Vrijheid Door Vreemdgaan
Het gejuich uit de zaal is nog gedempt te horen als ze in de kleedkamer aangekomen zijn. Snel een slok bier of cola, high fives, een snuif. De kreten van enthousiasme klinken door elkaar heen."Hij was goed". "Ik nailde die solo!" "Bier!!" "Lekkere wijven links vooraan."
"Wat voor toegift spelen we?"
"Welke dag is het? Oneven dag toch? Dan spelen we 'Twijfelen aan jou' en 'Luisteren naar stilte'."
"God wat spontaan weer."
"Ja hoor eens Rik, dit hebben we gedaan om dit soort gezeik te voorkomen. Dat weet je best, en daar gaan we nu niet weer over beginnen. Okay?!"
"Ik vind alleen dat we nu een goede show neergezet hebben. Het publiek is enthousiast en dan sluiten we af met twee van die rustige nummers."
"Is het omdat jij ze niet geschreven hebt?"
"Nee natuurlijk niet, dat weet je best..."
"Wat is het probleem dan? Dit doen we al de hele tour."
"Het voelt apart vanavond. Het publiek is in de stemming en ..."
"Geen gelul, de afgesproken toegift. En nu weer naar het podium! John. John! Godverdomme hij heeft zich weer eens niet in kunnen houden. Waar heeft ie die troep nou toch weer vandaan gehaald?!?! Hij is weer eens te ver heen om te spelen. Mick! Mick? Kun jij het geluid van John uit zetten en zelf achter de coulissen meespelen? Het eind komt voor hem weer eens een kwartier te laat."
Het gejuich werd weer oorverdovend toen ze het podium opstapten voor hun toegift. De drummer tikte af en ze zetten in. John, die nauwelijks in de gaten had dat hij op het podium stond, sloeg zijn snaren aan maar had niet door dat er geen geluid uit zijn gitaar kwam. Het publiek ook niet, tenzij je echt oplette en gitaar kon spelen. Maar het was niet aannemelijk dat als je zo dicht vooraan stond om het te kunnen zien dat je nog scherp genoeg was om het door te hebben. Zelfs zijn korte solo leek er nog een beetje op. Halverwege het tweede nummer van de toegift, tijdens een rustige passage van een toch al rustig nummer stapte Rik, de zanger, naar de microfoon en riep "Stop, stop, stop."
Als een rollator op een grindpad stopte iedereen in de band. Allemaal keken ze verbaasd naar Rik, wat was er aan de hand? Maar Rik keek niet naar hun om, hij keek opzij, naar John.
"John! Kom hier, man. Kom hier."
John kwam met een onzekere pas naar hem toe gelopen.
"John, ik ken je nu al vele jaren. Samen zijn we deze band begonnen."
Het publiek juichtte. Zelfs de trouwe fans waren enigszins verbaasd. Ze stonden nou niet echt bekend om hun interactie met het publiek, zeker niet tijdens de toegiften.
"John is een van de beste gitaristen die ik ken en hij verdiend een speciale spot vanavond! John play it man! Rock on!"
John stond even verdwaasd te kijken maar sloeg toen een akoord aan. Er klonk geen enkel geluid. Hij sloeg nog eens aan, draaide aan de knoppen en sloeg nog een akkoord aan. Geen geluid kwam er uit de boxen. De overige bandleden keken angstig en hoopvol naar de coulissen waar Mick stond die onzeker terugkeek. Hij sloeg op goed geluk een akkoord aan, juist op het moment dat John zijn handen vertwijfeld omhoog deed. En boe geroep en gefluit steeg op uit het publiek.
"Ho ho ho" riep Rik en maande het publiek tot stilte, wat na enige tijd lukte.
"Ho! Ik begrijp jullie reaktie. Jullie zijn teleurgesteld, maar geloof me, John speelt alleen de laatste twee nummer niet zelf. De rest van de show heeft hij wel gespeeld. En dat waren meteen zijn laatste nummers voor deze band."
De overige bandleden keken elkaar verbouwereerd aan, wat was hier gaande?!
"John bedankt, maar ik ben het zat. Nooit kunnen we op je vertrouwen en ik heb er genoeg van. Dit was je laatste optreden met ons. En mag ik jullie voorstellen aan onze nieuwe gitarist, stand-in voor John en voormalig gitaar technicus en roadie... Mick!!!"
Een voorzichtig gejuich steeg op uit het publiek en Mick liep onwennig het podium op. Rik draaide zich om en gaf een knipoog naar de nieuwe gitarist. Daarna keek hij naar de andere bandleden met een blik van, niet fucken met mij, jullie doen nu wat ik zeg. En John? Die was te ver heen om door te hebben wat er gaande was en slenterde het podium af.
Rik draaide zich weer om naar de microfoon en riep "Licht in de verte!!" Als een goed gedrilde eenheid zette de band één van hun hardere nummers in. De zaal die ook niet wist wat het met de situatie aan moest begreep nu zijn rol weer en hossend, juichend en meezingend kwam iedereen weer in beweging. Het feest ging verder.
Met een "Dank jullie wel!!" en een omhoog gestoken vuist beeindigde Rik zijn optreden nog voor de laatste akkoorden gespeeld werden en hij liep het podium af. Hij haastte zich naar de kleedkamer. Daar lag John, nog verder van de wereld dan zo'n 10 minuten ervoor. Even later stoven de overige bandleden achter elkaar de kleedkamer binnen.
"Waar denk je in godsnaam mee bezig te zijn stomme eikel?!" schreeuwde Martijn tegen Rik. "Wat is dit? Ben jij de baas!!?!!"
"Nee, niet de baas. Maar ik ben het wel zat. Dit kan niet langer zo! Dat zien jullie toch ook wel. Wij moeten verder komen, en dat lukt niet als een van ons niet meewerkt. Wij moeten allemaal meedoen, anders blijven wij in het kleine clubcircuit spelen en worden we nooit wat. Wij moeten door naar grotere zalen. Grotere optredens. Een groter publiek!!"
"Hee, hou eens op met je ge-wij. Herten hebben een gewei, en daar moet het bij blijven. Als je wat te zeggen hebt doe je het in je eigen naam, niet in die van ons." Iedereen keek op toen Harmen sprak.
"Oh ja", zei Rik. "Weet je wat, dan zeg ik het zo. Of John gaat eruit en Mick komt in zijn plaats, of jullie kunnen een andere zanger zoeken. Bedenk wel, wat is makkelijker te vervangen? De frontman of een gitarist. En anders ga jij toch zingen, he Harmen? Lijkt me wel wat, een zingende drummer. Wanneer is ons volgende optreden?"
"Over vier dagen" zei Mick. "Oneven dag, zelfde toegift" mompelde hij er achteraan.
"Een thuiswedstrijd. Dan spelen we twee dorpen verderop" zei Harmen.
"Dan hebben jullie vier dagen de tijd om te beslissen. Als ik niets van jullie hoor dan ga ik er van uit dat jullie zonder mij verder gaan" zei Rik en beende de kleedkamer uit.
Onderweg naar huis ging de discussie in zijn hoofd verder. Dat kan toch niet verder zo. Ze hadden al veel eerder met John moeten stoppen, maar ja toffe gast hé? Zo red je het niet in de muziekwereld. Keihard moesten ze worden en als ze dat niet doorhadden dan werd het nooit wat met ze. Dan bleven ze op dit prutsniveau spelen, voor een paar honderd man op boeren feesten en in schuren en feesttenten. Ze moesten hem bedanken dat hij de energie er in wou steken om ze verder te brengen. En dit keer zou hij zijn poot stijf houden.
Vier dagen later, vier minuten over negen. Rik keek naar het publiek, verscholen zodat ze hem niet zagen. Dit was het mooiste moment voor een optreden. Zowel voor het publiek als voor de artiest. Die paar minuten voor het begin, de spanning die er dan in zo'n zaal kwam te hangen. De gespannen afwachting over wat komen zou. Langzaam werden de zaallichten gedoofd.
"Dames en heren, hier zijn ze dan!!! Onze regionale helden 'Vrijheid Door Vreemdgaan' !!!!!"
Het gejuich was oorverdovend, zoals altijd als ze in de buurt speelden. Rik trok zijn kraag omhoog en keek toe hoe 'zijn bandleden' achter elkaar het podium op klommen: Martijn toetsen, Nico op bas, John op gitaar. Door het licht dat zijn kant op draaide kon hij de drummer niet zien. De eerste slagen op de snaredrum klonken, John zette onzeker de riff van het eerste nummer in. De hele zaal begon te deinen. Harmen rende het podium op, microfoon in de hand en begon te zingen. Rik dook nog dieper in zijn jas en verliet zijn donkere hoekje achter in de zaal om ongezien de tent te verlaten.