VVD, aftellen en uitgeteld
Ruim baan dus voor de anticommunistische ijzervreters, conservatieven en liberalen in veel Westerse landen. Hoe zit dat in Nederland?
We schrijven 1990 en we constateren dat in die periode de Christendemocraten (CDA) of hun voorgangers al ongeveer 70 jaar onafgebroken in de regering zitten. Dit tot grote onvrede van links en rechts. Politicologen benadrukten de onaantastbare machtspositie van het CDA bij de coalitievorming. Uit die onvrede is uiteindelijk Paars geboren. Een coalitie tussen twee partners die elkaar jarenlang systematisch hadden uitgesloten, de PvdA en VVD. O ja, de statistieken laten zien dat D66 ook nog meedeed.
Met de geboorte van Paars werd de hegemonie van de Christelijke Politiek doorbroken, maar waar ligt dan nu de macht? Laten we de laatste 30 jaar eens bekijken. de jaren sinds 1977, het jaar dat het kabinet Den Uyl viel. Lang geleden alweer, maar nog steeds krijgt Den Uyl de schuld van alles wat fout ging en gaat in Nederland.
Een schematisch overzicht:
Van Agt 1 (CDA/VVD) van 1977-1981
Van Agt 2 (CDA/D66/PvdA) van september 1981 tot mei 1982
Van Agt 3 (CDA/D66) van mei 1982 tot november 1982
Lubbers 1 (CDA/VVD) van 1982 -1986
Lubbers 2 (CDA/VVD) van 1986 - 1989
Lubbers 3 (CDA/PvdA) van 1989 - 1994
Kok 1 (PvdA/D66/VVD) van 1994 - 1998
Kok 2 (PvdA/D66/VVD) van 1998 - 2002
Balkenende 1 (CDA/LPF/VVD) van 2002 - 2003
Balkenende 2 (CDA/D66/VVD) van 2003 - 2006
Balkenende 3 (CDA/VVD) 2006
Bovenstaand schema leert dat sinds 1977 iedere partij in de oppositie heeft gezeten. Maar het levert ook een interessant optelsommetje op: wie heeft het langst de regeringsverantwoordelijkheid gedragen.
PvdA ruim 13 jaar
D66 bijna 13 jaar
CDA ongeveer 21 jaar
En de VVD? Van de afgelopen dertig jaar is de VVD bijna 24 jaar een regeringspartner.
Tot zover de cijfers. De Liberalen hebben in de recente politieke geschiedenis het langst op het regeringspluche gezeten, al waren ze nimmer de grootste partij. En net als Den Uyl jarenlang overal de schuld van kreeg, is het tegenwoordig Paars dat helemaal fout is geweest. En bij de scheldkanonnades op het Paarse gedrocht wordt met name de PvdA als schuldige aangewezen. Waarom eigenlijk? Is het niet de magische cijferdokter Zalm die Paars net zo trots uitdroeg zoals hij nu het beleid van de kabinetten Balkenende verdedigt en dan geheel zonder schaamte en met dezelfde ontwapende harde lach Paars verfoeit?
De VVD 'rules' in Nederland. Al ruim voor het vallen van de Berlijnse Muur, maar zeker vanaf de eerste verkiezingen na de val van de Muur is de VVD niet meer weg te denken uit de Nederlandse regering. De Paarse kabinetten droegen in grote lijnen het heersende beleid uit van privatisering en open markten, eerder een stokpaardje van de VVD dan van de sociaaldemocraten. Die werden bij de Fortuynistische revolutie dan ook totaal weggewaagd, de VVD regeerde door, nu met het CDA als belangrijkste coalitiepartner.
Wat brengt de VVD nu nog mee voor de Nederlandse politiek?
Afschuw voor de sociaaldemocraten die het altijd fout doen? Hoezo altijd? De PvdA regeerde toch heel wat jaren minder mee dan de VVD.
Het stringent buitenlandersbeleid? Het klopt dat de VVD in de persoon van Rita Verdonk het erfgoed van Pim Fortuyn heeft overgenomen, ja zelfs in belangrijke mate heeft misvormd. Maar toch, Rita heeft niet het hoogste woord binnen de VVD, waar Mark Rutte zijn best doet om het liberale geluid te laten horen. Even dacht ik dat D66 garen zou spinnen bij de strijd tussen Verdonk en Rutte. Maar nee, de Democraten hebben zichzelf opgeblazen. Daarmee krijgt de VVD het alleenrecht op de Nederlandse variant van het liberalisme. Maar de overwinning op het communisme ten spijt, de VVD is nooit de grootste partij geweest en in november 2006 zullen ze dat zeker niet worden. Dat wordt aftellen voor de VVD tot 22 november 2006. En daarna? Ik denk dat ze voorlopig uitgeteld zijn...
De speurneus van de hond van titi laat voor deze week de volgende voorspellingen zien:
CDA 44
PvdA 43
VVD 26
SP 16
GL 8
D66 1
CU 5
SGP 2
LPF 0
PvdV 2
PvdD 1
Eén.nl 2