'Kerkhervormer Luther zette Jodenhaat Duitsland in'
Kerkhervomer Maarten Luther heeft de weg bereid die de vernietiging van miljoenen Joden tijdens het bewind van Adolf Hitler mogelijk maakte. Dat stelt de Joodse theoloog René Süss in een proefschrift waarop hij donderdag aan de Universitaire Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid in Brussel promoveert.De anti-Joodse uitingen van Luther (1483-1546), de Duitse voorman van de reformatie, waren geen incidenten maar maakten deel uit van een ''scherpe en consistente anti-Joodse visie'', aldus Süss. Hij vertaalde een geschrift van de kerkhervormer uit 1543, getiteld 'Over de Joden en hun leugens': ''Men moet hun synagogen of scholen in brand steken en wat niet wil branden moet men met aarde overdekken, zodat geen mens er een steen of sintel meer van ziet, voor eeuwig niet.'' Volgens Süss hebben theologen en kerkhistorici dat altijd ten onrechte vergoelijkt als een ''incidentele uitbarsting van een verbitterd en ziekelijk man.''
De nazi's hoefden het gedachtegoed van Luther ook helemaal niet te misbruiken zoals altijd gesteld wordt, zegt Süss: '' Ze hoefden Luthers 'systematische demonisering' van de Joden niet aan te dikken om er dankbaar gebruik van te kunnen maken. Een voorbeeld daarvan is de protestantse bisschop van Thüringen, die in de dagen na de Kristallnacht juichend schreef dat Luther zich geen mooier verjaardagsgeschenk had kunnen wensen.''
''Van Luther naar de Kristallnacht loopt een directe lijn''
