'Holocaust al in 1942 in Nederland bekend'

BinnenlandsVolgens onderzoeker Ies Vuijsje wisten veel Nederlanders in 1942 al dat het nazi-regime van Adolf Hitler de Joden aan het uitroeien was. In zijn nieuwe boek 'Tegen beter weten in' toont Vuijsje aan dat legale en illegale bladen in '42 al heel geregeld schreven dat de Joden naar het oosten werden afgevoerd om te worden vermoord.

De algemene opvatting is dat de holocaust in ons land pas bekend werd toen de meeste Joden reeds lang en breed waren gedeporteerd. Volgens Vuijsje is dat een mythe, die ook nog eens levend is gehouden door de vorig jaar overleden oud-directeur van het toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, Loe de Jong.

De Jong, auteur van het omvangrijke boekwerk 'Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog', zou uit schuldgevoel de mythe welbewust in stand hebben gehouden. Volgens Vuijsje wist De Jong namelijk ook al in 1942 van de holocaust, maar deed hij daar als medewerker van Radio Oranje in Londen niets mee. De Joodse bevolking in Nederland werd niet gewaarschuwd voor het gevaar.

Overigens was het niet alleen De Jong die stelde dat Nederland niets van de holocaust wist. Ook de voorname historici Abel Jacob Herzberg (gestorven in 1983) en Jacques Presser (overleden in 1970) bevestigden het beeld dat de Nederlandse bevolking tijdens de Tweede Wereldoorlog niet geweten heeft dat de Joden werden uitgeroeid, maar dat dit pas na mei 1945 bekend werd. Volgens Vuijsje ontlastte deze ontkenning velen, bood het een oplossing voor een collectief gewetensprobleem en droeg het bij aan een positief zelfbeeld: ''De samenleving wilde de waarheid niet onder ogen zien.''


Loe de Jong met zijn boeken over Nederland in 40/45