Liever onwetend of alwetend?

Ik denk dat de meeste columnisten, zeker op een site als FOK!, een meer dan bovengemiddelde interesse voor het nieuws hebben. Ik wel in elk geval. Ik volg het nieuws altijd en overal. Tot het overdrevene aan toe. Vroeger al. Ik stam nog uit de tijd van de kranten, dat papieren internet. Nieuws werd toen in regelmatige, handelbare brokken aangeboden. In de ochtend of avond, afhankelijk van welke krant je een abonnement had, kreeg je een pak nieuws. Dat nieuws was uiteraard al achterhaald, want er zitten vele uren aan voorbereiding en distributie voordat jij de krant in de bus krijgt. Maar de krant bood (en biedt) ook achtergrondinformatie en verdieping.

Naast de krant was er uiteraard ook radio en tv. Op de radio was er ieder uur journaal, op de tv was het acht uur journaal in de avond het belangrijkste. Ook waren er de actualiteitenprogramma's. Daarnaast waren er de weekbladen, het plaatselijke sufferdje en bladen als de Panorama en Revu, voor het wat minder gangbare nieuws. Eigenlijk was het hetzelfde als wat we nu hebben, behalve internet.

Al hadden we vroeger wel een soort van internet: De Grote Oosthoek encyclopedie. Zeg maar het Google van het analoge tijdperk. Die was al verouderd op het moment dat ze gedrukt werd, maar ja er was niets beters. Eens in de zoveel jaar kwam er een supplement uit. Reuze onhandig. Als het niet in het originele deel te vinden was, moest je in het supplement kijken of het daar misschien in stond. Of in de volgende. Ik geloof dat we er drie hadden. En soms stond het in het originele deel, maar stond er in het supplement nog wat extra informatie. Reuze onhandig.

Eens per jaar kwamen ze met een jaaroverzicht. Het waren grote, zware boeken op A3-formaat. Erin stond, onder andere, per dag alle gebeurtenissen van het afgelopen jaar. Bij aanslagen of oorlogssituaties stonden er ook vaak bloederige kleurenfoto's bij. Veelal erger dan wat er normaal gesproken op het journaal te zien was. Eigenlijk was dat geen nieuws meer natuurlijk, want het jaaroverzicht kwam pas in maart of april. Oud nieuws. Maar wel interessant om terug te lezen.

Op de één of andere manier lijkt het of er vroeger minder nieuws was. Dat komt door een aantal redenen. Het werd gedoseerd gebracht en het werd gefilterd. Je kreeg niet alles te zien en te horen. Iedere krant en omroep had zijn eigen politieke voorkeur en dat werd weerspiegeld in de artikelen en actualiteitenprogramma's die ze brachten. Langzaamaan veranderde het nieuwslandschap. Met de komst van CNN was er een 24-uurs nieuwsprogramma op de tv. Ook dat was nog sterk gekleurd, maar er kwam steeds meer nieuws en informatie beschikbaar. Ik kan me nog een sketch van Koot en Bie herinneren waarbij iemand op straat liep met een Post-it op zijn voorhoofd geplakt waar "VOL" op stond. De man had even te veel informatie gekregen en kon er niets meer bij hebben.

Zo voel ik me soms ook wel eens, zeker de laatste tijd. Met de opkomst van internet kwamen er al snel nieuws-sites. Sites die de hele dag door nieuws bengen, veel nieuws. Mede dankzij mobiele telefoons met ingebouwde camera's is iedereen een journalist. Net als er in Nederland 16 miljoen bondscoaches zijn, zijn er nu ook 16 miljoen potentiële journalisten. Althans iedereen kan dingen registreren en opsturen, de nieuwssites plempen het wel online en brengen het als nieuws. De lezers zoeken maar uit of ze het willen lezen of er iets mee kunnen. Uitzoeken of iets waar is of niet, gebeurt nauwelijks nog. Nuances worden nauwelijks nog aangebracht. Er moet gescoord worden, de volgende scoop wacht al. Gaat er iets mis? Jammer dan. Komt er een rectificatie die niemand leest en we gaan weer door naar de volgende sensationele headline.

Of de minder sensationele, want alles is nieuws. Zo weet ik bijvoorbeeld dat David Beckham uitgeput is omdat zijn vrouw vijf keer per dag seks van hem eist omdat ze nog een kind van hem wil. Ik weet dat Kris Lines pas anderhalf uur nadat het vliegtuig waar hij inzat was geland, werd gewekt door een mechanicien terwijl het vliegtuig al in een hangar stond. Het is mij bekend dat Dewi niet in de Playboy gaat. Nicolette wel, ik heb de tetten van Nicolette zelfs gezien. Indien nodig kan ik vertellen dat Madonna haar geadopteerde zoontje meeneemt naar zijn geboortestreek in Malawi. Ik weet dat Sieneke...

Laat maar. Het is te veel. Klik er dan niet op, zou je zeggen. Inderdaad, dat moet ik ook niet doen. Maar ik kan niet voorkomen dat ik de kop van het artikel zie, soms zelfs meer dan dat. Want ik wil het nieuws blijven volgen. Vind ik het slecht dat er zo veel nieuws is? Ja en nee. Ja, omdat alles nieuws lijkt en er geen onderscheid lijkt te zijn tussen belangrijk en onbelangrijk nieuws. Nee, omdat er nu ook veel meer dingen bekend worden. Doofpotten, zoals rond de seksschandalen bij de kerk, komen nu veel meer, sneller en grootschaliger aan het licht. Nadeel daarvan is, dat het wel lijkt alsof er niets meer goed is in de wereld. Overal lijkt wel iets fout te zijn en komen schandalen en misstanden boven tafel.

De truc is daar mee om te gaan. Is de wereld slechter geworden? Niet echt veel denk ik. We krijgen het alleen meer en vaker te horen. Mijn ouders gingen vroeger naar de bioscoop voor het Polygoon-journaal. Dat was in de tijd dat er nog geen of nauwelijks televisie was. Een journaal draaide een week, dat was geen nieuws meer te noemen. En veelal waren het vrolijke beelden of in elk geval vrolijk gebracht. Mensen waren toen, in vergelijking met nu, onwetend. Is dat beter? Ik denk het niet. Het is wel een stuk rustiger. Maar dat moeten we dan maar op de koop toe nemen. En af en toe een Post-it met "VOL" op ons hoofd of, beter nog, op de PC plakken.