Cijfers liegen niet

Morgen is het zover. Dan begint het WK circus voor Nederland. De vraag die al weken, zo niet maanden op ieders lippen brandt is: “Wat gaan we doen”? Wel, lees onderstaande column en u weet waar we aan toe zijn.

Soms ben ik een cijfermaniak. Dan wil ik alles in cijfertjes vangen, alle statistieken keurig netjes noteren en daaruit een voorspelling trekken. Met een aantal dingen lukt dat wel, maar voetbal leent zich er absoluut niet voor. De ongeschreven voetbalwetten leren ons dat het edele spel grillig en veranderlijk is. Voetbal doet niet aan voorspellingen. Het enige dat je met aan werkelijkheid grenzende waarschijnlijkheid kunt zeggen is dat bijvoorbeeld de nummer 1 van de FIFA wereldranglijst Brazilië zal gaan winnen als het speelt tegen de nummer laatst (202) van de lijst Papoea Nieuw Guinea.
In voetbal moet je ook niet aan voorspellen willen doen. Ik heb al eens een column geschreven over de analyses en de voorbeschouwingen in de voetballerij. Voorbeschouwingen, voorspellingen en prognoses van wedstrijden hebben geen enkele zin. Een gezegde over voetbal luidt: “de bal is rond” en dat betekent zoveel als dat het ding soms doet wat hij wil.
Hoe dan ook, stel nu eens dat voetbal wel aan de wetten van de statistiek voldeed. Hoe zou het komende WK voor Oranje uitpakken?

Ik ben voor u eens in de archieven van het Nederlands elftal gedoken en heb daar wat cijfertjes opgediept. Ik geef onmiddellijk toe dat het soms vergezocht is maar neem van mij aan dat we het van statistieken moeten hebben.
Allereerst pakken we onze tegenstanders eens bij de kop.
Kameroen staat 19de op de wereldranglijst van de FIFA. Denemarken is nummer 36 en Japan bezet plaats 45. Onze oranjeleeuwen bezetten momenteel de 4de plek dus wat deze cijfertjes betreft gaan we de eerste groep glansrijk doorkomen.
Maar er is meer…

Tijdens alle voorgaande WK’s samen trof Nederland twintig Europese en zestien niet-Europese tegenstanders.
Van de Europese opponenten wonnen we 7 keer, verloren we 8 keer en speelden er 5 maal gelijk tegen.
Tegen de niet-Europese ploegen wonnen we 9 keer, verloren er slechts 2 en speelden ook 5 maal gelijk.
Hieruit valt te deduceren dat Nederland tijdens een WK beter speelt tegen een niet-Europese tegenstander. Dit is een gunstig voorteken voor de eerste groepsfase omdat we twee tegenstanders hebben van buiten Europa. Hoera!
Dit gegeven heb ik verder uitgespit door te kijken naar de onderlinge resultaten.
Door de eeuwen heen troffen we Denemarken 29 keer. We wonnen er 11, verloren er 8. 10 maal speelden we gelijk tegen de balgevoelige Deentjes.
Kameroen dan. We hebben de ontembare leeuwen pas twee keer bestreden met als resultaat 1 maal winst plus één gelijkspel.
Japan is pas één keer de tegenstander geweest. Ik meen me te herinneren in 2009 en die wedstrijd wonnen we. Al met al hebben we van deze cijfertjes ook niet veel te vrezen. Op basis van dat statistiekje gaan we ook hiermee op onze oranjesloffen de tweede ronde halen.

Hoe zit het met onze bondscoaches? Kunnen zij een belangwekkende duit in het cijferzakje doen?
We hebben bij elkaar acht keer acte de presence op een wereldkampioenschap gegeven. Zeven bondscoaches hebben ons toen bijgestaan. Onze beste resultaten haalden we zoals iedereen zich nog wel herinnert (of niet wíl herinneren) in 1974 en 1978. Rinus Michels en Ernst Happel waren toen de keizers langs de zijlijn. Een Nederlander en een Oostenrijker. Ergo: dit kan alle kanten op met ons Bertje aan het roer.

Gaan we ver komen deze reis? Ik heb eens gekeken naar de landen waar we tijdens een WK hebben gespeeld en door wie we uiteindelijk geëlimineerd zijn. Tja, je moet wat met je vrije tijd.
Van onze acht WK-optredens speelden we er zes in een Europees land. Hier een overzichtje:
1934 – Italië – 1ste ronde uitgeschakeld door Zwitserland.
1938 – Frankrijk – 1ste ronde uitgeschakeld door Tsjecho-Slowakije.
1974 – Duitsland (West-Duitsland) - Finale uitgeschakeld door West-Duitsland.
1978 – Argentinië - Finale uitgeschakeld door Argentinië.
1990 – Italië – 8ste finale uitgeschakeld door West-Duitsland.
1994 – VS – kwartfinale uitgeschakeld door Brazilië.
1998 – Frankrijk – Halve finale uitgeschakeld door Brazilië. Een 4de plek gehaald door te verliezen van Kroatië.
2006 – Duitsland – 8ste finale uitgeschakeld door Portugal.
U ziet dat we overwegend in Europese landen onze WK’s hebben afgewerkt en opgeteld hier ook de beste resultaten hebben gehaald. Wat dat betreft is Zuid-Afrika dus níet gunstig voor ons.
Verder zijn we vijf keer uitgeschakeld door een Europese ploeg en drie keer door een niet-Europese. We spelen dus beter tegen niet-Europese tegenstanders maar dat gaven de statistieken hierboven al aan. Wellicht is het Europese voetbal toch van hoger niveau dan dat van buiten ons continent?

Nu ik op dreef was, heb ik zelfs gekeken naar de mogelijke invloed van de scheidsrechter op onze resultaten. Wat kwam ik tegen? Cijferneukerij ten top. Leest u even mee?
12 keer hebben we winst behaald met een Europese scheids.
4 keer winst met een niet-Europese referee.
We verloren 7 keer met een Europeaan en 3 keer met een niet-Europeaan.
Onze gelijke spelen kwamen tot stand bij 7 Europeanen en 3 niet-Europeanen.
Uit dit rijtje kunnen we concluderen dat we beter een Europese scheidsrechter kunnen hebben. Hoewel een Chinese of een Koreaanse scheidsrechter misschien nog beter zou zijn omdat we die ongegeneerd bij gele kaarten met staal gezicht voor “hondenlul” kunnen uitmaken.

Zou er, nu we een paar cijfertjes hebben bekeken, qua statistiek uit dit alles een gouden regel te destilleren zijn? Ik heb een poging gedaan.
“Nederland kan zijn wedstrijden het best binnen Europa afwerken. De bondscoach kan een Nederlander zijn maar hij mag ook van een andere nationaliteit zijn zolang het maar een Europeaan is. Met een Europese scheidsrechter kunnen we het best tegen niet-Europese landen spelen.”
Omdat bovenstaande conclusies voor het grootste deel niet van te voren te regelen zijn heb ik voor het komende toernooi maar een makkelijk statistisch feitje voorrang verleend. Dus focust u even op deze oneliner:
“Omdat we nu 4de op de FIFA ranglijst staan en de drie landen die boven ons staan ook meedoen worden we dus vierde”.

Dit zijn de kille cijfers. We halen dus de halve finale die we vervolgens verliezen en daar zo van de kook door zijn dat we vervolgens ook de strijd om de derde en vierde plaats verliezen. Eigenlijk een beetje het scenario van 1998.
En… tevreden met bovenstaande prognose? Of toch de bekende domper die de natie al vaker heeft meegemaakt?
Er zijn echter heel wat liefhebbers die het voor deze voorspelling zouden doen. Een vierde plek op de wereldkampioenschappen voetbal is voorwaar een fantastische prestatie. De ervaring leert ons alleen dat de gemiddelde Oranjefan altijd voor het ultiem haalbare gaat, de titel, ieder toernooi weer. Statistisch gezien is dát niet reëel en is díe kans dus te verwaarlozen.
Tja, ik heb ook liever dat Van Persie er negen inschiet en Robben acht maar die kans is dus niet echt reëel.
Dus: voor een goed resultaat dient u deze keer de statistieken te heiligen en u bent verzekerd van een vierde plaats. Zo makkelijk is dat. John Frederikstadt zou er een harde van krijgen.

Hoe dan ook, veel plezier morgen! En dinsdagmorgen gezond weer op.