Tong's voetbalverhalen # 264

Atletico Madrid voorzitter Jesus Gil a Gil vroeg zich in de jaren 90 af of er bij Ajax een bonenmachine was waar donkere voetballers uit werden geperst. Zijn club speelde in het Champions-League seizoen 95/96 tegen Seedorf, Kanu, Finidi, Bogarde, Musampa, Davids, Reiziger en Wooter. Het was echter niks vergeleken met de discriminatie uit de begintijd van het voetbal.

De naam Arthur Friedenreich zal weinigen iets zeggen. Toch is het één van de beste en/of succesvolste voetballers ooit. Tevens wegbereider in de strijd tegen racisme in de sport. Arthur Friedenreich was de eerste zwarte stervoetballer. Zijn vader Oscar, was een zoon van een Duitse emigrant en werd geboren in Blumenau. Zijn moeder Matilde was een zwarte slavin. Op tienjarige leeftijd ging Arthur naar het Mackenzie College in São Paulo, waar hij het voetbal leerde kennen.

In de begindagen was het voetbal ook in Brazilië een sport die enkel voor de bovenlaag van de samenleving was weggelegd. Door zijn Duitse afkomst kon ook de jonge, donker gekleurde Arthur deze, toen nog, "edele" sport beoefenen. Friedenreich was op 21 juli 1914 in Rio de Janeiro één van de spelers die de eerste interland speelden voor het nationale elftal. Tegenstander was geen ander nationaal elftal maar de Engelse club Exeter City. FC. Brazilië won met 2-0. Friedenreich verloor in de ruwe wedstrijd twee tanden door het geweld van de onsportieve tegenstander.

De Engelsen claimden destijds al het alleenrecht op de enige manier van voetballen. Het zou ze decennia lang weerhouden van echt internationaal succes. Met voetbalgeweld bleven ze koploper.

In 1925 ging Friedenreich met zijn team CA Paulistano op tournee door Europa en werd door een Franse krant bestempeld als de koning der koningen van het voetbal. Zoals Pelé later El Rey zou worden genoemd. De Brazilianen noemden hem Pé de Ouro (goudvoet) en de Uruguayen gaven hem na de finale van het Zuid-Amerikaanse kampioenschap 1919 de bijnaam El Tigre (de tijger). Hij werd international dankzij zijn vaders afkomst. Zwarte (donker getinten. *Zucht* ) Brazilianen werden pas in 1918 toegelaten bij het nationale elftal. Friedenreich was 4 jaar eerder voor die tijd een opmerkelijke uitzondering.

Volgens de FIFA-statistieken scoorde hij 1329 keer in officiële wedstrijden (49 meer dan Pelé). Hierdoor geldt hij als de meest scorende speler in de geschiedenis en was ook de eerste speler die meer dan 1.000 keer scoorde. Hij werd tevens negen keer topschutter in de competitie van São Paulo. Friedenreich, de nummer 1 in de TOP-20 beste, onbekende voetballers. Waar roem niet alleen vergankelijk is, maar ook nooit gekregen.

tong80

Arthur Friedenreich in actie Stadion de France 1925 (@ Wikimedia Commons)

Arthur Friedenreich - 1921 (@WikimediaCommons)