Vader van de chaostheorie overleden

De meteoroloog Edward Lorenz, vader van de chaostheorie, is woensdag op 90-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Cambridge in de Amerikaanse staat Massachusetts.

Lorenz ontwikkelde het wetenschappelijke concept dat een ogenschijnlijk onbetekenende gebeurtenis grote gevolgen kan hebben. Dit werd bekend als het vlindereffect: het bewegen van de vleugels van een vlinder in Brazilië zou maanden later in Texas voor een tornado kunnen zorgen.

Het vlindereffect speelt een belangrijke rol binnen de chaostheorie. Het comité dat hem in 1991 de Kyoto-prijs voor basiswetenschappen toekende oordeelde dat de kijk op de natuur van de mens sinds Isaac Newton niet meer zo veranderd was als door Lorenz' ontdekking van 'deterministische chaos'. Lorenz kreeg ook vele andere wetenschappelijke prijzen.

Lorenz ontwikkelde het concept van het vlindereffect toen hij in de jaren '60 experimenteerde met computermodellen waarmee hij het weer wilde voorspellen. Hij liet een computer twee keer dezelfde berekening maken, maar tot zijn verbazing verschilden de uitkomsten totaal. Toen hij erachter probeerde te komen wat er was gebeurd ontdekte hij dat een minieme decimaal verschil, kleiner dan 0,0001, tot een enorme afwijking leidde.