'Noodpaspoort kinderpornozaak Brazilië geen fout'

Het was geen fout dat twee Nederlanders die in Brazilië veroordeeld waren voor bezit en verspreiden van kinderporno noodpaspoorten kregen. De Nederlandse ambtenaren op het consulaat in Rio de Janeiro die de nooddocumenten gaven, worden niet vervolgd. Dat meldt minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen woensdag.

Uit een onderzoek in opdracht van Verhagen is volgens de bewindsman gebleken dat het consulaat-generaal in Rio de Janeiro niet mocht weigeren noodpaspoorten aan de Nederlanders te geven. Wel hadden de Braziliaanse autoriteiten daarvan op de hoogte moeten worden gesteld.

Het consulaat in Rio gaf in 2004 noodpaspoorten aan Jerry K. en Johan T. Zij waren in Brazilië veroordeeld voor het seksueel misbruiken van 24 minderjarige meisjes. Met behulp van de noodpaspoorten konden zij in afwachting van het hoger beroep terugkeren naar Nederland. Vorige maand veroordeelde het gerechtshof in Rio de Janeiro de afwezige Nederlanders tot 21 en 17 jaar gevangenisstraf. In Nederland is oud-marinemedewerker K. veroordeeld tot 240 uur taakstraf. T. werd hier niet vervolgd.

De Tweede Kamer had er bij minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA) op aangedrongen al het mogelijke in het werk te stellen om te zorgen dat de twee alsnog worden uitgeleverd. "We moeten straffeloosheid voorkomen", verwoordde SGP-Kamerlid Kees van der Staaij de mening van alle partijen in de Kamer. "Het beeld mag niet ontstaan dat Nederland de daders van dit soort misdaden laat lopen." Verhagen kondigde een onderzoek aan naar de manier waarop de Nederlanders aan de nooddocumenten zijn gekomen.

Volgens Verhagen is toen de zaak in de publiciteit kwam ten onrechte de indruk gewekt dat de noodpaspoorten niet hadden mogen worden gegeven. Ook klopte het niet dat het consulaat-generaal aan Brazilië zou hebben gegarandeerd dat de twee het land niet zouden verlaten, zoals het ministerie eerder liet weten, zegt Verhagen nu. "Het ministerie heeft de zaak destijds met onvoldoende oog voor de ernst van de situatie behandeld", zo verklaart Verhagen. "En dat betreur ik zeer."

De minister heeft inmiddels maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Zo wordt Nederlandse vertegenwoordigers op het hart gedrukt lokale autoriteiten voortaan wel te informeren wanneer een nooddocument wordt gegeven. Ook gaat Verhagen met zijn collega's in het kabinet de mogelijkheid bespreken om de Paspoortwet aan te passen, zodat aanvragen voor noodpaspoorten kunnen worden geweigerd.

"Ik sta voor Nederlanders die in het buitenland consulaire hulp nodig hebben", zegt Verhagen. "Maar het kan niet zo zijn dat mensen die verdacht worden van zeer ernstige misdrijven daarvoor geen verantwoording hoeven af te leggen."