'Hele staatsapparaat Sudan betrokken bij geweld'

'Het hele staatsapparaat' van Sudan is volgens hoofdaanklager Luis Moreno-Ocampo van het Internationale Strafhof (ICC) van de Verenigde Naties betrokken bij misdaden tegen de menselijkheid in Darfur. In een rapport aan de Veiligheidsraad stelt Moreno-Ocampo dat hij bewijzen heeft ontdekt die 'hooggeplaatste functionarissen' van de regering direct met het geweld van de gevreesde janjaweed-milities in verband brengen.

Namen en bewijzen noemt Moreno-Ocampo in het rapport niet. Die zal hij pas volgende maand op een pro-forma zitting voor drie rechters van het hof in Den Haag onthullen. Volgens de woordvoerster van het hof Florence Olara is het voor het eerst dat de hoofdaanklager de voltallige Sudanese regering koppelt aan het geweld tegen de bevolking in Darfur.

Aanklagers van het hof doen al enige tijd onderzoek vanuit een kantoor in Tsjaad, dat aan Darfur grenst. De aanklagers hebben volgens Moreno-Ocampo van meer dan honderd getuigen in achttien landen verklaringen opgetekend.

De Sudanese ambassadeur in de Verenigde Staten ontkent de beschuldigingen. De regering moet veiligheid bieden en gebruikt daarvoor haar strijdkrachten. Zij oefent daarmee het recht uit om de burgerbevolking te beschermen, zei ambassadeur John Ukec Lueth.

Moreno-Ocampo herhaalt in het rapport zijn verzoek aan de Veiligheidsraad om van Sudan de uitlevering te verlangen van twee mannen die door het ICC zijn aangeklaagd wegens misdaden tegen de menselijkheid. Het gaat om de Sudanese minister voor humanitaire zaken Ahmed Harun en Ali Kushayb, de 'overste der oversten' van de janjaweed. Haruns voortdurende rol als minister 'is indicatief voor de steun die hij van boven hem geplaatsten krijgt', zegt Moreno-Ocampo. "Maar hij is niet alleen", voegt hij eraan toe.

Sudanese leiders hebben bij herhaling gewaarschuwd dat druk om Harun en Kushayb uit te leveren nadelig kan zijn voor de pogingen om vredesoverleg in Darfur op gang te brengen of een gezamenlijke vredesmacht van de VN en de Afrikaanse Unie in het gebied te stationeren. Van de 26 duizend militairen die voor de vredesmacht zijn voorzien zijn tot dusver maar negenduizend daadwerkelijk in Darfur gestationeerd.