een trip naar Japan met tienduizend mensen -om medewerkers, hun familie en zakenpartners te belonen- af te zullen zeggen.

"De schuld van deze situatie ligt geheel bij Japan. De Japanse kant zou direct en zonder enige voorwaarde de Chinese kapitein moeten vrijlaten of anders de consequenties dragen", aldus CCTV.

"Zijn detentie is verlengd vanwege langere ondervraging. Hij zal tot 29 september worden vastgehouden", zo zei een medewerker van het Japanse openbaar ministerie. Onder de Japanse wet kan een verdachte tot twintig dagen worden vastgehouden om te beslissen of er een strafzaak gestart zal worden. De eerste periode van tien dagen detentie liep zondag af.

De verlenging kwam een dag nadat in heel China anti-Japanse protesten uitbraken op de dag dat China de Japanse invasie van 1931 herdacht.

De juist aangetreden Japanse minister van buitenlandse zaken Seiji Maehara -een havik van wie verwacht wordt dat hij zich hard zal opstellen in de relatie met China- maande Beijing zondag wederom tot kalmte. Hij zei dat de zaak overeenkomstig de Japanse wet wordt behandeld. Maehara herhaalde ook het standpunt van de regering dat er geen territoriaal geschil zou moeten zijn over de eilanden, omdat ze 'een integraal deel zijn van het Japanse grondgebied'.

China daarentegen ziet de detentie van de kapitein en de mogelijk vervolging onder de Japanse wet als een provocatie en uitlokking wat betreft de claim van de soevereiniteit over de eilanden.

Japan probeerde vorige week de spanningen al te verminderen door de overige veertien bemanningsleden vrij te laten en de vissersboot terug te geven.