Burgemeesters mogen niet stemmen

Icoon VerkiezingenDe nieuwe burgemeester M. Horselenborg (PvdA) van Lelystad mag niet stemmen in haar eigen gemeente. De kersverse eerste burger woont nog geen maand in de hoofdstad van de provincie Flevoland. Volgens de wet mag een inwoner van Nederland dan nog niet meedoen aan de verkiezingen.

Een woordvoerder van de burgemeester laat weten dat ze het erg jammer vindt. "Regels zijn regels. En de verkiezingsregels zijn nogal strak", aldus de woordvoerder. Afgelopen maand volgde Horselenberg burgmeester C. Leeuwe op. Ook de nieuwe burgemeesters van het Flevolandse Dronten en het Zeeuwse Veere mogen door hun recente benoeming hun stem nog niet laten horen.

Gekke plekken
In Lelystad loopt een proef met stemmen langs de snelweg en op een NS-station. Als service voor treinreizigers en automobilisten die in een andere stad werken, zette de gemeente op twee drukke plaatsen een mobiel stembureau neer. Hoewel het niet echt storm liep, waren de reacties op de nieuwe mogelijkheid positief.

Het stembureau dat langs de A6 was neergezet had rond 10:00 uur vanochtend pas 24 kiezers mogen begroeten. Het stembureau op het NS-station had toen al dik veertig stemmen mogen incasseren. De nieuwe locaties zijn mogelijk geworden doordat inwoners van Lelystad op elke beschikbare stemplek mogen kiezen, zoals in veel gemeenten nu mogelijk is. Een medewerkster van de gemeente vermoedt dat het de volgende keer drukker zal zijn, omdat het nu nog niet bij iedereen bekend is.

De twee mobiele stembureaus zijn eenvoudige noodgebouwtjes, die vanwege het winterweer waren uitgerust met een grote kachel. De medewerkers vertellen dat de meeste treinreizigers al in de trein zaten toen het stembureautje om 07:30 uur opende. In Lelystad is het mogelijk om overal te stemmen, een kiezer is niet gebonden aan één stemplek. Wel kan de kiezer niet zomaar stemmen, men dient wel te beschikken over een officiële stempas.

Ook in de gemeente Albrandswaard werd enthousiast gereageerd op de noodgebouwtjes die waren geplaatst op de metrostations Rhoon en Poortugaal. "Dat is nou eens top", was een veel gehoorde reactie van forenzen aldus een woordvoerster.

Op het metrostation Rhoon brachten vanochtend vroeg zo'n negentig mensen hun stem uit. In Poortugaal waren dat er beduidend meer, wel 220. Dit komt volgens de woordvoerster doordat mensen uit de nabijgelegen wijk Valckensteijn er gaan stemmen. Het inrichten van de stemlokalen in de metrostations werd in samenwerking met het Rotterdamse vervoersbedrijf RET gedaan. De gemeentewoordvoerster hoopt dat de kiezer dezelfde service in 2007 bij de parlementsverkiezingen krijgt aangeboden.

Stempotloden naar het museum en archief
Een deel van de rode stempotloden uit Amsterdam zullen waarschijnlijk aan het Amsterdams Historisch Museum en het Gemeentearchief worden geschonken. Dit jaar wordt er in onze hoofdstad namelijk voor het eerst met stemcomputers gewerkt. Als dat probleemloos verloopt zijn zo'n vijfduizend rode potloden overbodig geworden.

Een klein deel van de potloden gaat inclusief kettinkjes naar het museum en het archief. Een bestemming voor de overige potloden moet nog worden bedacht. Misschien kunnen de Amsterdamse burgers hun zegje hierover doen. Ook de traditionele stemhokjes en stembussen worden bewaard. Het verkiezingsbureau vindt het zonde om de stemattributen weg te gooien. Nu Amsterdam ook digitaal stemt wordt nog in slechts dertien Nederlandse gemeenten met potlood en papier gestemd.