Marine met spoed naar de oorlog

Gert-Jan (astra)
Nederland stuurt op zeer korte termijn marineschepen en vliegtuigen naar de regio rond Afghanistan nadat de VS Den Haag met spoed om assistentie hebben gevraagd. Morgen bespreekt het kabinet een voorstel van de ministers Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) en De Grave (Defensie) om snel twee fregatten, twee Orion-patrouillevliegtuigen, een KDC-10 tankvliegtuig en mogelijk ook een onderzeeboot ter beschikking te stellen aan de VS voor de strijd tegen het terrorisme.

Bij deze uitzending zijn een kleine 500 militairen betrokken. De Nederlandse schepen en vliegtuigen zullen niet direct aan de strijd deelnemen. De fregatten, de onderzeeboot en de Orions gaan in de Arabische Zee en de Perzische Golf het scheepvaartverkeer in de gaten houden.

Zij zijn in eerste instantie bedoeld voor escorte- en surveillancetaken, maar kunnen mogelijk ook gaan controleren of er terroristen over zee proberen te ontsnappen naar bijvoorbeeld Somalië of Soedan. De Amerikaanse marine heeft de burgerscheepvaart ten zuiden van Pakistan gewaarschuwd dat schepen doorzocht kunnen worden op de aanwezigheid van terroristen.

De Orions zijn ook geschikt om boven land fotoverkenningen uit te voeren. Het KDC-10 tankvliegtuig tenslotte is zowel in staat om Amerikaanse gevechtsvliegtuigen in de lucht van brandstof te voorzien, als om hulpgoederen te vervoeren. De Nederlandse toestellen worden waarschijnlijk gestationeerd in de Verenigde Arabische Emiraten.

Over de schepen en vliegtuigen zijn al eerder met de Amerikanen principe-afspraken gemaakt. Het kabinet keurde die goed op 9 november, vlak voor een serie grote militaire nederlagen van het Taliban-regime in Afghanistan.

Vertraging
De onzekere militaire situatie heeft voor enige vertraging gezorgd bij de uitvoering van de Nederlandse inzet. Het Amerikaanse Central Command in Florida, dat de strijd in Afghanistan coördineert, wil nu alsnog van een deel van het Nederlandse aanbod gebruik maken.

Ons land is bepaald niet het enige land dat de Verenigde Staten en Groot-Brittannië steun geeft, al wordt het echte schieten uitsluitend door deze twee naties afgehandeld. Frankrijk, Italië, Canada, Australië en Japan hebben al schepen in de regio.

Andere landen waaronder Duitsland, Turkije en Nieuw-Zeeland hebben troepen toegezegd.

Bij Central Command wordt verder nog gepraat over de inzet van Nederlandse fregatten en Orions voor de drugsbestrijding in het Caribisch gebied. De Nederlandse eenheden zouden daar Amerikaanse schepen en vliegtuigen kunnen vervangen die nodig zijn voor de strijd in Zuid-Azië. Hierover zijn nog geen besluiten genomen.

Als hoogste Nederlandse verbindingsofficier in Florida is luchtmacht-commodore (brigadegeneraal) P.C. Berlijn inmiddels afgelost door marinecommandeur J.W. Kelder.