Kamer verbijsterd over Guantánamo-uitspraken

In de Tweede Kamer is met verbazing gereageerd op de ruimte die premier Balkenende gisteren openliet voor het opnemen van gevangenen uit de omstreden gevangenis Guantánamo Bay.

Balkenende zei na zijn gesprek met de Amerikaanse president Barack Obama dat het kabinet bereid is over de opvang van gevangenen na te denken, als de aangekondigde sluiting van de gevangenis daarop vast zou zitten.

Kabinet en een meerderheid in de Tweede Kamer zaten tot op heden helemaal niet te wachten op de gevangenen. Volgens hen moeten de Verenigde Staten het probleem in beginsel zelf oplossen en kan er wel hulp geboden worden bij juridische obstakels.

Coalitiepartij PvdA is dan ook verbaasd over de opstelling van Balkenende. PvdA-Kamerlid Martijn van Dam zegt niet te begrijpen, waarom de premier in Washington plotseling een ander geluid heeft laten horen. Van Dam sluit niet uit dat Balkenende onder de indruk was van de Oval Office en vervolgens toezeggingen heeft gedaan.

Ook CDA-Kamerlid Maarten Haverkamp gaat ervan uit dat het kabinetsstandpunt onveranderd is gebleven. "Het is een probleem van de Amerikanen en zij dienen dat in eerste instantie zelf op te lossen." Pas nadat de Verenigde Staten zelf hun verantwoordelijkheid hebben genomen en er in Europa sprake is van een gezamenlijke aanpak, "kan uiteindelijk Nederland misschien iets doen. Maar zolang de Amerikanen zelf niet eens gevangenen op eigen grondgebied willen toelaten, is het onwaarschijnlijk dat Nederland dat wel doet."

De kleinste regeringspartij ChristenUnie zou Balkenende kunnen steunen, maar dan moet er volgens Kamerlid Joël Voordewind wel een gezamenlijke aanpak in Europa zijn. "We moeten niet als het braafste jongetje van de klas gevangenen willen opnemen, terwijl de rest van Europa de deur dicht houdt."

In de Kamer willen alleen oppositiepartijen VVD, D66 en GroenLinks de Verenigde Staten te hulp schieten. Zij vinden dat ons land het niet kan maken om wel aan te dringen op sluiting van de gevangenis, maar de Amerikanen dan niet te helpen de pijn te verlichten.

Als Nederland gevangenen uit de omstreden gevangenis Guantánamo Bay opneemt, moet ons land hun hele dossier kunnen inzien om te weten om wie het gaat. Dat zei minister Ernst Hirsch Ballin van Justitie woensdag in het Radio 1 Journaal.

Mocht het zover komen, dan zal het om "hooguit enkelen" gaan, benadrukte Hirsch Ballin. Hij wees erop dat sommige Europese landen al hebben gezegd dat ze enkele gevangenen uit Guantánamo Bay willen opnemen. "Er is geen enkele reden om ervan uit te gaan dat Nederland veel meer dan dat moet doen", aldus de minister.

Hij stelde verder dat Nederland eigenlijk niet zit te wachten op gedetineerden die hebben vastgezeten in het Amerikaanse kamp. "Maar wij hebben er steeds bij de Amerikanen op aangedrongen Guantánamo Bay te sluiten. Het is dus belangrijk dat dat doorgaat en ook echt slaagt", zei Hirsch Ballin. De opname van gevangenen komt volgens hem pas aan de orde op het moment dat blijkt dat Nederland echt nodig is om de gevangenis te kunnen sluiten.