Polen keren huiswaarts

Het banenaanbod voor Poolse werknemers in Nederland neemt langzaam af. Steeds meer Polen keren terug naar huis, of solliciteren zich een slag in de rondte.

De Polen melden zich momenteel en masse bij uitzendbureaus. Was er vorig jaar nog volop werk in de bouw, productie of agrarische sector, nu is er een tekort aan banen voor Poolse gastarbeiders. Het nieuwe uitzendbureau Working People in Schaijk kreeg op de eerste dag al honderd werkzoekende Polen over de vloer. Ook andere uitzendbureaus herkennen deze trend. Frank Kapma, van KapmaWerk Uitzendbureau merkt de grotere toeloop. "Vooral in de metaal- en de technieksector zijn veel jongens die hier eigenlijk een jaar zouden zitten, maar nu plots het bedrijf zijn uitgezet. Het aantal vacatures in deze sectoren is vanaf januari dan ook met 60 procent gedaald." In de productie- en voedselsector is volgens Kapma nog wel werk voor Polen.

Volgens Kapma kiezen werkgevers er eerder voor Poolse werknemers op straat te zetten dan Nederlandse. Desalniettemin is de situatie hier nog niet zo slecht als in Ierland en Engeland. Polen die in die landen werkten, hopen ook in Nederland aan de bak te kunnen.

Terug naar Polen
Polen die langere tijd zonder werk zitten, gaan vaak terug naar Polen. Volgens Remco Icke van de Algemene Bond van Uitzendondernemingen (ABU) geven de Polen aan terug naar Nederland te komen als er weer werk is. Voor de terugkeer naar Polen, proberen de meeste werknemers echter nog aan de slag te kunnen in een andere sector. Volgens Frank Kapma is dat een groot voordeel van de Poolse werknemers. Ze zijn heel flexibel.

De Poolse cafés en supermarkten die de laatste tijd steeds vaker opdoken, verdwijnen langzaamaan weer uit het straatbeeld. Ook is er minder vraag naar huisvesting. Een verhuurder van appartementen meldt dat huurders vaker per direct op willen zeggen. "Opeens belde het uitzendbureau om te zeggen dat er geen werk meer was voor mijn Poolse huurders en dat ze per direct de huur wilden opzeggen."

Dakloos
De verblijfplaats van de werkzoekende Polen is vaak niet bekend. Minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schreef aan de Kamer dat hij geen concrete bewijzen heeft voor toenemende werkloosheid en dakloosheid van Polen. Het Nederlands Pools Huis, een stichting ter bevordering van de integratie van Polen in Nederland stelt de laatste tijd vaker vraag naar opvang te krijgen. Psychiater Iwona Smoktunowicz, oprichtster van de stichting en zelf een Poolse, denkt dat van de half miljoen Polen in Nederland een handjevol op straat leeft. "Laatst belde een groep jongens die in Den Haag had gewerkt, maar nu ontslagen was én geen verblijfplaats meer had."

Smoktunowicz stelt dat degenen die in staat zijn terug te keren ook daadwerkelijk teruggaan. Volgens haar worden velen echter aan het lijntje gehouden door het uitzendbureau. Ze krijgen dan te horen dat er op korte termijn weer werk zou zijn. Ook zou er een groep verslaafd zijn geraakt en niet meer in staat zijn om "reële plannen" te maken. Volgens Remco Icke zijn dat juist de gelukszoekers die op eigen houtje hierheen zijn gekomen, zonder garantie op een baan. "De overigen zijn hier echt alleen om te werken. Is dat werk er niet, dan zijn ze weer weg."