Tories willen met Clegg regeren

David Cameron, de leider van de Britse Conservatieven, heeft het recht opgeëist om als winnaar van de Britse verkiezingen als eerste een regering te vormen. Hij vroeg de centrumlinkse Liberale Democraten vrijdag zich bij hem aan te sluiten. Ook premier Gordon Brown liet weten naar de hand van Nick Clegg te dingen.

De Conservatieven hebben de verkiezingen gewonnen, maar geen absolute meerderheid in het Lagerhuis behaald. Daarmee is de strijd met de Labourpartij van Brown om gunst van de Liberale Democraten losgebarsten. "Ik ben bereid een groot, open en uitgebreid aanbod te doen", zei Cameron vrijdag.

Na bekendmaking van de resultaten van alle 649 kiesdistricten werd duidelijk dat de Conservatieven 306 zetels hebben gewonnen. De Labourpartij krijgt 258 zetels en de Liberale Democraten 57. De overige 28 zetels worden verdeeld onder kleinere partijen. Een 650e zetel wordt op 27 mei toegekend.

Cameron zei dat het noodzakelijk is vlug een regering te vormen om de financiële markten te kalmeren. De Tories zijn daarom bereid delen van het verkiezingsprogramma van de Liberale Democraten uit te voeren, hoewel Cameron liet weten niet bereid te zijn de Liberaal Democratische wens voor een verandering van het Britse kiesstelsel in te willigen.

Wel bieden de Conservatieven aan een onderzoekscommissie in het leven te roepen die de kwestie van het kiesstelsel moet onderzoeken. Brown ging verder en zei akkoord te gaan met de eisen van de Liberale Democraten. "Er moet direct wetgeving komen om het vertrouwen in de politiek te herstellen en het aanzien en de reputatie van het parlement te verbeteren. Een eerlijker kiessysteem staat daarbij centraal."

Clegg reageerde niet direct in het openbaar maar zei eerder dat de partij die de meeste winst heeft geboekt en de meeste zetels heeft behaald -de Conservatieven- 'het eerste recht om te regeren' moet hebben.

Als zittende premier moet Brown traditioneel gezien als eerste de kans krijgen een regering te vormen. Zijn Labourpartij wordt als een natuurlijker coalitiegenoot gezien van de Liberale Democraten dan de Conservatieve Partij. Veel vooral oudere Conservatieven zijn wantrouwend jegens de pro-Europese standpunten van de Liberale Democraten en zijn ook sterk gekant tegen hun roep om evenredige vertegenwoordiging. Door evenredige vertegenwoordiging wordt het vrijwel onmogelijk voor een partij een absolute meerderheid te behalen. Voor de Conservatieve Partij zou dat betekenen dat zij welhaast wordt uitgeschakeld.

Labour is veel meer geneigd eisen omtrent verandering van het kiesstelsel in te willigen, maar een coalitie van Labour en Liberale Democraten heeft nog steeds geen meerderheid. De partijen hebben de steun nodig van een van de nationalistische partijen uit Schotland of Wales. De leider van de Schotse nationale partij, Alex Salmond, is al door Brown benaderd.