Samenscholingsverbod alsnog op losse schroeven

Door een oude fout van justitie is het nu alsnog onduidelijk of Utrecht in 2007 een samenscholingsverbod had mogen instellen in de wijk Kanaleneiland-Noord. Dat blijkt uit een uitspraak die de Hoge Raad dinsdag heeft gedaan.

Meerdere 18-jarige jongeren die in een groepje van meer dan vijf bij elkaar stonden in de wijk Kanaleneiland-Noord moesten zich voor de kantonrechter verantwoorden. Die sprak hen in februari 2008 vrij van overtreding van het samenscholingsverbod, omdat geen sprake was van een dreigende ordeverstoring.

Justitie was het daar niet mee eens en had dus in hoger beroep moeten gaan om het gerechtshof te laten oordelen. Het Openbaar Ministerie maakte echter een fout en ging in cassatie, de stap van het gerechtshof naar de Hoge Raad.

Toch nam het gerechtshof de zaak in behandeling. De verdachten werden in oktober 2008 alsnog veroordeeld tot een boete van honderd euro.

De verdachten gingen daarop in cassatie. De Hoge Raad heeft nu bepaald dat het hof de zaak niet in behandeling had mogen nemen omdat justitie niet in hoger beroep is gegaan. Dat betekent dat de uitspraak van de kantonrechter nu weer geldig is. Justitie kan niet alsnog in beroep gaan, omdat de termijn daarvoor is verstreken.

Dit betekent dat het voorlopig onduidelijk blijft of een samenscholingsverbod voor de rechter uiteindelijk standhoudt of niet. "Ongetwijfeld wordt vroeg of laat een nieuwe zaak voor de rechter gebracht", zegt een woordvoerder van de Hoge Raad. "Als justitie dan wel op de juiste manier in hoger beroep gaat moet er uiteindelijk een duidelijke uitspraak komen."

Wel is alvast een tipje van de sluier opgelicht over wat de Hoge Raad in de toekomst kan bepalen. Meestal volgt het hooggste rechtsorgaan het advies van de advocaat-generaal. Die had in dit geval geadviseerd de uitspraak van het hof te vernietigen. Volgens hem had het hof het begrip 'samenscholing' in de Algemene Plaatselijke Verordening verkeerd uitgelegd.

Tot een inhoudelijke conclusie over het samenscholingsverbod is het nu door de fout van justitie echter niet gekomen.