Plasticsoep

Een student van de TU Delft had in 2013 een concept ontwikkeld om plastic zwerfafval uit de oceaan te verwijderen. Ocean Cleanup Project is de naam van het concept. Het gaat om schoonmaakstations die aan de zeebodem verankerd zijn en die met lange armen het vuil aan de oppervlakte opvangen. Zeedieren zullen daar geen of weinig last van hebben.

Ook het Belgische bedrijf Ecover gaat samenwerken met vissers die speciale apparatuur hebben voor het verwijderen van plastic uit zee. Ecover wil dat opgeviste plastic combineren met plastic dat van suikerriet is gemaakt en zo recyclen tot verpakkingsmateriaal.

De plasticsoep in de oceanen is funest voor het zeeleven. Veel van die soep is gewoon gif voor zeedieren. Vissen eten giftige plastic bolletjes die ontstaan zijn omdat plastic na verloop van tijd uit elkaar is gevallen. Zeeschildpadden eten plastic zakjes omdat ze denken dat het kwallen zijn. Grote zeedieren kunnen komen vast te zitten in grote stukken plastic en op die manier stikken. Het zou dus fantastisch zijn als er oplossingen komen voor die soep. Maar de belangrijkste vraag is natuurlijk: hoe komt die troep in de oceanen?

Ik heb sinds een paar jaar naast de groene bak voor gft-afval en een grijze bak voor het huisvuil ook een grote prullenbak voor het inzamelen van plastic. Die laatste staat in de schuur, want na twee weken is de lucht uit die bak niet te harden.
Die bak voor het plastic is net zo groot als de groene en de grijze bak, maar hij is razendsnel vol. Iedere dag gaan er handenvol plastic in.
Al het beleg uit de supermarkt zit in plastic. En niet zomaar gewoon een plastic omhulsel. Nee, vaak zit er tussen ieder plakje worst of kaas nog een zogenaamd vloeitje. Hele bergen vloeitjes verdwijnen er in de bak. Waar zijn die dingen in godsnaam voor nodig? Voor het plakken van de kaas of de worst aan de andere plakken kaas of worst? Nu plakken de plakken vaak aan de vloeitjes. Ik denk er hard over om voortaan maar een groot stuk kaas te kopen om dan met de kaasschaaf de plakjes eraf te snijden. Maar die kaas is wel duurder, omdat ik een ouwe snoeper ben. Als hij onder een kaasstolp ligt, snoep ik er meer van dan wanneer de kaas in de belegdoos in de koelkast ligt. Geen kaas en worst meer bij de supermarkt kopen dan? Ja, dat zou een optie zijn, maar ik ben niet de enige die kaas en worst koopt. Veel mensen doen hun boodschappen nu eenmaal alleen bij de supermarkt vanwege de snelheid en daar zijn er ook veel bij die het worst zal zijn dat de kaas en worst vloeitjes tussen de plakken hebben.

Niet alleen het beleg zit helemaal in plastic. Wat dacht je van komkommers en paprika's in plastic. Wat is dat voor onzin. Wij Nederlanders schillen de komkommer toch? En als ik de komkommer niet schil, dan was ik hem in ieder geval, want ook al zit er plastic omheen, het gif dat is gebruikt, gaat er niet vanaf door dat plastic. Zelfs de biologische komkommers die ik koop, was ik nog. Is dat plastic omdat mensen er overheen hoesten? Waarom leggen ze in de supermarkten dan gewoon brokjes kaas los neer, waar iedereen overheen kan hoesten en met zijn pishanden aan kan zitten?

Ik heb onlangs twee truitjes gekocht. Eentje bij C&A en eentje bij V&D. Ik heb dan een boodschappentas bij me, waar ze in kunnen. Maar de caissières kijken daar niet naar. Ze stoppen zonder iets te vragen het truitje in een plastic zak met natuurlijk een reclame van de zaak erop. Ik moet altijd zeggen dat ik die tasjes niet hoef. Maar hoeveel mensen doen dat?
Moet het allemaal van de voedsel- en warenautoriteit? Uit oogpunt van hygiëne? Laten ze dan eens wat beter op het vlees letten.

Maar het is niet alleen het eten en de kleding die in plastic zitten. Heel vaak zit er plastic om tijdschriften heen. Zelfs mijn eigen VPRO-gids zit sinds kort in plastic. Waarom? Zijn ze bang dat alles nat wordt als het regent? Toen de Margriet die mijn vrouw leest en de VPRO-gids van mij nog zonder plastic waren, heb ik nog nooit een natte gids of Margriet gehad. Dan zou je dus ook plastic om enveloppen moeten doen, want die kunnen ook nat worden.

Het zou allemaal nog mee kunnen vallen als iedereen zich bewust was van de vervuiling die al dat plastic kan veroorzaken. Maar kijk eens om je heen in plantsoentjes en parken. Tussen de bosjes ligt aardig wat zwerfvuil en daar zit heel wat plastic tussen. Zelfs als er prullenbakken staan op een strandje of grasveld, pleuren aardig wat mensen nog gewoon alles op het gras of in het zand. Te lui om op te staan en naar een prullenbak te lopen. En vaak zijn die prullenbakken trouwens zo overvol, dat er meer naast ligt dan erin. Niemand denkt er dan blijkbaar aan om het afval maar even mee naar huis te nemen en het daar weg te gooien. En het liefst gescheiden van andere rotzooi. Tegenwoordig staan er bij de meeste winkelcentra wel containers voor het plastic afval en daar kan het dus in. Echt veel moeite kost het niet om het in een aparte vuilniszak te doen en het daar weg te gooien. Dan komt het tenminste niet in zee terecht.

'Lang zal ze leven, lang zal ze leven, lang zal ze leven in de gloria. In de gloria. In de gloriiaaaaaa.' En hup, daar gaat weer een lading ballonnen de lucht in. Leuk, al die kleurtjes tegen de blauwe lucht. Maar waar waait al dat plastic naartoe? Heel vaak komt het in zee terecht. Laatst zag ik bij De Wereld Draait Door dat ze allemaal in de bomen bleven steken. Dan komen ze gelukkig niet in zee, maar je moet dan maar hopen dat er geen eksters of kraaien in stikken.

Eind vorig jaar is er vanuit de Tweede Kamer aan de staatsecretaris voor infrastructuur en milieu gevraagd om stappen te ondernemen om het gebruik van plastic tasjes tegen te gaan. Ik weet niet of dat in een vlaag van verstandsverbijstering is gedaan, want het kan niet een vlaag van milieubewustzijn zijn geweest. Diezelfde partijen stonden namelijk bij de gemeenteraadsverkiezingen weer de ene plastic ballon na de andere met de partijnaam erop uit te delen. Als je dan toch het gebruik van plastic wil tegengaan, dan zou ik maar eens wat anders kiezen als reclamemateriaal. Of zijn die ballonnen soms symbool voor hun partijprogramma's? Als je ze doorprikt, blijkt er alleen lucht in te zitten.
Bovendien is er toch wel veel meer aan te pakken als het om het terugdringen van het gebruik van plastic gaat, dan alleen de plastic tasjes.

Ik hoop dat Ocean Cleanup Project een succes wordt en dat ook Ecover veel plastic op zal kunnen vissen om te recyclen. Maar voorkomen blijft beter dan genezen. Nederland wordt steeds schoner, maar de oceanen worden steeds vuiler. Doe daar eens wat aan! Namens de zeedieren alvast bedankt.