Donorcommissie: methode-Klink is doormodderen

Met het donorregistratiesysteem dat minister van Volksgezondheid Ab Kink (CDA) voor ogen heeft, loopt het donortekort alleen maar op. Dat stelde de coördinatiegroep Orgaandonatie woensdag bij de presentatie van het Masterplan Orgaandonatie. De coördinatiegroep adviseert daarin het Actief Donor Registratiesysteem (ADR) in te voeren, waarbij mensen automatisch donor zijn tenzij ze aangeven hiertegen bezwaar te hebben. Maar Klink voelt daar niet voor, zo werd eerder deze week al duidelijk.

De coördinatiegroep, onder leiding van oud-vicepremier Jan Terlouw (D66), uitte zich woensdag kritisch richting Klink. "Als we zo doormodderen, wordt het alleen maar erger", zei directeur van de Nierstichting en lid van de coördinatiegroep Paul Beerkens.

Klink, zo werd eerder deze week bekend via een uitgelekte brief, is voornemens het huidige systeem grotendeels intact te laten. Een aanpassing die hij wil doorvoeren is dat degenen die geen beslissing nemen, de keuze doorschuiven naar hun nabestaanden. Die situatie is overigens al praktijk, maar zou nu worden geformaliseerd. Volgens de coördinatiegroep gaat het zelfs om een 'verarming' van het huidige systeem.

Klink zou woensdag in Den Haag overigens aanwezig zijn om het rapport in ontvangst te nemen, maar de coördinatiegroep liet weten daar geen behoefte meer aan te hebben nu het standpunt van de minister al naar buiten was gekomen. "Dat zou een beetje een farce zijn, iemand een rapport aanbieden terwijl zijn standpunt al bekend is. Dat kun je niet met droge ogen doen", zei Terlouw.

Op 1 mei stonden 1319 patiënten op de wachtlijst voor een orgaan. De gemiddelde wachttijd is 4,5 jaar. Met het ADR loopt het aantal donoren in vijf jaar tijd op met minimaal 25 procent, verwacht de groep. In het ideale scenario is de toename zelfs vijftig procent, zo werd ingeschat. Klink zou met zijn aanpassing mikken op een toename van 25 procent. De coördinatiegroep miste echter een onderbouwing van Klinks verwachting.

De coördinatiegroep zei tijdens het onderzoek goed en regelmatig contact te hebben gehad met de minister, de laatste keer twee weken geleden. "We kenden zijn twijfels, maar dit was voor ons toch een bijzondere verrassing", zei Beerkens. "We hadden het gevoel dat hij openstond voor echte verandering." Klinks claim dat hij twee derde van het masterplan ondersteunt, klopt volgens Beerkens niet. Hij wees erop dat het ADR cruciaal is. "Dat kun je niet loskoppelen."

Het huidige donorregistratiesysteem heeft volgens de coördinatiegroep tien jaar lang bewezen niet te werken. Het plan om de keuze bij de nabestaanden te leggen, noemde Beerkens een risicoloze politieke keuze. De auteurs van het masterplan riepen het kabinet op geen overhaaste beslissing te nemen.

Terlouw zei nog dinsdag een telefoontje van Klink te hebben gehad waarin hij zich excuseerde voor het uitlekken van de brief. Verder hadden de twee vastgesteld dat ze het oneens met elkaar zijn. "Ik kan me voorstellen dat we er nog eens over gaan praten", zei Terlouw. En mocht het kabinet het ADR definitief niet willen invoeren, dan is er nog altijd de weg via het parlement, wist de D66-coryfee. Terlouw nam zich alvast voor Kamerleden actief te gaan benaderen. Het kabinet spreekt naar verwachting vrijdag over het onderwerp.