Geen fuck te beleven

Jan (Bakoenin)

Soms moet je eens achter de muur in je hoofd vandaan komen voor een korte break. Ook als je niet meer werkt. Zo doorbreek je de sleur. Het afgelopen weekend zijn mijn vrouw en ik daarom naar Goeree-Overflakkee geweest. Vrijdag weg met een volgeladen auto en de fietsen achterop. Zaterdag een fietstocht en zondag, na nog een fietstochtje, weer terug naar huis. Erg leuk, maar een dagje is wel zat, want er is geen fuck te beleven daar.

Als je van watersport houdt, dan zit je goed op de Zuid-Hollandse eilanden en in Zeeland. Wij hadden een trekkershut gevonden in de buurt van Herkingen. Niemand van mijn familie, vrienden en kennissen had ooit van Herkingen gehoord, maar op de camping daar zaten hele nesten Duitsers. Kitesurfers. Ze hadden pech, want zaterdag was het windkracht zeven volgens het KNMI. Die meten echter niet bij de Grevelingen, want ons trekkershutje waaide bijna de camping af. Dus van kitesurfen kwam weinig.
Ik heb nog een tijdje op de dijk bij de Grevelingen staan kijken zondag. Ook toen was er veel wind, maar niet te veel voor die surfers. Ik zag er eentje die probeerde op zijn surfplank te komen terwijl hij zijn kite omhoog hield. Op een gegeven moment heb ik mijn camera maar gepakt om te filmen, want het was een komisch schouwspel. De wind was waarschijnlijk toch te hard voor hem, want hij bleef nooit langer dan twee tellen op zijn plank staan. Dan stortte hij voorover in zee. Het deed denken aan een vliegtuig dat na een duikvlucht in het water terecht komt.

Pieter kan niet slapen. Hij ligt al een tijdje te draaien. Het laken heeft hij al een kwartiertje geleden van zich afgetrapt. Hij heeft het warm. Er staat wel een raampje open en het is pas april en nog vrij kil, maar Pieter is nat van het zweet. Hij kijkt op de wekker. Kwart voor twee. Uitslapen is er niet bij de volgende dag. Hij moet als organist al vroeg in de kerk zijn. Herkingen is een gereformeerde gemeente en in de gereformeerde kerk is het traditie dat de organist speelt als de mensen de kerk binnenkomen.
Plotseling schrikt Pieter hevig. Een snerpend geluid buiten is daarvoor verantwoordelijk. Hij snelt naar het open raam en ziet een brandend vliegtuig dat met huilende motoren langs het dorp scheert. Even later klinkt een enorme knal. De motor is ontploft. Pieter kan niet zien waar het vliegtuig is neergestort, maar het kan nooit ver van Herkingen zijn geweest. Die nacht doet Pieter geen oog meer dicht. Hij is niet de enige in het dorp.

Zaterdag hebben we een rondje gefietst langs Melissant, Middelharnis, Stad aan 't Haringvliet, Oude Tonge en Nieuwe Tonge. Daar gingen we nog even langs bij een paar vrienden van ons die er een caravan hebben. Vervolgens met tegenwind terug naar Herkingen en de camping. Als je van Middelharnis richting Stad aan 't Haringvliet fietst, dan kun je over de dijk langs het Haringvliet fietsen. Je gaat dan eerst langs het havenkanaal, waarin toch nog aardig wat zwart geld ligt, naar de buitenhaven. Daar schijn je met een pontje naar Hellevoetsluis te kunnen. Ik zag er echter allerlei interessante dingen, maar geen pontje. We aten er ons broodje en dronken een flesje cola light. We liepen daarna even met de fietsen naar een enorm anker. Een kunstwerk dat wel bij de omgeving paste. We zagen er ook een plaquette. Er was in de Tweede Wereldoorlog een Handley Page Halifax bommenwerper neergeschoten door een Duitse nachtjager. De Halifax is vlakbij Herkingen in de Sint-Elizabethpolder terechtgekomen. De gezagvoerder had de bemanning opdracht gegeven om het toestel te verlaten. Een van hen is nooit meer gevonden. Twee konden veilig landen. Eentje was ook veilig geland, maar later verraden en in Dirksland opgepakt en vlak voor het einde van de oorlog doodgeschoten tijdens een vluchtpoging uit een gevangenkamp. Na de oorlog hebben ze de wrakstukken pas kunnen onderzoeken, want de polder was tijdens de oorlog geïnundeerd en na de oorlog weer drooggelegd. Men heeft de stoffelijke resten van twee bemanningsleden, waaronder de gezagvoerder, gevonden. De bemanningsleden van de Halifax bestond uit Canadezen en Engelsen. Nu lopen daar heel veel Duitsers rond. Zouden zij ook weten wat er bij Herkingen is gebeurd?
We fietsten verder richting Stad aan 't Haringvliet. De route ging over de dijk en dat was te merken. Windkracht zeven viel ons regelmatig in de flank aan zodat we bijna de dijk af werden geblazen. Gelukkig kwam je dan niet meteen in het kolkende water, maar in de strook met grasland waar de schapen graasden. Je had dan wel kans dat je in de schapenstront terecht kwam. Man, wat had de wind daar een kracht.

Johannes keek bedenkelijk naar het water van het gors. 'Het ziet er niet goed uit, Dirk,' zei hij en de groeven in zijn verweerde gezicht leken nog dieper te worden. Johannes had het grootste deel van zijn leven op het water doorgebracht. De visvangst bracht brood op de plank. Hij had zodoende een speciale band met het water gekregen en nu het water met eb al zo hoog stond, had hij een angstig voorgevoel.
'Welnee, Johannes,' probeerde Dirk hem gerust te stellen. 'Niet ebben, niet vloeien.' Het was een oude volkswijsheid. Het betekent dat als het water bij eb net zo hoog is als bij vloed, dan zal het bij vloed niet hoger komen. Maar het kwam wel hoger. Aangewakkerd door de langdurige storm beukten de watermassa's van de stormvloed net zolang op de dijken tot ze het begaven. Ook die bij de Herkingen. Die nacht luidden in veel gemeenten van Zeeland, de Zuid-Hollandse eilanden en West-Brabant de klokken. Daar was men er op tijd bij. In totaal stierven 1836 mensen door de watersnoodramp. In Herkingen waren vier slachtoffers te betreuren.

Zondag zijn we nog een klein stukje van zo'n twintig kilometer gaan fietsen. De wind was nu wat minder gelukkig. We fietsten door Herkingen en troffen daar de kerkgangers. Vrouwen met hoedjes, veel mannen met zwarte pakken en kinderen met Anton Pieck kleertjes. Nee, er is niet veel te beleven op Goeree-Overflakkee en op zondag al helemaal niet.

We fietsten naar Dirksland. Niet ver van dat dorp vandaan zag ik op het fietspad een heus hakenkruis getekend. Eenmaal thuis zag ik bij het nieuws dat vandalen dat weekend hadden huisgehouden op een kerkhof in Dirksland. Graven waren vernield, grafstenen omvergetrokken of getrapt en er was een hakenkruis op het grindpad getekend. Het leek alsof er een alles vernielende storm over het kerkhof had gewoed, veroorzaakt door een stelletje neonazi's.
Maar er is verder nooit een fuck te beleven op dat eiland.