Een quiz? Vrijwel zinloos

Al eerder vermoeide ik mijn lezeren met verhalen over mijn docentenleventje. Ook zonder die verhalen zou u dat wel hebben geraden, want deze scribent moet geregeld zijn best doen om niet al te pedant over te komen. Maar goed, ik word nog steeds gedoogd, wat kan liggen aan het bedroevende niveau van FOK! of aan de buitengewone vergevingsgezindheid van degenen die de moeite nemen mijn pennevruchten tot zich te nemen.

Zo, na zes regels slap gelul gaan we over tot de orde van de dag. Dat werd tijd, niewaar? Kijk, nu zijn het al acht regels geleuter. U laat zich makkelijk bij de neus nemen. Negen. Bijna.

Normaliter geef ik les aan lieden die vier dagen per week in de bouw doende zijn en, vaak na het aanhoren van Haagse oekazes en zelfs dreigementen over onvermurwbare leerplichtambtenaren dan toch maar een dag per week naar school komen. Vooral meteen na de VMBO is het enthousiasme voor een vervolgopleiding bij velen ver te zoeken. Aanvankelijk tot mijn grote verbazing verandert die houding aanmerkelijk in de eerste twee jaren, zodat een vervolgopleiding na niveau 2 bepaald geen uitzondering is. Zelfs nog twee extra jaren in niveau 4 zijn een optie waarvan meermaals wordt gebruik gemaakt. Diploma is poen, zo simpel is het en hebben ze dat eenmaal in de smiezen, dan is de afkeer van een studie opeens overkomelijk geworden.

En dan komt de bouw knarsend tot stilstand, althans de vaart is er opeens grotendeels uit, dus kan niet iedereen geplaatst worden, terwijl bovendien wat kritischer wordt gekeken naar de kwaliteit van de sollicitanten. Het gevolg is dat we een klas vol lieden krijgen die wel de bouw in willen, maar  niet aan het werk kunnen. Die knaapjes zitten dus op school en mogen af en toe op stage. Van de stagevergoeding pies je geen gaten in het plaveisel, maar voor het bedrijfsleven zijn ze gelukkig goedkoop. Velen van die knakkers hebben het VMBO niet afgemaakt, of ze hadden eerst een andere richting gekozen. Dat zijn dus de niveau 1 mannetjes, aangevuld met wat niveau 2. Er is heel wat aan de hand. Extra begeleiding door een extern professioneel persoon, rugzakjes vol ADHD, PDD-NOS, autisme in allerhande vormen, noem maar op, reden genoeg om ze niet op het werkende leven los te laten. Maarmaar, die zijn er in andere jaren toch ook? Werden die dan wel geplaatst? Jep, meestal wel, en dan gaat het met hobbels en kuilen uiteindelijk nog vaak goed ook. De zegeningen van een baan in de bouw zeg maar.

Goed, die ongeleide projectieltjes moest ik een paar uurtjes per week gaan verrijken met de broodnodige kennis van Nederlands en MCV, tegenwoordig gegoten in de kreet Leren Loopbaan en Burgerschap, LL&B. Een uit nood geboren ingreep, want ik doe bouwkunde en zo, maar de eigen docent is langdurig ziek en dan moet in het kader van de 850-urennorm het gat worden gevuld. Ik zou nog uitleg krijgen wat de lessen inhouden en moest dus de lege uren voorlopig maar even op andere, bij voorkeur zinvolle wijze invullen. Ja, wat doe je dan om te voorkomen dat het een grote bende wordt? Ha, een quiz, dat tippelt er wel in. Even op een quizvragensite gezocht en ja hoor, vragen zat, meer dan 5000 op 1 site. Makkelijk als je een pubquiz moet organiseren. Ik heb een lijst van 70 vragen gemaakt die naar mijn bescheiden mening grotendeels bij hun achtergrond, hobby’s en niveau zouden passen. Een hele rij vragen over strips, muziek, film, sport, kleding. Een aantal algemene dingen die ook weinig hoofdbrekens mochten opleveren. Dacht ik. Hier ziet u de quiz afgedrukt.


Ze begonnen er aan en omdat we in het computerlokaal zaten begonnen ze meteen te googelen. Neenee, dat is niet de bedoeling, alles uit je eigen hoofdje. Shit, moet dat nou? Ja dat moet, je krijgt geen cijfer, het is gewoon voor de leuk. Ik heb het afkijken en doorsmoezen zoveel mogelijk ingedamd maar er zal toch wel wat vervuiling ingeslopen zijn. Dat heb je met pubertjes.

Het resultaat was bar en boos. Geen uitschieters van belang naar boven of beneden, maar 1 Kroaat in de klas, de rest is kaaskop. Het gemiddelde? 18 goede antwoorden, 6 fout en de rest helemaal niet ingevuld. Het aantal strepen op een Adidas schoen? Precies één student keek naar zijn schoeisel en vulde het goede antwoord in. Jolly Jumper het paard van Lucky Luke? Meer dan de helft wist het niet. Het maatje van Fred Flintstone? 2 goede antwoorden van de 15. De kleur van Pino in de VS? De kleur van Moby Dick? Nul goede antwoorden. Het land waar je door rijdt onderweg naar Denemarken? Hoe lang is een olympisch zwembad?1 goed antwoord. De baas van the A-team? Het hondje van Obelix? Hou maar op. Hoeveel snaren heeft een viool? Eentje wist het. Wat geeft bier zijn bittere smaak? 1 Goed antwoord. Wanneer begon de Tweede Wereldoorlog? Niemand die het juiste antwoord (1939) gaf, vier zeiden 1940.

Kortom, ik ben echt overstuur geweest. Het algemene kennisniveau is nog veel treuriger dan ik dacht. Ook de dingen die je in je vrije tijd opsteekt, dus als prettige bezigheid zonder studie zijn praktisch onbekend. Nu is deze quiz natuurlijk in genen dele representatief, ik heb gewoon 70 vragen onder elkaar gezet. Het heeft mij alleen heel erg ontnuchterd. Wat is nu eigenlijk de basis waarop wij als docenten in het MBO worden verondersteld voort te bouwen? Ik heb niet meer het idee dat zulks kan op een parate algemene kennis die nog enigszins meetbaar is. Tenminste, niet meer in een BOL 1 en 2-klas. Ik ben heel benieuwd naar de resultaten in een andere klas, van lui die het VMBO wel hebben voltooid en gemiddeld een iets hoger IQ hebben,  dus hopelijk ook wat meer interesse in algemene zaken. Die resultaten komen er zeker, ik ga die quiz nog wel een paar keer geven.

Mensen, help eens, geef je mening. Er zijn allerhande opties: die hele quiz was gelul, of een groot aantal vragen geef je niet aan dat soort jongelui, of het was gewoon pech, die lui hadden al een drukke dag achter de knopen, of ze hadden gewoon geen zin om effe goed na te denken, of het was zinloos om moderne jeugd te vragen om parate kennis van wat dan ook. Of… nou, bedenk zelf maar wat.

Zelf ben ik van de ouwe HBS-B, voor de Mammoetwet. Ik ben dus niet representatief, heb bovendien een ongehoord grote kennis van trivia, dat is nou eenmaal een kenmerk van Gramps. Iedereen die me kent zal dat beamen. Trivial Pursuit is afgesloten terrein voor me, of ik moet genoegen nemen met een forse handicap. Maar de basis daarvan is wel zeker gelegd op school. Het was stampen en het zit er nog steeds, het is alleen maar heel sterk uitgebreid. Ik wil niet twee maar dertig manieren kennen om de kroonkurk van een flessie bier te halen, alsmede de geestelijke souplesse om  er nog een stuk of tien bij te verzinnen. Ik zou me totaal naakt en hulpeloos voelen als ik het zonder de inhoud van mijn schedel zou moeten doen, ik heb het allemaal nodig.

Het komt naar mijn idee neer op een centrale vraag: hoort kennis in je kop, of kun en mag je zo ongeveer alles uit Google halen? Natuurlijk nog afgezien van het onloochenbare feit dat in het laatste geval een conversatie slechts binnen uiterst nauwe grenzen kan worden gevoerd. Je kunt zonder computer in de buurt zowat nergens over meelullen zonder de meest rabiate kolder uit te kramen.

Dus: kennis of Google? Zeg het maar.