Ordinair jatwerk of de evolutie van een genre?

Deze maand is Saint's Row op de Xbox 360 verschenen. In deze game is het de bedoeling om als toffe "gangsta" respect van je "homies" af te dwingen, "bling bling" te verzamelen en vrouwen als "ho's" te behandelen. Maar maak jullie niet ongerust, ik zal het niet hebben over de morele aspecten van deze game, dat is immers zo afgezaagd. Die hele urban-setting is gewoon niet mijn ding. Het zal wel aan mijn leeftijd liggen aangezien ik immers al een oude lul ben die de hedendaagse jeugdcultuur niet meer kan (en wil) volgen. Ik besef dat hiphop cultuur populair is en dat er als gevolg daarvan ook een markt is voor dit soort games (en TMF). In deze column wil ik het hebben over de vergelijking die tussen Saint's Row en Grand Theft Auto: San Andreas wordt gemaakt. In elke review worden deze games wel met elkaar vergelijken, en ook bij FOK!games hebben we hierover een discussie achter de schermen gehad.

Op zich is het terecht dat beide games met elkaar worden vergeleken. De gameplay en setting van Saint's Row is overduidelijk gejat van (of in marketingtermen: geïnspireerd door) GTA:San Andreas. Het enige duidelijke verschil is dat Saint's Row betere graphics heeft omdat deze op een next-gen console is verschenen. Je zou Saint Row dus kunnen beschouwen als een manier van de makers om snel te cashen. Maar is het nog zo gemakkelijk om te stellen dat Saint Row niets anders is als een melkkoe als gesteld wordt dat de GTA-games niet langer losstaande games zijn, maar dat deze een genre hebben gecreëerd?

Het gebeurt niet vaak dat een nieuw gamegenre wordt gecreëerd. De laatste keer dat ik me herinner was de geboorte van de First Person Shooter. Andere game-genres zijn eigenlijk al sinds het begin van de (spel)computers wel in de een of andere vorm bij ons geweest. Net als Rockstar met de GTA-games werd ook het genre van de FPS door één bedrijf gelanceerd, namelijk Id Software. Het begon voorzichtig met Wolfenstein maar met Doom en Quake werden een paar stevige benchmarks neergezet. Andere FPS die nadien kwamen (bijvoorbeeld Unreal) werden vergeleken met de titels van Id en meestal terecht betiteld als slappe aftreksels of kopieën. Het duurde een aantal jaar tot de release van titels als Half-Life en System Shock voordat andere ontwikkelaars konden bewijzen dat ook zij degelijke FPS-games konden maken die de games van Id evenaarden en zelfs overtroffen. First Person Shooters waren niet langer enkele games maar een genre waarin diversiteit mogelijk was. Iets dat nu nog steeds bewezen wordt met titels als Halo en F.E.A.R.

Hetzelfde gebeurt nu eigenlijk met GTA-achtige games, je kunt zeggen dat er een nieuw genre is ontstaan: de Sandbox-game. Een genre dat gekenmerk wordt doordat de speler een gamewereld geboden wordt waarin hij een (redelijk) vrijheid heeft om zijn eigen spelbeleving te creëren. Alleen is het jammer dat er net zoals in de begindagen van de FPS tot nu toe maar weinig games zijn geweest die zich met GTA konden meten. Zo hebben we o.a. Street of New York, Driver en Mercenaries gehad. Saint's Row lijkt echter een uitzondering te zijn. Ik heb van mensen die het spelen begrepen dat er enkele leuke innovaties inzitten, bijvoorbeeld de mogelijkheid om je eigen speler te maken en een uitgebreide multiplayer modus. Ook zijn veel ergernissen die de GTA-games plaagde in Saint's Row niet aanwezig. Richten is minder frustrerend, de kaart is makkelijker in het gebruik en de missies die je momenteel volgt zitten net als Oblivion overzichtelijk in een logboek.

Wanneer je accepteert dat het genre sandbox-game bestaat moet je Saint's Row dus eerder kwalificeren als een evolutie dan als een kopie. Het is alleen jammer dat de makers precies dezelfde setting hebben gekozen als het voorafgaande deel uit de GTA-reeks waardoor veel mensen toch het gevoel hebben dat ze deze game al een keer hebben gespeeld. Plus het feit dat veel mensen als ik niks hebben met die hele hiphop setting. Je ziet de makers gewoon voor je wanneer ze bij de uitgever zijn. "We gaan een next-gen versie van de bestverkochte game van 2005 maken, mogen we een zak geld?", waarna de managers van THQ gretig een pak geld overhandigen. Toch is het positief dat er na de grote hoeveelheid bagger games uit het verleden nu twee franchises zijn binnen het Sandbox-genre die een goede gameplay bevatten en de moeite waard zijn om te volgen. De huidige setting spreekt me misschien niet aan, maar daar zijn natuurlijk vervolgen voor! En de kans dat er ooit een sandbox-game verschijnt die zich in een Europese stad, Columbia of Japan afspeelt is nu twee keer zo groot geworden.

P.S.
Nog een kleine update voor de mensen die zich na mijn vorige column afvroegen hoe het is afgelopen met New Super Mario Bros. Nou, het is ongelooflijk, maar ik heb hem uitgespeeld. En ondanks dat het soms behoorlijk frusterend was, is het lang geleden dat ik me zo met een game heb vermaakt! Ook mijn vriendin die ik kortgeleden aan de wereld van games heb geïntroduceerd is helemaal verslaafd en is druk bezig de laatste paar werelden te doorlopen. Ikzelf ben nu bezig de laatste muntjes te verzamelen. Als conclusie kan ik zeggen dat ik blij ben dat ik heb doorgezet en zowel Mario als Nintendo heersen. Ik begrijp nu waar de liefde voor deze loodgieter vandaan komt en dat veel mensen hem zijn rol als melkkoe vergeven.