Vroeg pieken, jong sterven

Jan Willem

Het kan nog maanden duren voordat de doodsoorzaak van Amy Winehouse bekend is. Niet eerder dan 26 oktober wordt vastgesteld waar de gevallen diva precies aan overleed. Ik zie de worsteling van de lijkschouwer voor me. Een heidens karwei moet het zijn, het levenloze, chemische lichaam van Winehouse onderzoeken. Er achter proberen te komen of het de vierenhalve fles Jack Daniels was of het zevende lijntje coke dat haar de das om deed. Menig toxicoloog wordt danig op de proef gesteld. Het is alsof een plastisch chirurg probeert om in het lijf van Marijke Helwegen nog een enkele natuurlijke vezel te vinden die hij kan botoxen. Je weet dat je uiteindelijk wat vindt, maar je moet graven. Diep graven.

Arme Amy. Zo veel talent als ze had, zo weinig discipline om een glorieuze carrière na te jagen. Met Rehab als eerste grote hit begon ze veelbelovend. Ik zette ‘m vandaag nog maar eens op. Goed hard. Je kunt veel van haar zeggen, maar Amy's geluid swingt wel. Als je goed naar haar zwoele soulstem luistert, denk je de muziek te horen van een onbekende nazaat van Aretha Franklin en Marvin Gaye. Een stem die je raakt.

Nu is ze dood. Op jonge leeftijd, maar daardoor niet minder onverwacht. Eigenlijk valt het me nog mee hoe lang ze het heeft vol gehouden. Ik zag beelden van één van haar laatste optredens in Belgrado. Stomdronken waggelde ze als een manke gans over het podium. Niet meer wetende wat de lettervolgorde van haar succesnummer Valerie ook alweer was. Medelijden. Het is alsof je naar een demente bejaarde in een rolstoel kijkt, die om de minuut bedenkt dat hij prima kan lopen en even zo vaak voorover valt.

Ik denk dat het moment waarop je bedenkt dat je iemand beter uit zijn lijden kunt verlossen niets te maken heeft met leeftijd. Velen bereiken die status als ze ver in de negentig zijn en sommigen zijn zevenentwintig. Belangrijker is wat je bij blijft van de glorietijd van de betrokkene, hoe kort ook. In het geval van Amy Winehouse wint haar muziek het bij mij nog net van haar verslavingsavonturen. Maar veel langer had het niet moeten duren. Amy, rust zacht.