Grexit ja/nee

Mijn vrouw en ik maakten in 1988 voor het eerst kennis met Griekenland. Een rondreis van een week over de Peloponnesos en daarna een week op het eiland Naxos. We bezochten op het vaste land onder andere Olympia en Delphi. Het enige wat we zagen waren puinhopen. Hier en daar een pilaar en wat andere brokstukken. Het leek wel of IS er had huisgehouden. Maar we hadden een vrouwelijke gids die zo beeldend vertelde, dat we de tempels, thermen, amfitheaters en arena's zo voor ons zagen.
Tsipras en Varoufakis hebben dezelfde gave als deze vrouwelijke gids. Ze staan op de puinhopen van hun land en schetsen en prachtig toekomstbeeld aan de arme bevolking. De bevolking is er ingetrapt en heeft ze gekozen.

Maandagnacht is het hervormingsplan door de Griekse regering ingediend. De belastingontduiking is één van de zaken waar het geld voor loonsverhogingen en verhoging van de pensioenen vandaan moet komen. Ik ben benieuwd.
Die loonsverhogingen en verhoging van de pensioenen zijn nodig omdat de armoede in Griekenland de pan uit rijst. Meer dan twintig procent van de beroepsbevolking zit zonder werk. Er komen steeds meer daklozen bij. Zelfs de middenklasse trekt het niet meer en dus is het logisch dat een partij die zegt daar iets aan te doen door de lonen en pensioenen te verhogen, het goed doet. Maar gaat dat lukken?

Nederlanders brengen al jaren massaal hun vakanties door in Griekenland, maar een beetje begrip voor de situatie daar is ver te zoeken.
'Ze gaan al op hun 52e met pensioen. Ze bedonderen de fiscus. Ze zijn lui. Ze hadden nooit in de eurozone moeten worden toegelaten.' Dat hoor je de Nederlanders zeggen over de Grieken. Dat laatste is overigens wel waar, want de Grieken voldeden helemaal niet aan de voorwaarden om te worden toegelaten tot de eurozone. Maar zij kunnen er natuurlijk niets aan doen dat ze werden toegelaten. Dat deed Europa zelf.

Nu even over dat fabeltje van het vroege pensioen. De gemiddelde pensioenleeftijd in Griekenland is 61,5 jaar. Op de eilanden hebben de mensen namelijk hoofdzakelijk eenmansbedrijfjes of familiebedrijfjes. Die kunnen helemaal niet met pensioen, laat staan op hun 52e. Ze werken vaak ook nog na hun 65e door. De OESO heeft verder berekend dat de Grieken 2119 uur per jaar werken tegenover de Nederlanders 1378 uur. De Griekse lonen lagen bovendien al ver onder het Europese gemiddelde voor de crisis. Grieken gaan ook veel minder op vakantie.
Belastingontduiking komt zeker voor in Griekenland, maar ook in Nederland. Op de lijst van meest corrupte landen staat Griekenland op de 78e plaats.

Mijn vrouw en ik zijn na die reis in 1988 nog twee keer op Zakynthos op vakantie gegaan, twee keer op Corfu en twee jaar geleden op Kreta. Al die keren hebben wij geconstateerd hoe hard de mensen daar werken. Neem de horeca. Daar kan de Nederlandse horeca een voorbeeld aan nemen. Ik wil het dus wel een beetje opnemen voor de Grieken. Ik hoop dan ook dat deze regering het voor elkaar krijgt om zowel Europa als de eigen bevolking tevreden te stellen.

Zoals gewoonlijk is het namelijk de 'gewone' man die tot nu toe te lijden had onder de bezuinigingen. Dat is trouwens niet alleen in Griekenland zo, dat is altijd zo. Daar zijn er namelijk veel meer van dan van de 'niet gewone' man.
De rijke Grieken hebben hun miljarden echter al lang van de bank gehaald en elders ondergebracht. En strijden tegen corruptie, belastingontduiking en smokkel is in de praktijk erg moeilijk.

De Europese commissie is wel blij met de voorgestelde maatregelen en dus zal er ook wel een nieuw noodpakket voor vier maanden worden verstrekt aan de Grieken neem ik aan. Maar die maatregelen zijn wel een beetje vaag zo hier en daar.
Hervormingen in de concurrentiepositie van Griekse bedrijven, hervorming van de arbeidsmarkt volgens 'best practices', maatregelen om het kapitaal van banken te beschermen zijn mooie voornemens, maar hoe die maatregelen effectief moeten zijn, staat er niet bij. Wel willen ze ook nog maatregelen om de armoede te bestrijden en betaalbare en zelfs gratis medische zorg voor hen die het niet kunnen betalen. Dat kost dus veel geld, want er zullen heel veel Grieken zijn voor wie dat geldt. Als het lukt om de hele lijst te realiseren dan zal deze nieuwe regering inderdaad zowel Europa als de eigen bevolking redelijk tevreden stemmen. Ik ben geen econoom, maar ik heb zo mijn twijfels. Ik denk eerder dat Europa alleen maar bijspringt omdat men wil voorkomen dat Griekenland in de handen van Poetin wordt gedreven.

Ik hoop echter dat het wel lukt, want ik heb een zwak voor Griekenland. Als toerist vind ik Griekenland en Thailand de landen met de meeste vriendelijke mensen. Ik verveel me er nooit. Ik kan het altijd goed vinden met de Grieken. Lekker eten, gezellig dansen, mooie natuur. Veel mensen houden er strandvakanties. Daar zijn de eilanden heel geschikt voor. Maar ook voor de actieve vakanties die mijn vrouw en ik willen, kun je er prima terecht. Twee jaar geleden hebben we fietstochten genaakt op Kreta. We zaten vijf kilometer van Réthymnon af in een gezellig appartementencomplex met zwembad. Het was vaak klimmen, maar dat maakt niet uit. Je kon er ook duiken. Ook toen was er crisis, maar je merkte er niets van. De bediening was uitermate vriendelijk en vrolijk. De barman zit bij me op Facebook. Hij heeft inmiddels een vaste baan voor het hele jaar. Dat is jammer voor ons, want wij gaan er in juni weer heen. We hebben nog een aantal fietsroutes niet gehad. Ik was benieuwd of we dan nog met de euro terecht zouden kunnen of al met de drachme zouden moeten betalen. Dat laatste zou voor ons niet zo slecht zijn, denk ik. Maar met dit pakket aan maatregelen zal het wel gewoon de euro blijven.

Ik leef dus mee met de Grieken, want ik heb mooie herinneringen aan dat land. Een van de mooiste herinneringen stamt trouwens uit die eerste keer dat ik er was. In het hotel op Naxos zag ik, samen met een hele hoop Nederlanders en Duitsers de wedstrijd Duitsland tegen Nederland op het Europese kampioenschap. Uitslag 2-1 voor Nederland. Zo'n nederlaag voor Duitsland zouden de Grieken nu ook wel toejuichen.