Amputeren? Ja, graag

Descartes: Ik denk, dus ik besta.
Jan (Bakoenin): Ik denk, dus ik besta, denk ik.

Onlangs was bij De Wereld Draait Door een man die een stuk van zijn been wilde laten amputeren. Er zijn op de wereld zo’n honderd mensen die een deel van hun lichaam zouden willen laten amputeren, zonder dat er iets mee aan de hand is. Deze neurologische en psychologische stoornis heeft sinds kort de naam body integrity identity disorder (BIID).
De man was vergezeld van de Vlaamse psychiater Denys Damiaan. Damiaan onderzoekt vooral angststoornissen en obsessies en de behoefte van iemand om van een lichaamsdeel af te komen, valt onder die laatste categorie.
Het is vrijwel onmogelijk om van een obsessie af te komen. Er is een voorbeeld bekend van een man die steeds maar naar het nieuws moet luisteren, omdat hij bang is iets te missen. Het is natuurlijk verschrikkelijk als je dat hebt. Sommige obsessies zijn gelukkig niet zo heel erg. De obsessie om iedere dag te moeten klaarkomen, valt wel mee, denk ik. Maar de obsessie om de hele dag geld uit te geven is natuurlijk wel heel erg vervelend.
Dat de meeste mensen nog nooit van BIID hebben gehoord, bleek wel uit de reactie van mijn vrouw toen ik haar vroeg, wat ze er van zou vinden als ik een deel van mijn linkerbeen zou laten amputeren.
“Ach, zolang je maar die lekkere grote lul houdt maakt het mij niet zoveel uit,” was het antwoord. En daarna zei ze: “Als je dan ook meteen een deel van je andere been laat amputeren, dan kunnen we een kleinere kist nemen. Dat scheelt enorm in de begrafeniskosten.”
Ze nam mijn vraag dus niet serieus. Althans; dat hoop ik.

Volgens de psychiater gaat het om een stoornis in de hersenen.
Eigenlijk bedenk je met een gedeelte van je hersenen je eigen lichaam met alles er op en er aan. Normaal gesproken is dat ook alles. Van top tot teen. Maar bij een aantal mensen is dat niet alles. Die bedenken hun lichaam incompleet en kunnen het met geen mogelijkheid daarna meer compleet bedenken. Het stuk dat ze niet kunnen bedenken, maar dat er wel is, zien ze als iets dat er niet hoort. Dat moet er dan ook af om zich ‘compleet’ te voelen.
Ik zou zeggen weg met die handel en over tot de orde van de dag, maar dat mag niet van de medische wetenschap en de wet. Er moet iets aan de hand zijn met het lichaamsdeel om het te kunnen amputeren. Iemand heeft zich dan ook in zijn eigen been geschoten om die amputatie mogelijk te maken. Dat lukte. Hij voelt zich nu een stuk beter. 
Maar er zijn ook mensen die niet zulke drastische maatregelen nemen en die moeten dus iedere dag met hun obsessie leven. Men zou natuurlijk de wet kunnen aanpassen, zodat het voor die paar mensen mogelijk wordt om van hun obsessie af te komen, maar dan krijg je natuurlijk ineens veel meer mensen met die ziekte. Zoals mensen die aan apotemnophilia lijden en geil worden als ze er als een geamputeerde uitzien. Die hebben dus geen hersenafwijking maar een seksuele afwijking. Of komt die ook uit de hersenen voort?
Andersom komt ook voor. Mensen, van wie een arm is geamputeerd, kunnen de arm nog voelen. Dat noemt men dan een fantoomarm. Mensen kunnen zelfs pijn voelen in die fantoomarm.

Het zal me verder worst zijn. Ik vind alleen het idee, dat je je eigen lichaam bedenkt wel interessant. Daar had ik nog nooit van gehoord. Denk daar eens goed over na.
Spelen we dan toch een spel in een soort Truman show? Bestaan we alleen omdat we onszelf bedenken en houdt dat op bij het sterven, omdat dan de hersens dood gaan?
Nee natuurlijk.
Het kan niet zo zijn, dat er een lichaam wordt geboren dat zichzelf nog moet bedenken. Dat lichaam is al bedacht. Het betekent wel, dat de geest het lichaam beheerst. De hersenen zelf bedenken het lichaam natuurlijk ook niet. Dat doet de geest. De geest nestelt zich in de hersenen bij de geboorte of waarschijnlijk al voor de geboorte. De hersenen zijn daar speciaal voor gemaakt. Ze zijn het moederbord van het lichaam en dat werkt ook niet zonder stroom. De geest bedenkt het lichaam. Maar als de geest het lichaam kan bedenken, dan kan hij of zij het ook onder controle houden en sturen. Dat klopt wel, want als ik seksueel getinte gedachten heb, dan krijg ik een erectie. De geest stuurt in dat geval het lichaam. Op die manier heb je ook nooit Viagra nodig. Ik hoef maar aan Doutzen in de Playboy te denken en floep, hij staat. En dat, terwijl ik die foto’s van haar niet eens gezien heb.

Ik heb deze week eens geprobeerd of er nog meer toepassingsmogelijkheden zijn om via de geest het lichaam te beheersen. Er was vorige week na het hardlopen tijdens de rekoefeningen een zenuw in mijn onderrug wat klem komen te zitten en die was gevoelig bij bepaalde bewegingen. Bewegingen, die ik erg graag maak. Zou het mogelijk zijn die zenuw weer goed te krijgen via mijn geest? Ik ben daarvoor een half uurtje op bed gaan liggen en heb me alleen maar geconcentreerd op die zenuw en het verdwijnen van de pijn. Het hielp niet, want toen ik uit mijn lighouding kwam, voelde ik meteen die zenuw weer. Maar gek genoeg was alles de volgende dag weer helemaal normaal en heb ik sindsdien geen last meer van die zenuw. Toeval?

Ik ben me nog wat verder in de hersenen gaan verdiepen. Ik kwam er achter dat je ze ook voor de gek kunt houden. Probeer maar eens het volgende trucje. Je legt je linkerhand op de tafel en je zet een bordje op de tafel. Tussen je linkerhand en het bordje zet je een schot, zodat je je hand niet kunt zien. Je laat iemand tegenover je plaats nemen en die moet dan over je linkerhand gaan strijken. Je zult merken, dat je na verloop van tijd denkt, dat je dat strijken voelt met het bordje en niet met je hand. Dat komt omdat je je hand niet ziet en het bordje wel. Het bordje wordt in je hersenen een onderdeel van je lichaam. Deze truc wordt bijvoorbeeld toegepast bij mensen met fantoompijn in een geamputeerde hand. Ze kunnen ook een spiegel nemen. De spiegel moet dan tussen de arm zonder hand en de arm met hand staan en de patiënt moet vooral in de spiegel kijken. Dan moet hij de zichtbare hand gaan bewegen. Na verloop van tijd is het dan net alsof hij zijn andere hand weer heeft en hem beweegt. De pijn vermindert daardoor.

Als je je hersens, en dus je geest, kunt foppen met zo’n bordje, dan zijn er vast nog veel meer mogelijkheden om de geest te manipuleren. Dat klopt. Verliefdheid schakelt het oordeelcentrum in je hersenen uit. Dat heeft onderzoek uitgewezen. Liefde maakt blind klopt dus. Na de bevalling vindt bij vrouwen hetzelfde plaats. Verliefdheid en het pas verworven moederschap zijn emotionele invloeden op de hersenen. Emotie schijnt dus het oordeelcentrum in de hersenen uit te schakelen. Het is daarom niet zo handig dat er zo ontzettend veel televisieprogramma’s zijn die alleen maar op emoties inspelen. Mensen die veel naar die programma’s kijken, kunnen niet meer goed rationeel oordelen en dat kan wel eens de reden zijn, dat veel mensen bij verkiezingen tegenwoordig meer vanuit de onderbuik stemmen.

Maar als je de hersenen kunt manipuleren, waarom lukt het dan niet om door middel van manipulatie die mensen met BIID hun lichaam compleet te laten denken, zodat ze van hun obsessie af komen?