Staat aangeklaagd om vingerafdrukdatabase
De stichting Privacy First heeft donderdag de Nederlandse staat aangeklaagd. Inzet van de civiele procedure is het ongeldig verklaren van de nieuwe paspoortwet.
De dagvaarding die de stichting samen met 22 burgers heeft verstuurd naar het ministerie van Binnenlandse Zaken (PDF) eist het ongeldig verklaren van de paspoortwet op een aantal punten. De wet zou volgens de advocaten haaks staan op andere regelgeving, niet af zijn, én niet doen wat Europa met de richtlijn vraagt.
Verder dan Europese richtlijnen
De Europese richtlijnen die landen verplichten om de vingerafdrukken op te nemen in de paspoorten is vele malen milder dan de wetgeving die in Nederland is doorgevoerd. De Europese regels schrijven namelijk voor dat er, naast een gelaatscan, twee vingerafdrukken op de chip in het paspoort geplaatst dienen te worden. De chip mag enkel worden uitgelezen wanneer de wetgeving dit verplicht, niet eerder.
Vooral de laatste beperking, welke in een laat stadium is toegevoegd door het Europees Parlement, wordt volgens de aanklacht met voeten getreden. Nederland eist namelijk geen twee, maar vier vingerafdrukken die bovendien ook nog eens in een centrale database worden opgeslagen. Dit zou volgens de stichting nooit de bedoeling geweest zijn van de Europarlementariërs.
De advocaten van de stichting trekken ook vergelijkingen met de landen om ons heen. Zo heeft Duitsland de wet zo ingericht dat de vingerafdruk in het paspoort enkel en alleen gebruikt mag worden voor identificatie.
Meer dan alleen identificatie
Dat Nederland veel te ver gaat met de nieuwe paspoortwet staat voor de advocaten vast. Zij stellen dat de vingerafdrukken ook voor andere doelen dan indentificatie worden gebruikt. "Onlangs benadrukte oud-minister Ter Horst nog dat de criminaliteitsbestrijding naar haar mening de belangrijkste reden vormt voor de opslag van vingerafdrukken", schrijven de juristen. Hiermee verwijzen ze naar het symposium 'Burger in de knel', van 28 april jongstleden.
EVRM
Doordat Nederland de paspoortwet veel breder heeft opgezet dan de EU-richtlijnen eisen, zou het Europees verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) geschonden zijn. De advocaten verwijzen naar Groot Brittannië op dit onderwerp. Het Europese Hof voor de Mensenrechten heeft het land namelijk veroordeeld wegens het bewaren van vingerafdrukken van gearresteerde mensen, ondanks dat zij onschuldig bleken te zijn. Waarom Nederland denkt dit wel te mogen, is de stichting dan ook een raadsel.
Wet verbieden
Privacy First kan op basis van de feiten en hun constateringen maar één conclusie trekken: de Nederlandse paspoortwet deugt niet. In de dagvaarding wordt dan ook gevraagd om de wet buiten werking te zetten. Hiermee zouden mensen niet langer verplicht zijn om hun vingerafdrukken af te geven bij het verlengen of aanvragen van hun identiteitsbewijs.
Europarlementariër Sophie in 't Veld reageert verheugd op het nieuws van de dagvaarding. "Dit lijkt me op zich een prima zaak. Het lijkt me goed dat burgers het recht in de hand nemen", zegt ze tegen Webwereld. Volgens haar zijn er al meerdere zaken gevoerd tegen de opslag van vingerafdrukken in Europa. Er ontstaat dus steeds meer jurisprudentie op dit vlak waaruit blijkt dat overheden niet klakkeloos alles van iedereen hoeft te weten. "De massale en langdurige opslag staat niet in verhouding tot het doel."
FOK! collumnist Driek Oplopers heeft vandaag ook wat over vrijheid te vertellen.
