Steden slaan alarm over veelwijverij

De grote steden willen een einde maken aan de mogelijkheid dat een met meerdere vrouwen getrouwde vreemdeling Nederlander kan worden. De vier burgemeesters sturen minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA) gezamenlijk een brief met het verzoek daartoe. Dat blijkt uit antwoorden van het Amsterdamse stadsbestuur op vragen van de lokale VVD-fractie, die een maand geleden opheldering vroeg over de registratie in Nederland van polygame en bigame huwelijken die in het buitenland gesloten zijn.

In de gemeente Amsterdam zijn 173 personen geregistreerd met twee actuele huwelijken, van wie 31 personen naast hun oorspronkelijke ook de Nederlandse nationaliteit hebben. Zij hebben het Nederlanderschap verkregen door het afleggen van een zogeheten optieverklaring, waarbij een gemeente aan de hand van een aantal voorwaarden bepaalt of iemand de Nederlandse nationaliteit kan krijgen. Bij optie is inburgering geen vereiste, zoals bij naturalisatie. Het bestaan van twee of meer huwelijken vormt daarom geen belemmering, schrijft burgemeester van Amsterdam Job Cohen (PvdA) in zijn antwoorden aan de VVD. In Amsterdam staan twee personen geregistreerd met drie actuele huwelijken. Een van hen bezit naast zijn oorspronkelijke nationaliteit ook de Nederlandse, verkregen door optie.

Cohen schrijft verder dat de Dienst Persoonsgegevens in januari vorig jaar de Immigratie- en Naturalisatiedienst heeft verzocht om de wet zo aan te passen dat bigamisten niet meer in aanmerking komen voor het Nederlanderschap. Omdat dat verzoek nog niet tot een aanpassing van de wet heeft geleid, ploft de brief binnenkort bij Hirsch Ballin op de mat.

Naast Amsterdam moesten ook de andere grote steden ruim een maand geleden tekst en uitleg geven over de registratie van veelwijverij. Zo laakte raadslid Marco Pastors van Leefbaar Rotterdam het feit dat mensen met andere nationaliteiten wegkomen met iets dat voor Nederlanders bij wet verboden is. De CDA-fractie in Utrecht wilde van het stadsbestuur weten hoe deze 'onverkwikkelijke zaak' wordt aangepakt. Het Amsterdamse VVD-raadslid Robert Flos sprak van een huwelijksvorm die de gelijkwaardigheid van man en vrouw geweld aandoet. Ook zou polygamie de deur openzetten naar vormen van misbruik als vrouwenhandel en schijnhuwelijken.

Bij het verzoek tot registratie van een in het buitenland gesloten huwelijk wordt aan de hand van onderzoek van de vreemdelingenpolitie nagegaan of sprake is van een schijnhuwelijk. "Er is geen geval bekend van een bigaam huwelijk dat is geweigerd op de grond dat het tevens een schijnhuwelijk zou betreffen", aldus Cohen. Het controleren op uitbuiting van vrouwen is 'geen afzonderlijke taak van het gemeentebestuur'. Wel wordt aangifte gedaan als er een vermoeden bestaat dat er een misdrijf in het spel is.

De NRC had eerder geschreven dat in Nederland jaarlijks tientallen polygame huwelijken worden geregistreerd. Het gaat om huwelijken die in landen zijn afgesloten waar polygamie niet strafbaar is, zoals Marokko. De PVV eiste stopzetting van inschrijving van polygame huwelijken in Nederland. De partij heeft naast Hirsch Ballin ook de ministers voor Wonen, Wijken en Integratie en van Binnenlandse Zaken om opheldering gevraagd.