Gevallen Jumbo's

Days-Of-Wild stuurde via de Columnsubmit de volgende column in:

De schrik zat er goed in bij de olifanten.  Natuurlijk leefden ze al langer in het perk, en natuurlijk wisten ze dat er een droge gracht was. Je houdt er rekening mee dat 'ie er is, maar je verwacht niet dat één van de kudde daar in valt en er niet meer uit kan komen. Dat was het misschien wel. Dat je wel verwacht dat er iemand in valt, maar dat je niet verwacht dat ie er niet meer uit kan komen. Ze hadden nog grapjes gemaakt omdat die Jumbo Jet van de mensen naar benenden was gevallen. Ze vroegen zijn af wat voor nieuws het zou zijn als er een echte jumbo zou vallen. Nou, daar waren ze nu achter gekomen. Hoe dan ook, ze durfden de eerste dagen niet meer bij de rand van de rampplek te komen. Een paar dagen terug stonden ze daar nog regelmatig om lekkere hapjes te bedelen bij het publiek. Maar nu niet meer hoor.

En niet alleen bij de olifanten in Emmen. De schrik zat er ook goed in bij andere dieren in de tuin met een droge gracht, je weet maar nooit. En via de tam-tam, de tom-tom variant van het dierenrijk, was het nieuws ook verspreid over andere dierentuinen. Diverse vogels twitterden her en der rond dat er een wijfjesolifant in de droge gracht in Emmen was gedonderd. Van Blijdorp tot Artis, van Burgers Zoo tot Apenheul, zelfs in het Dolfinarium,  waar ze van nature al beducht zijn voor een droge gracht, was de stemming bedrukt en bleef men zo ver mogelijk in het midden van het verblijf.

En van dieren is het te begrijpen. Die reageren op basis van hun natuurlijke instincten, of dat wat er nog van over is na jaren in een dierentuin geleefd te hebben. Die reageren nog heel primitief, irrationeel. Maar mensen? Van mensen zou je toch beter verwachtten? Ik wel althans. Hoe kan het dan dat hele volksstammen in de buurt van Schiphol opeens bang zijn? Jaren lang woon je er, ziet of hoort dagelijks tientallen vliegtuigen opstijgen en landen en je weet wat er met die dingen mis kan gaan. Regelmatig stort er één neer. Je weet dat de gevaarlijkste momenten van een vlucht het vertrekken en het landen zijn. En als je dan naast een landingsbaan woont, dan weet je dat het mis kan gaan. Je moet daar leven met het idee dat het niet de vraag is of er één neerstort, maar wanneer.

Maar kennelijk doet men dat niet. Kennelijk leeft men daar volgens het struisvogelprincipe. Dat de kinderen bang zijn kan ik me nog voorstellen. Die zijn opeens geconfronteerd met een situatie die ze niet kunnen begrijpen. Een ongeluk is altijd aangrijpend, zeker voor kinderen, en een grote crash met doden is helemaal beangstigend. Bovendien gaan kinderen er onbewust van uit dat papa en mama ze altijd beschermen en als je daar woont dan zal het wel veilig zijn. Toch? Dan verwacht je niet dat je vlak naast je veilige haven bedreigd wordt door plotseling neervallende vliegtuigen. Maar merkwaardig genoeg reageren de ouders net zo. Die hebben de zelfde houding, dit keer tegenover de overheid. Als het rijk, de provincie, de gemeente ons hier laat wonen, nou dan zal het wel veilig zijn. Toch?

Het lijkt wel of de mensen niet meer zelf na kunnen denken. Alsof alles wat vastgelegd is in wetten en regeltjes en verordeningen niet meer fout kan gaan. En als dan blijkt dat het wél fout kan gaan, dan reageert men opeens weer vanuit zijn dierlijke instincten: ik ben bang, ik wil weg hier, ik voel me niet veilig. Niet zelf nadenken of verantwoording nemen, altijd proberen af te schuiven. Net als die mensen die schadevergoeding gaan eisen van de Turkse maatschappij. Zonder dat er ook maar enige aanwijzing was dat die de schuldige is. Nu blijkt de hoogtemeter defect te zijn geweest. Hoppa, Boeing aanklagen dan maar? Altijd de schuld bij een ander zoeken, ergens moet iemand iets fout hebben gedaan. Misschien moeten we eens een keer leren accepteren dat sommige dingen gewoon fout gaan.

Ik woon zelf in Hoofddorp. Regelmatig vliegen de vliegtuigen over mijn huis heen. Soms heel laag, meestal hoog. Vanuit het kantoor waar ik werk zie ik ze aan komen vliegen. Soms iets uit de koers, meestal niet. Ik was niet verbaasd toen er de 25e een vliegtuig neer is gestort. Wat me verbaasde is misschien de manier waarop. Simpel uit de lucht gedonderd, en niet in een bal van vuur ergens in een weiland of woonwijk neergestort. Gelukkig maar, het scheelt in het aantal doden en gewonden. Hier in de Haralemmermeer leef je met twee gevaren, Schiphol en water. Voor het geval er nog onzekerheid was, de gevaren van Schiphol zijn nu duidelijk. Verder is het hier een polder die onder het zeeniveau ligt. Mocht de global warming geen hoax blijken te zijn dan zal binnen niet al te lange tijd het grondwaterpeil hier flink stijgen. Al vast iets voor de struisvogels om rekening mee te houden, al zullen zij met hun kop in het zand er als eerste achter komen dat het natter begint te worden. Van olifanten is bekend dat ze een goed geheugen hebben. De kudde in Emmen zal nog wel enige tijd bang blijven. De mensen rond Schiphol zullen redelijk snel vergeten zijn wat er gebeurd is. Tot de volgende ramp. Dan kunnen de krokodillentranen weer tevoorschijn komen.