VN: weinig vluchtelingen keren terug naar huis

Door de diepgewortelde conflicten in Afghanistan, Somalië en een aantal andere landen kan een recordaantal vluchtelingen niet naar huis terugkeren. Dat staat in het jaarlijkse rapport van de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR). Slechts 251.500 vluchtelingen keerden in 2009 huiswaarts. Dat is het laagste aantal sinds 1990.

Wereldwijd waren er 15,2 miljoen vluchtelingen, van wie 2,9 miljoen Afghanen, 1,8 miljoen Irakezen en 680 duizend Somaliërs. In het totaal van 15,2 miljoen zijn ook de 4,8 miljoen Palestijnen opgenomen, die door een apart VN-agentschap worden vertegenwoordigd.

"In grote delen van de wereld is het conflict op zo'n manier geworteld dat het niet mogelijk is om veilig en op een waardige manier terug te keren", aldus Volker Türk van de UNHCR. "We stappen een tijdperk binnen van langduriger vluchtelingensituaties."

Miljoenen vluchtelingen leven al vijf jaar of langer in ballingschap, aldus het rapport. Veel vluchtelingen verblijven in buurlanden of andere landen in de regio waar ze vandaan komen.

Het totaal aantal vluchtelingen dat terugkeerde is sinds 2004 elk jaar gedaald. Grootschalige terugkeer, zoals de repatriëring van honderdduizenden inwoners van de Balkan na de oorlogen in de jaren negentig, komen niet meer voor.

De UNHCR beschouwt mensen die internationale grenzen oversteken als vluchtelingen. Het rapport noemt echter ook de 27,1 miljoen 'ontheemden', die uit hun huizen zijn verdreven, maar in hun thuisland zijn gebleven. Het aantal ontheemden is sinds 2008 gestegen met 1,1 miljoen mensen. De belangrijkste oorzaken van deze stijging zijn de strijd tussen Congolese regeringstroepen en rebellen, geweld in Somalië en gevechten tussen de Taliban en regeringstroepen in Pakistan.