Ballerina speelde rol in coup Panama

Geheime documenten die vrijdag openbaar zijn gemaakt, tonen aan dat de Britse ballerina Margot Fonteyn in de jaren vijftig diep betrokken was bij de voorbereidingen van een couppoging om de Panamese regering ten val te brengen.

De vertrouwelijke telegrammen en brieven werden vrijdag door het Britse Nationaal Archief onthuld en werpen een blik op het bizarre en bij vlagen komische verhaal van de couppoging. De befaamde danseres en haar echtgenoot Roberto Arias -een diplomaat- riepen de hulp in van Fidel Castro voor de poging, die mislukte door een blunder op het laatste moment.

Fonteyn was 39 en een internationaal vermaarde ballerina toen ze op 20 april 1959 werd gearresteerd en kort werd vastgehouden in Panama. Een paar dagen eerder waren zij en Arias uitgevaren om -zo leek het- op visvakantie te gaan. In werkelijkheid brachten ze mannen en wapens bijeen voor de coup.

Uit de papieren blijkt dat Britse diplomaten in Londen, Panama en New York hun best deden om het incident binnenskamers te houden, om niet de relatie met het Centraal-Amerikaanse land op het spel te zetten. Tegelijkertijd werd ook gedocumenteerd dat ze de gebeurtenissen als een klucht ervaarden.

"Ik moest mezelf tijdens haar bezoek verschillende malen knijpen om zeker te weten dat ik dat komische operaverhaal dat ze ontvouwde niet droomde", zo schreef de Britse minister van buitenlandse zaken John Profumo over het gesprek dat hij met Fonteyn had kort nadat ze was vrijgelaten.

Profumo schreef dat Fonteyn had toegegeven dat zij en haar echtgenoot Castro in Cuba hadden bezocht en dat hij mannen en wapens had toegezegd. "Ze bevestigde dat Castro achter de coup zat. Natuurlijk ontkende die er iets mee te maken te hebben." Profumo kwam in 1963 overigens zelf in opspraak toen bleek dat hij het bed deelde met een prostituee die banden met een Russische spion had.

De diplomaten geloofden dat, ook al zat Fonteyn 'tot aan haar nek in het complot', ze een amateuristische revolutionair was die de hele situatie op een 'romantisch, lichtvaardige manier' bezag. Profumo beschreef dat Fonteyn hem vertelde hoe ze, toen de coup bijna tot een ontknoping kwam, belastende documenten in zee had gegooid. Die documenten, waaronder het adresboek van Arias, werden later teruggevonden.

Volgens Mark Dunton, als historicus verbonden aan het Britse Nationaal Archief, werpen de documenten een opmerkelijk licht op een hoofdstuk van haar leven waar voorheen weinig over bekend was. "Over de mate van persoonlijke betrokkenheid van mevrouw Margot is niet eerder iets openbaar geworden. Dat draagt bij aan de lichtelijk bizarre aard van deze poging tot een revolutie."

Fonteyn, geboren als Peggy Hookham in 1919, steeg tot grote hoogten na haar werkverbintenis met de Russische danser Roedolf Noerejev. Ze keerde jaren later met haar echtgenoot terug naar Panama en stierf daar in 1991.

Ballerina speelde rol in coup Panama
Ballerina speelde rol in coup Panama (Foto: Novum)