Falluja: Onmacht en boosheid
Checkpoints van Iraakse strijders
Al om de stad in te komen bleek het nodige lef en geduld nodig: rondtoeren in Irak, en zeker in de zogenaamde Soennitische Driehoek, is zeker niet zonder gevaren. De beproefde tactiek van het tweetal was om Amerikaanse konvooien zoveel mogelijk te mijden, aangezien voornamelijk deze konvooien opstandelingen aantrekken. Binnen de Soennitische Driehoek - officieel in handen van de Amerikanen - bleek er evenwel weinig Amerikaanse militaire controle te zijn. Wel waren er 'checkpoints' van opstandelingen die slechts doorgang gaven na een donatie om hun praktijken te bekostigen.
Zonder toestemming vogelvrij
Om Falluja in te kunnen moest eerst toestemming gevraagd worden aan Amerikanen die rond de stad aanwezig waren. De stad kon slechts overdag binnen gegaan worden, en met een groot geel lint op een eventueel voertuig om duidelijk te maken dat je geen opstandeling bent. Op eenieder die trachtte zonder expliciete toestemming of gedurende spertijd de stad binnen te komen, werd met scherp geschoten, zo werd duidelijk gemaakt. Met afbakeningslinten konden burgers en bezoekers in de stad zien welke gebieden al wel betreden mochten worden en welke niet.
Camera trekt veel aandacht
De camera die was meegenomen door de Iraakse journalisten trok veel bekijks van de lokale bevolking die reeds was teruggekeerd. Veel mensen maakten duidelijk hoeveel leed er in de stad was geweest gedurende het offensief, en de sfeer onder de bevolking was dan ook overwegend anti-Amerikaans. Aanvankelijk vonden de journalisten opvallend weinig lijken van strijders en voornamelijk burgerslachtoffers, maar de lijken van de strijders bleken voor een deel begraven in speciale begraafplaatsen in de stad. Hier lagen ook burgerslachtoffers begraven; zoals een vrouw die door twintig kogels was doorboord.
Ziekenhuis afgesloten van buitenwereld
De Iraakse Nationale Garde bleek nog een stapje lager in het aanzien van de lokale bevolking te staan dan het Amerikaanse leger: de overwegend sjiïetische garde wordt gezien als een marionet van de Amerikanen, en dat gevoel wordt versterkt door een actie die de garde aan het begin van het offensief hield: het centrale ziekenhuis in Falluja werd compleet van de buitenwereld afgesloten, en mocht derhalve ook geen gewonden behandelen. Slechts over de telefoon konden instructies gegeven worden aan lokale klinieken, maar dit mocht in de meeste gevallen niet baten.
Terug in Bagdad kijken de journalisten met een sombere blik terug op hun bezoek aan Falluja: de tegenstellingen tussen sjiïeten en soennieten bleken scherp te staan, ook onder de normale bevolking in de stad. Volgens de Iraakse dokter, half-soenniet en half-sjiïet, kunnen de Iraakse verkiezingen wel eens het laatste zetje zijn voor een grote burgeroorlog tussen de twee geloofsrichtingen van de Islam.
---
Dit verslag, een samenwerking tussen de Britse krant The Guardian en de tv-zender Channel Four, is ook op videocamera opgenomen en wordt uitgezonden op Channel Four. Hier kan een stuk ervan worden bekeken.
