'Iedereen heeft een mening over Ali B'
Esther Hendriksen (28) is afgestudeerd op het onderwerp Ali B. Ze nam de rapper tot afstudeeronderwerp voor haar studie media & cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Volgens Hendriksen is Ali B (Bouali) niet gewoon een rapper, maar een fenomeen op zich. ''Iedereen kent hem en iedereen vindt iets van hem. Links, rechts, jong, oud, wit, zwart, gelovig en atheïstisch, maakt niet uit, allen hebben een mening over de rapper.'' Hendriksen zegt dat Ali B. is uitgegroeid tot een uniek figuur uit de popcultuur en vanwege zijn afkomst - Marokkaanse Nederlander - heeft een onderzoek naar hem maatschappelijke relevantie.
Positie bepalen
Voor haar onderzoek bekeek Hendriksen artikelen uit kranten en tijdschriften en uitingen op internet over de rapper uit Almere. Ze kwam erachter dat verschillende groepen zich Ali B. toe-eigenen of juist afkeuren om hun eigen positie in de multiculturele maatschappij te bepalen. ''Progressief links beschouwt hem als hoop in bange dagen, terwijl rechts Nederland meent dat we met een slinkse Marokkaan te maken hebben die stiekem zijn zakken vult terwijl hij de weldoener uithangt.'' Er wordt gesproken over ''eigentijdse dominee'' en ''troetelmarokkaan''. In moslimkringen geldt B. juist als ''verkaasde Marokkaan''.
Iedereen heeft een mening over Ali B, zo stelt Hendriksen, maar niemand schijnt neutraal tegenover hem te kunnen staan. Behoudens de kinderen die zijn plaatjes kopen. Voor hen is hij waarschijnlijk gewoon een popidool en kinderheld. De rest van de samenleving kan zijn muziek niet loskoppelen van zijn afkomst en geloof. Hendriksen vindt dat een veeg teken. ''Het is treurig dat wanneer hij geprezen wordt, dat vooral is omdat hij zulke lekkere Hollandse karaktertrekken heeft.'' Bouali's Marokkaanse of islamitische identiteit wordt Volgens Hendriksen ''regelmatig zorgvuldig weggepoetst''.
Geen bruggenbouwer
Hendriksen: ''Je zou denken dat iemand als Ali B. - die moslim en Marokkaan is, maar ook van Hollandse kost houdt en ook nog van oorsprong zwarte muziek maakt - bij uitstek mensen verenigt. Maar in feite gebruiken mensen - zowel allochtoon als autochtoon - Ali B. alleen maar om hun eigen identiteit angstvallig te bevestigen. Niet om hun denkbeelden over de ander bij te stellen.''
Hendriksen ziet in Ali B geen bruggenbouwer, zoals velen wel doen. ''Dat komt door het nieuw realisme dat zijn intrede in Nederland heeft gedaan. Het multiculturele debat is sinds de moord op Fortuyn en Van Gogh veranderd in een gefragmenteerde strijd voor het behoud van eigen normen en waarden.''
De afgestudeerde Hendriksen heeft de scriptie toegezonden aan Ali B. Hij liet weten het ''dope'' te vinden dat hij als afstudeeronderwerp was gekozen en dat hij het onderzoek zeker ging lezen. ''Maar iets zegt me dat hij er een beetje genoeg van heeft om als politiek figuur te worden gezien. Hij wil gewoon rappen.''
'Hoop in bange dagen of slinkse Marokkaan'
