Stijlloze reaguurders
Sinds korte tijd ben ik een regelmatige bezoeker van de website GeenStijl.nl. Deze weblog zal alom bekend zijn vanwege de cynische en provocerende aard waarmee de berichten doorspekt zijn. Een lange tijd dacht ik dat de schrijvers een louter polariserende rol vervulden: het schamperen over met name linkse politici en moslims leek regel 1 in hun statuut, maar wanneer je de berichten goed en consistent doorleest, zie je toch dat het meer een aanval is op de maatschappelijke armoede waarmee we in Nederland te maken hebben.
Wat me meer zorgen baart is de gehoorzame en identiteitloze aanhang die de site regelmatig bezoekt en zich reaguurder laat noemen. De site biedt deze zelfbenoemde intelligentsia een mogelijkheid om onderbuikgevoelens te openbaren en geeft hen de ruimte om alle frustraties die ze in het dagelijks leven opdoen te ventileren middels reacties op nieuwsitems.
Natuurlijk is het voor bezoekers onderling een volkssport geworden om zo controversieel en radicaal mogelijk te reageren. Dit volk waant zich namelijk veilig achter zijn beeldscherm; deze mensen zijn van het type dat bij opiniepeilingen niet durft uit te komen voor de politieke voorkeur en dat dankzij hun grote helden van GeenStijl opeens de oplossingen voor alle misstanden in Nederland heeft.
Tegenwoordig is er zelfs een nieuw fenomeen ontstaan: de GeenStijl-junkie. Dit zijn weer lieden die het niet kunnen laten om overal een reactie onder te plaatsen, het soort dat denkt dat ze de wereld eigenhandig heeft uitgevonden en dat lijdt aan een pathologische drift om over alles en iedereen een mening te hebben. Zelfs als ze die niet hebben! Ze zijn dus eigenlijk een soort pendant van Jan Mulder, alleen met het cruciale verschil dat Mulder wel overal met zijn kop op tv verschijnt en dat deze reaguurders zich verschuilen achter een weloverwogen synoniempje dat ze ooit in uiterst schrandere bui hebben verzonnen.
De reaguurders zien in Wilders hun nieuwe Messias. Wat was het dan ook schrikken toen een redacteur van GeenStijl de aanhang van de grote held beschreef als ‘provincialen en ongeletterde boertjes.’ Opeens was de onvoorwaardelijke loyaliteit jegens GeenStijl getransformeerd naar een collectief onbegrip: hoe kon Fleischbaum het in zijn hoofd halen om een groep mensen over één kam te scheren en hen bovendien zo ongenuanceerd in hokjes te plaatsen? De kliek reageerde fel. Allen stipten ze het bezit van een academische diploma aan en men sprak over de teleurstelling die het bericht met zich meebracht.
Hoe serviel de volgelingen van de website zijn bleek nog op dezelfde dag. De redactie van GeenStijl moet zich werkelijk kapot hebben gelachen toen de gepikeerde reacties van de ‘grand seigneurs’ op het Wilders-bericht subiet in aantal verminderden toen er een nieuw item verscheen. Namelijk een verhaal over het einde van Elqalem.nl, één of andere website van een aantal Mbo-moslims.
Als ik een ongefundeerd beeld moet schetsen van de reaguurder dan denk ik aan een gepeste Hbo’er, waarschijnlijk het kind uit een liberaal democratisch gezin. Zo’n mannetje dat direct na zijn colleges het station opzoekt, de trein inspringt en in die trein dromerig reikhalst naar zijn computer. Deze sluit hij nooit af opdat hij er bij thuiskomst direct achter kan zitten. Thuisgekomen surft hij naar GeenStijl.nl en trakteert hij zijn kompanen op quasi-intellectuele, doch behoorlijk scherpe, frasen over de Antilliaanse gangsterrapper, de staatssecretaris met een dubbele nationaliteit en Francisco van Jole die zijn middelvinger opsteekt. Tot ’s avonds laat gaat hij door, soms tot diep in de nacht, maar geen enkel moment met minder bezieling. Hij gaat net zo lang door tot zijn moeder hem sommeert te gaan slapen. En hij droomt, over de volgende dag en de volgende items.
De reaguurder is iemand wiens pretenties zijn persoonlijkheid overstijgen. Als onderdeel van het GeenStijl-roedel waant hij zich stoer, betrokken en behoorlijk pienter. Hoe anders is dat in de werkelijkheid…
Özcan Akyol