'Vooral bij marine te veel wangedrag'

Icoon BinnenlandsEen onderzoekscommissie die onder leiding van Boele Staal het voorkomen van wangedrag binnen de Nederlandse krijgsmacht onderzocht heeft, concludeert dat ongewenst gedrag betrekkelijk veel voorkomt, uiteenlopend van grof taalgebruik en roddelen tot seksuele dwang en lichamelijk geweld. Dat staat in het rapport dat de commissie vandaag aangeboden heeft aan staatssecretaris Van der Knaap van Defensie en aan commandant der strijdkrachten Dick Berlijn. Bij de marine bleek de situatie het ergst; daar komt wangedrag anderhalf keer zoveel voor als bij de andere onderdelen van het leger. Dit zou liggen aan de verminderde privacy op schepen.

Voor vrouwen is de situatie moeilijker dan voor mannen. 14 procent van de vrouwen gaf aan in de afgelopen twee jaar last gehad te hebben van seksuele aandacht en toenadering. Bij de mannen was dit slechts 3 procent. 8 procent van de vrouwen geeft aan last gehad te hebben van ongewenste fysieke aanrakingen, tegen 3 procent van de mannen. 4 procent van de vrouwen heeft zelfs seksuele dwang ervaren, terwijl geen enkele man dit aangaf. Onbekend is of deze verschillen het gevolg zijn van het feit dat bij mannen meer seksueel gedrag gewenst is, of dat mannen minder vaak lastig gevallen worden. Naast ongewenst seksueel gedrag zijn ook pesten en psychisch en fysiek geweld onderzocht.

De commissie-Staal vindt dat gedragsnormen beter geformuleerd en toegepast moeten worden. Leidinggevenden zouden zich wangedrag meer aan moeten trekken. Wanneer wangedrag voorkomt, zou er beter ingegrepen moeten worden. Op dit moment wordt veel op formele gronden "weggepoest en dat is niet goed," aldus Staal.

Het onderzoek is gedaan naar aanleiding van de meldingen van seksuele incidenten op de Hr. Ms. Tjerk Hiddes. Het onderzoek bestond uit een uitgebreide enquête en met daarnaast 150 interviews. In een eerste reactie zei Berlijn vandaag geschrokken en verbaasd te zijn. Hij heeft een generaal de opdracht gegeven om de aanbevelingen uit het rapport uit te voeren.


De Hr. Ms. Tjerk Hiddes, een van de beruchtste schepen.
Foto: Koninklijke Marine