3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209

Het belang van de wetenschap is nauwelijks te overschatten. Je hoeft er alleen maar voor om je heen te kijken. Leef je in een grot, zit je berenvel te strak en walg je van de geroosterde impalaballen die vanavond op het menu staan? Nee? Dat bedoel ik.

Toch leidt niet alle wetenschap linea recta tot een robot met het IQ van Marilyn Vos Savant of een spraakherkenningssysteem dat zelfs Frank Boeijens liederen kan ontcijferen.
Sterker nog, het leeuwendeel van alle onderzoeken heeft slechts als doel om reacties uit te lokken, zodat er weer een nieuw nutteloos onderzoek kan worden gedaan waarin wederom het tegendeel wordt gepredikt. Geen onbekend terrein voor mij, want voorafgaande aan mijn radicale carrièreswitch naar het nobele ambacht van hagelslagglanzer, heb ik 5 jaar lang op die manier -onder het mom van de ontrafeling van het menselijk brein- jullie zuurverdiende belastingcenten opgestreken. Plaats delict: de universiteit. Het leggen van puzzelstukjes, noemden mijn collega’s het, zonder erbij te vertellen dat ze iedere keer dezelfde stukjes toevoegden, nadat deze vakkundig door andere puzzelaars waren losgeweekt. Hoewel ik op feestjes en partijen het antwoord op de vraag ‘en wat kun je daarmee?’ altijd schuldig moest blijven, wekte ik -via veel omwegen en moeilijke woorden- volgens mij echter toch nog de illusie met iets heel belangrijks bezig te zijn.

Hoe anders is dat met de Japanner Shigeru Kondo en de Amerikaan Alexander J. Yee.

Ofschoon we op school leerden dat het irrationele getal pi ongeveer gelijk is aan 3,14, namen twee van mijn klasgenoten geen genoegen met zo’n globale schatting. Ze maakten er een sport van om pi zo veel mogelijk te preciseren. En dus leerden ze volgens mij zo'n 20 cijfers achter de komma uit hun hoofd, maar het zouden er ook 30 kunnen zijn geweest, het was me om het even. Mij heeft Pi nooit in z’n greep gekregen. 3,14 was meer dan voldoende; de overige decimalen liet ik liever aan mijn rekenmachine over. Die had er veel meer verstand van. 

Toch waren de twee cijferfetisjisten in mijn klas niet enig in hun soort. Van oudsher zijn er immers altijd eenzame wiskundigen geweest, bij wie het besef begon te dagen dat ze nooit een briljant idee zouden hebben, en daarom overgingen om tot in de kleine uurtjes een paar extra decimalen van dat wonderlijke getal er uit te persen. Vraag me niet hoe dat in zijn werk ging overigens. Toch zie ik hun blijdschap zo voor me, wanneer er weer een cijfertje aan de reeks werd toegevoegd. Eureka! Jaar in jaar uit ploeterden ze zich een slag in de rondte, in de hoop dat hun naam eeuwig zou voortleven als de redder van pi.

En toen kwam de computer.
Ik hoop voor de Pi-pioniers dat ze dit nooit hebben hoeven meemaken. Krom van de artrose door decennialang hun levenswerk te hebben verricht in tochtige zolderkamertjes, moeten ze welhaast 3,14 hartverzakkingen hebben gekregen als dat siliconen monster er in een oogwenk duizend decimalen uit knikkerde. Alsof het niets was. 3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 70679 82148 08651 32823 06647 09384 46095 50582 23172 53594 08128 48111 74502 84102 70193 85211 05559 64462 29489 54930 38196 44288 10975 66593 34461 28475 64823 37867 83165 27120 19091 45648 56692 34603 48610 45432 66482 13393 60726 02491 41273 72458 70066 06315 58817 48815 20920 96282 92540 91715 36436 78925 90360 01133 05305 48820 46652 13841 46951 94151 16094 33057 27036 57595 91953 09218 61173 81932 61179 31051 18548 07446 23799 62749 56735 18857 52724 89122 79381 83011 94912 98336 73362 44065 66430 86021 39494 63952 24737 19070 21798 60943 70277 05392 17176 29317 67523 84674 81846 76694 05132 00056 81271 45263 56082 77857 71342 75778 96091 73637 17872 14684 40901 22495 34301 46549 58537 10507 92279 68925 89235 42019 95611 21290 21960 86403 44181 59813 62977 47713 09960 51870 72113 49999 99837 29780 49951 05973 17328 16096 31859 50244 59455 34690 83026 42522 30825 33446 85035 26193 11881 71010 00313 78387 52886 58753 32083 81420 61717 76691 47303 59825 34904 28755 46873 11595 62863 88235 37875 93751 95778 18577 80532 17122 68066 13001 92787 66111 95909 21642 01989. Daar sta je dan met je ganzenveer. 

Klaar met de queeste naar de beste benadering van pi, zou je zeggen. Maar daar dachten Kondo en Yee anders over. Ze zagen levensgrote gevaren in een afronding op de reeds bekende 2.7 biljoen (2.700.000.000.000) decimalen en zetten hun supercomputer begin mei aan het werk. Hij stelde niet teleur. De bits en bytes kraakten drie maanden lang dat het een lieve lust was, maar dan heb je ook wat. Namelijk vijf biljoen cijfers achter de komma. Vijfduizend miljard cijfertjes. Puzzelstukjes van de puzzel die nooit af is.
Wat je ermee kunt? Denk daar maar eens over na bij de aanslag inkomstenbelasting. En wie controleert even of de computer geen rekenfoutje heeft gemaakt?