Tralies voor de gleuf

Hoeveel verdien jij netto per maand? Waarschijnlijk zeg je nu: „Dat gaat jou geen flikker aan", en dan heb je nog gelijk ook. Toch weten de meeste mensen uit hun hoofd, misschien wel tot op de cent af, wat er per maand aan nettoloon binnenkomt. Maar hoeveel geld wordt er per maand uitgegeven? Veel mensen zitten tot aan hun nek in de schulden. Hypotheeklasten, auto's die op afbetaling zijn gekocht, en zie dan maar eens uit de financiële problemen te blijven.

Toch is uit onderzoek van het NIBUD gebleken dat jongeren, vaker nog dan anderen, in de finaciele problemen komen. En dat komt doordat lenen inmiddels een doodnormale zaak blijkt te zijn. Van de jongeren die nog bij hun ouders wonen, heeft éénderde een schuld van ongeveer 750 euro. Van de jongeren die op zichzelf wonen, heeft tweederde een schuld van gemiddeld 1750 euro.

Het wordt ze te makkelijk gemaakt. Zij worden vaak verleid om mee te gaan met de laatste trends op het gebied van mobieltjes, merkkleding en gadgets. Hun inkomen is over het algemeen vrij laag en hun bestedingspatroon te hoog. Dus geld reserveren om schulden af te betalen is er niet bij. Bovendien zien veel jongeren lenen als een oplossing in plaats van een uitstel van betalen.

En het wordt de jongeren ook zeer makkelijk gemaakt om zich in de schulden te steken. Terwijl ik een en ander aan het googelen ben als research voor mijn column, zie ik rechts de ene na de andere advertentie opdoemen: www.geenleningdoorbkr.com Wij helpen u wel!
www.geldlenenxl.nl/goedkope-lening/ Binnen tien minuten geld op uw rekening! En ja, onder al die websites staat het zinnetje: Let op! Lenen kost geld. Maar dat is inmiddels ook een dooddoener. Net zoiets als bij alcoholreclames: Geniet, maar drink met mate. Het moet er bij staan, maar niemand trekt zich er wat van aan.

Toch blijkt hieruit, hoe makkelijk het is om aan geld te komen. Een abonnement afsluiten voor een mobieltje is zo gedaan, mits je boven de achttien bent, en ook banken bieden krediet speciaal voor studenten. Bij sommige banken mag de student met een studentenkrediet wel 5000 euro opnemen. Alsof dat dan allemaal op zou gaan aan de studie! Die banken zouden ook wijzer moeten zijn.

Als moeder van drie kinderen ben ik er inmiddels van overtuigd, dat met geld omgaan voor een groot deel voortkomt uit het karakter van het kind. Mijn kinderen zijn alledrie hetzelfde opgevoed, ook als het gaat om geld. Nu ze (bijna)volwassen zijn, zie ik grote verschillen. De oudste kan goed met geld omgaan, maar dat komt ook, omdat kleding en gadgets hem helemaal niets interesseren. Hij heeft het syndroom van Asperger en in die zin is hij totaal niet beinvloedbaar. Dat heeft zijn nadelen, maar in dit geval zijn voordelen. Hij is niet gevoelig voor reclames en vaart zijn eigen koers. Soms doet hij weleens een impulsaankoop, en dan gaat het vooral om computerspellen of boeken, maar hij weet ook, dat hij het zich kan veroorloven. Bovendien kan hij niet roodstaan en dat wil hij ook absoluut niet. Zo heeft hij het mooi onder controle en op is op.
Mijn jongste zoon daarentegen heeft wél vaak financiele problemen. Hij is dol op kleding, wilde niets liever dan een Blackberry, koopt liever een patatje dan dat hij aanschuift om gekke dingen te eten als aardappelen, groenten en vlees, gaat graag stappen met zijn vrienden, en houdt z'n uitgavenpatroon niet in de gaten. Hij heeft geregeld dat hij kan rood-staan op de bank, en haalt ook op z'n gemak elke maand die limiet. Aan het eind van zijn geld heeft hij nog een behoorlijk stuk maand over.
En dan mijn dochter, de jongste van het stel. Zij weet precies wat ze uit kan geven en is liever aan de voorzichtige kant dan dat ze haar geld zo maar over de balk smijt. Met haar winkelen is een tijdrovende klus, omdat ze goed nadenkt over de besteding van haar kleedgeld. „Als ik die spijkerbroek koop, dan houd ik niet veel meer over, en ik moet ook nog een jas," zegt ze dan. Zo zie je maar: het heeft puur met karakter te maken.

En de reclamewereld speelt handig in op jongeren zoals mijn jongste zoon. De fraaiste gadgets, de mooiste merkkleding, en heb je geen geld? Ah joh, geen probleem, lenen lijkt bijna hip, ook een trend.

In mijn jeugd speelde het natuurlijk ook: jongeren die met geld om konden gaan en anderen die eeuwig geld leenden van hun vrienden. Maar toch waren het - in mijn beleving - makkelijker tijden dan dat het tegenwoordig is. Ik kreeg zakgeld en dat mocht ik vrij besteden. En als het op was, dan was het op. Mijn moeder deed niet aan voorschotten: wat je niet had, kon je ook niet uitgeven. Punt uit. In schoolvakanties had ik wel een baantje, maar zoals nu de jongeren vanaf hun vijftiende al in een supermarkt kunnen werken, dat was toen nog niet zo. Je had genoeg aan je schoolwerk, en werken was voor na je schoolperiode. Geen van mijn vriendinnen had dan ook een bijbaantje. Ja, ik ging weleens babysitten en soms kreeg ik daar ook wat voor, en dan was je de koning te rijk! Als ik dit zo typ, dan voel ik me bijna een fossiel, maar het was toch echt zo! Bovendien, het geld dat je ontving, kreeg je handje contantje. Ik had een spaarrekening waar ik niet aan kon komen, een spaarpot die ik elk jaar in de herfstvakantie braaf naar de bank bracht, die hem leegde en het geld werd op mijn spaarrekening gestort. Je mocht dan een cadeautje uitzoeken, omdat je zo goed had gespaard! Ja, ja, dat waren nog eens tijden... Toch vond ik het ook lastig om met geld om te gaan. Nadat ik in een zomervakantie wekenlang bollen had gepeld, had ik besloten om dit geld niet uit te geven, maar om het te bewaren. Alles stopte ik in die zeldzame spaarzame bui in mijn spaarpot. Daarna had ik spijt. Wilde ik mijn geld terug! Ik kan me nog herinneren dat ik uren bezig ben geweest om de spaarpot van de Rabobank te slopen. Het was een rode spaarpot en als je hem omkeerde, dan kwamen er tralies voor de gleuf. Wat ik ook prutste en peuterde, het lukte maar niet om die spaarpot te slopen. Een potlood brak er op af, de schaar werd krom als een hoepel en uiteindelijk heb ik de halve gereedschapskist van mijn vader nodig gehad om het ding kapot te maken.

Ook in mijn volwassen leven vond ik het niet altijd even makkelijk om met geld om te gaan. Maar ik heb het voor mezelf zo eenvoudig mogelijk gehouden. Wat er binnenkomt, weet ik, maar ook wat er maandelijks betaald moet worden, kan ik zo uit mijn hoofd opdreunen. Elke maand zet ik geld weg op mijn spaarrekening. Mijn man doet hetzelfde. Ik leen niets, koop niks op afbetaling en wat ik niet heb, kan ik ook niet uitgeven. Mocht de wasmachine het begeven, dan kopen we een nieuwe. De vakanties betalen we van ons spaargeld en we zorgen dat we ook voldoende zakgeld mee kunnen nemen. En dan toch nog die wasmachine kunnen kopen, als die na de vakantie al onze was niet blijkt aan te kunnen. Zo leef je echt veel relaxter.

Heel blij zit ik deze column te typen op mijn nieuwe laptop. Het was al lang een wens van mij om zo'n ding te kopen, ook omdat mijn man onze computer zo vaak nodig heeft. Eerst moesten er andere dingen worden aangeschaft, maar nu kon ik eindelijk geld opnemen van mijn spaarrekening en een mooie laptop uitzoeken. Wat een voldoening geeft het, als je ergens voor hebt gespaard, je ondertussen hebt verdiept in welk merk, welke prijsklasse en wanneer kan ik het kopen, en dan thuis te komen met iets moois waar je naar hebt uitgekeken om te kunnen kopen. Stom? Ach ja, je hebt gelijk. Ik had beter naar www.geldlenenxl.nl/goedkope-lening/ kunnen surfen. Dan had ik binnen tien minuten geld op mijn rekening gehad...