Balkenende ook voor snelle formatie

VVD-lijsttrekker Mark Rutte krijgt bijval van demissionair premier Jan Peter Balkenende (CDA) voor een snelle formatie. "Het idee om snel een kabinet te hebben, spreekt me zeer aan", zei Balkenende maandag tijdens een campagnebijeenkomst. In het verleden duurde de formatie van een kabinet bijna altijd langer dan twee maanden.

Als het aan Rutte ligt, wordt er voor 1 juli een nieuwe coalitie gevormd. Dan kan de nieuwe regering nog de begroting voor volgend jaar opstellen met daarin de eerste hervormingen. Zou de formatie maanden in beslag nemen, dan stelt het huidige demissionaire kabinet de begroting voor 2011 op.

De verkiezingsuitslag bepaalt volgens Balkenende in grote mate of een snelle formatie tot de mogelijkheden behoort. Daarnaast moet er voldoende onderling vertrouwen zijn tussen de nieuwe coalitiepartners om te kunnen volstaan met een akkoord op hoofdlijnen, zei hij. Daarin moeten in ieder geval afspraken worden gemaakt over de financiële kaders en de aard van de hervormingen die het nieuwe kabinet wil doorvoeren, aldus de premier.

D66 en GroenLinks willen dat de Tweede Kamer na de verkiezingen een informateur aanwijst, in plaats van koningin Beatrix. Na de verkiezingen zou daarover snel een debat moeten plaatsvinden. De kiezer heeft er recht op om in het openbaar te zien wat er met hun stem gebeurt, vinden beide partijen.

Zowel CDA als VVD ziet hier niets in. Balkenende en Stef Blok, campagneleider bij de VVD, wezen erop dat dit leidt tot tijdsverlies, aangezien zo'n debat moet worden gevoerd door de nieuwe Tweede Kamer, die pas volgende week wordt geïnstalleerd. Dat druist in tegen de wens om snel een nieuw kabinet te formeren. "Ik hoop dat de partijen zeggen, laat dat palaveren maar zitten", zei Blok.

Balkenende zei daarnaast dat hij niet zou weten waar het debat over zou moeten gaan, omdat de partijen hun kaarten tegen de borst zullen houden voor de formatieonderhandelingen. Er zal niet in het 'wilde weg' over personen worden gesproken, zei Balkenende. "Ik hecht aan het systeem zoals we dat kennen", concludeerde hij.