Vrede op aarde, terug naar de jaren vijftig

Jan (Bakoenin)

Het lijkt erop dat er in Nederland een grote hang is naar de jaren vijftig. Dat komt misschien wel door de vergrijzing, maar dat is niet de enige reden, denk ik. Lees de kranten of kijk op de social media. De wereld verhardt en dat is in de Nederlandse samenleving niet anders. In Syrië is misschien al wel enige tijd een massamoord bezig, de moordenaars van IS zaaien dood en verderf over de hele wereld, de verkiezingsstrijd tussen Trump en Clinton was de smerigste ooit, in Nederland staan al lange tijd partijen tegenover elkaar in de Zwarte Pietendiscussie, een lid van de Tweede Kamer wil de wet op de vrijheid van meningsuiting zodanig verruimen dat we voortaan ook hele groepen mogen beledigen en nu las ik dat in Rusland een soort echte Hunger Games op tv gaat komen. Vijftien mannen en vrouwen worden in de Siberische wildernis gedropt en moeten daar negen maanden zien te overleven. Alles is toegestaan, Zelfs moord en verkrachting, al blijft dat wel strafbaar volgens de wet. Er hebben al vijf landen interesse getoond om de realityserie uit te zenden op tv. De wereld is krankzinnig geworden, zo lijkt het. Dan is het niet zo gek dat er veel mensen zijn die daarmee klaar zijn.

Zouden daarom de televisieseries met een jaren vijftig geurtje het zo goed doen? Het is, denk ik, begonnen met ‘Moeder ik wil bij de Revue’. Logisch. Die serie was te zien op MAX en als er iets jaren vijftig is, dan is het MAX wel. Maar daar bleef het niet bij. ‘Als de Dijken Breken’ was eigenlijk ook behoorlijk jaren vijftig. Niet alleen vanwege de watersnood, maar vanwege de manier waarop een en ander in beeld werd gebracht. Geen gevloek, geen moderne reddingsoperaties, een minister-president die alleen, zonder beveiliging naar een afspraak gaat met een man die hij niet kent. Die man bedreigt hem met een revolver omdat zijn familie is omgekomen en de minister-president daar de schuld van krijgt, maar hij vergeeft hem ook meteen en ze vallen in elkaars armen. Jaren vijftig dus. En nu draait de serie ‘Petticoat’. Ook zo’n jaren vijftig serie. De kijkcijfers van de series liggen dik boven de miljoen en ik denk niet dat het allemaal kijkers van zeventig jaar en ouder zijn. Oké, de jeugd zit alleen nog op YouTube, maar hun ouders zullen ook wel voor een groot deel naar deze series kijken.

En dan hebben we ook nog het honderdjarig jubileum van Toon Hermans. Ook jaren vijftig. Ik heb zijn Snieklaas al een aantal keren langs zien komen op tv. Nou was die sketch toevallig uit de jaren zeventig, maar Toon is toch altijd jaren vijftig gebleven.

Ook de oproep van Jan Terlouw bij De Wereld Draait Door was jaren vijftig. Het touwtje uit de brievenbus. Ja, dat was zo in die tijd en die tijd komt nooit meer terug. Eigenlijk is alles wat Wilders wil ook jaren vijftig. Geen Islam. Weinig niet-Westerse buitenlanders. Ja, een zwikkie bruine jongens uit Indonesië, maar dat waren vaak ook nog christenen.

Ik heb die tijd dus meegemaakt zoals je al had begrepen. Man, wat was dat een saaie tijd. Ik was blij toen er in de jaren zestig eindelijk wat gebeurde. Ik weet niet of er iemand is bij de lezers van FOK! die het boek ‘De Avonden’ van Gerard Reve heeft gelezen. Als je dat wel hebt gelezen dan weet je wat voor een saaie kuttijd die jaren vijftig eigenlijk waren. Er viel totaal niets te beleven. Verveling troef.

Nou ja, de dijken braken een keertje echt. Ik was toen acht jaar en woonde in Scheveningen waar het zeewater tot in de Keizerstraat kwam. Dat was wel even spannend. Ik woonde echter zelf in Duindorp. Dat is een onderdeel van Scheveningen en daar was nog geen zeewater te zien. Met Oud en Nieuw gingen we met rotjes achter de meisjes aan. Die meisjes met die petticoats. Ook al zo’n kutding. Als je daar met je hand onder ging, moest je eerst de goede ingang zien te vinden in die onderrok met zijn vele lagen. Nee, ik was blij met de Beatles, de Stones, de hippies, Jasper Grootveld en zijn happenings bij Het Lieverdje en Provo en vooral de Haagse bands. Ik speelde zelf ook in zo’n band en het was een wilde tijd. Heel anders dan de jaren vijftig.

Nu bespeur ik echter een soort wolk van nostalgie naar die saaie tijd en ik vind het niet eens gek. Niet dat ik er zelf op zit te wachten, maar alles ging wel veel langzamer in die tijd dan tegenwoordig. De targets hoefden nog niet te worden gehaald en je hoefde nog geen minuten te verantwoorden. Een Sinterklaas was nog Sinterklaas zonder wild geraas overal en Kerstmis was nog gewoon Kerstmis. In de States is het al een tijdje gebruikelijk om Happy Holidays te zeggen in plaats van Merry Christmas. Vanwege de moslims. Denk nu niet dat ik tegen moslims ben. Maar je moet het niet gaan overdrijven. Wat is er mis met ‘Gelukkig Kerstfeest’? Aanpassen vanwege de verschillende geloofsculturen, zoals een hoogleraar multiculturele vrouwenstudie wil? Gelul. Van mij mogen alle geloven naast elkaar hun eigen dingetjes doen, maar er wordt niet aangepast. Ik ben zelf niet eens gelovig en ik maak er ook geen punt van dat anderen al die verschrikkelijke kerstliedjes zingen op de televisie tijdens de kersttijd.  

Touwtje uit de brievenbus? Inderdaad, dat was zo. Maar denk nu niet dat er nooit werd ingebroken. De Schilderswijk in Den Haag was in de jaren vijftig ook al een beruchte wijk. Er woonde toen nog geen enkele buitenlander. Wel meisjes met petticoats.

Ik snap echt wel die hang naar de jaren vijftig, maar van mij  hoeft het niet echt. Er is maar één ding dat ik wel weer zou waarderen uit die tijd: je had niet al dat gezeik en gescheld op de social media. Die waren er namelijk niet. Het schelden en zeiken gebeurde alleen tijdens verjaardagen en dat was in besloten kring. Nu hoef je maar op Twitter en Facebook te kijken bij bepaalde onderwerpen en je haren rijzen te berge. En wat schieten mensen er mee op? Er is volgens mij nog nooit iemand geweest die door te schelden en te beledigen de mening van een ander heeft kunnen veranderen. Mensen die schelden en beledigen hebben over het algemeen geen empathisch vermogen. Misschien krijgen ze er een kick van of het lucht op. Ik scheld ook wel. Als ik bij snookeren een makkelijke bal mis, bijvoorbeeld. Dat lucht inderdaad op. Maar ik scheld of beledig nooit op Twitter of Facebook en ook niet op FOK!. Waarom zou ik? Argumenten helpen misschien ook niet, maar daarmee doe je een ander geen kwaad. Ook mensen waar je het niet mee eens bent , moet je respecteren.

Laat dat dan maar een beetje meer jaren vijftig worden. Als we dat nu eens in deze kersttijd proberen te bewerkstelligen dan is het misschien niet Vrede op Aarde, maar wel een beetje meer vrede tussen mensen en dat lijkt me een mooie kerstgedachte.