All's well that ends well...
"De auto had cruise control, variabele stuurbekrachtiging, de hele mikmak. Op een gegeven moment had ik het idee dat de wagen mij nauwelijks meer nodig had. Ik raakte een beetje in paniek. Bij het eerste het beste stoplicht heb ik hem op de vluchtstrook gezet en ben uitgestapt. Kennelijk heeft iemand die auto meegenomen; de sleutels zaten nog in het contact. Toen heb ik met een collega gebeld en een verhaal opgehangen over elektrische ramen die me aanvielen en zo. Dat was een gelukkige ingeving, want later bleek de autodief in een ravijn te zijn gereden. Toen was ik, bureaucratisch gezien dan, dood. Ik heb een vals paspoort gekocht en ben naar Amsterdam gevlogen. Toen heb ik diep nagedacht."Heelverhaal.nl laste een cliffhanger pauze in. We zaten in zijn appartement, dat vanaf morgen mijn appartement zou zijn; het was diep in de nacht. Braaf vroeg ik: "En?"
"Denk zelf eens na. We hebben het over een collectief bewustzijn. Niemand is zeg maar 'in charge'. Het is toevallig amalgaam van motieven, intenties, gedachten en concepten."
Ik zuchtte. De laatste keer dat ik een 'toevallig amalgaam van motieven, intenties, gedachten en concepten' tegen was gekomen, was lang geleden.
Heelverhaal.nl keek me meewarig aan.
"Als een stel apen en een paar chips zo'n invloed op mijn leven kunnen uitoefenen. Wat kan ik dan wel niet uitrichten?"
"Nou?"
"Herinner jij je nog, dat we in het Sarphatipark lagen van de zomer, en een beetje lagen te klooien met telepathie? Je hebt toen nog een relatie beëindigd geloof ik."
"En jij hebt een vrouw zo geil als een pakje Croma gemaakt."
"Precies. Was het moeilijk? Eng? Nee. Als je het eenmaal een keer probeert, is het net zo simpel als lopen. Ik wed dat je de vaardigheid aan iemand hebt doorgegeven. Die heeft het ongetwijfeld zo opgepikt."
"Nou ja, eigenlijk niet. Een beetje raadspelletjes met mijn zoontje, dat is alles."
"Het gaat erom dat iedereen dit kan. Maar niemand doet er wat mee. Er ligt een bal op een speelveld, 21 mannen lopen te keuvelen, een beetje te roken, een enkeling gaat erbij liggen; er is er maar één die denkt, ik geef die bal een poeier richting dat doel."
"Kun je to the point komen?"
"Als niemand wil voetballen, wint het team met de speler die wel door heeft wat de bedoeling is. Ik begreep dat het bewustzijn van de apparaten beïnvloedbaar was. Dat zie je toch aan die apen? Ze beïnvloedden jouw navigatiesysteem, zodat ze in een pretpark terecht kwamen; ze zorgden ervoor dat je ongemoeid controles kon passeren; ga maar door."
"Ja?"
"Toen dacht ik: wat zij kunnen, kan ik ook. Ik nam jou als proefkonijn. Ik concentreerde me op jouw geluk. Ik wilde dat je loterijen won, groene golven had, pitches won. En, vertel eens?"
"Dat lukte je aardig. Nog bedankt."
"Weet ik, want ik heb je een tijdje gevolgd. Gehackt zeg maar. Ik zag je bankrekening groeien, ik volgde je gangen - elektronisch dan. En ik begreep dat als je goede dingen wil voor deze wereld, je dat heel gemakkelijk voor elkaar kunt krijgen als je gebruik maakt van de collectieve artificiële intelligentie van al die yottabytes aan ongebruikte rekencapaciteit. Die kun je dus voor je laten werken. Begrijp je een beetje wat dat zou kunnen betekenen? Einde aan de honger. Een einde aan bewapening. Een einde aan CO2-uitstoot. Besef je dat ik op dit moment intelligenter ben dan alle Nederlanders hun intelligentie bij elkaar opgeteld? Man, ik zou er arrogant van worden! Ik ben, om de Beatles te parafraseren, bigger than God!"
Wat is het met die vent? Ik was nog maar net gewend aan het feit dat hij me een appartementje ging verhuren en dat ik zijn thee erg lekker vond, of hij streek al weer zo grvrmpfh tegen mijn haren in met zijn zelfingenomen waanideeën.
"Ik geloof niet in God," zei ik met mijn kin omhoog.
"Moet jij toch weten. Hij bestaat ook helemaal niet. Kinderachtig, elk geloof is naïef. Je wordt al meteen wantrouwig als je ziet wat het geloof je belooft: na je dood leef je door, als je je goed gedraagt mag je naar de hemel enzovoort. Wie daar nog intrapt is wel erg blijven steken hoor. Maar ik zeg: ik ben groter dan God, omdat ik op dit moment - met jou - de enige ben die het doorheeft: laat de collectieve intelligentie van mensen, apparaten en dieren voor je werken. Zo gauw iedereen dat door heeft, krijgen we een soort ideeëndemocratie. Nu hebben wij het met zijn tweetjes nog voor het zeggen. Zal ik je een voorbeeld geven?"
Weigeren zou niet helpen.
"Laatst stond in de krant dat een meneer door twee Marokkanen gedwongen was om overal te pinnen. Een dag of twee later stond in de krant dat dat helemaal niet waar was: de kerel had zelf gepind omdat hij lekker aan het zwieren was geweest met de hoeren, van de en/of rekening."
Ik had het gelezen. Raar verhaal. "Ja?"
Heelverhaal.nl gebaarde met zijn duim naar zijn borst.
"Wat bedoel je?"
"Of die vent nou beroofd is, of een avond lekker aan de zwier is geweest: het geld is in elk geval op. Maar voor onze samenleving maakt het wel wat uit. Een hoerenloper meer of minder, dat laat ons koud. Maar het zoveelste verhaal over rovende Marokkanen, dat maakt het er hier niet gezelliger op. Het leek me beter als die vent naar de hoeren was geweest."
"Hè? Dus je hebt er persoonlijk voor gezorgd dat dat verhaal herzien werd?"
Heelverhaal.nl knikte zelfvoldaan.
"Hoe dan?"
"Denk na! Beelden van camera's boven pinautomaten: digitaal materiaal. Processen verbaal: Word-documenten in Windows-pc's. ANP-berichten: html over het net. Alles is digitaal, alles is virtueel, niks is wat het is."
Ik keek hem verbijsterd aan. "Dit is leuker dan 1984! We kunnen het Ministerie van Waarheid vormen, met zijn tweeën!"
"Je begint het te begrijpen. De confrontatie tussen de Arabische en de Westerse wereld is mijn eerste project. Het begint al een beetje te werken, hier in Nederland hè? Merk je het niet dan? De scherpe kantjes zijn er toch een beetje af. Maar ik wil internationaal. Frankrijk om te beginnen, dan Noord-Afrika... Ik moet een sekte oprichten eigenlijk, dan hoef ik het niet allemaal zelf te doen. Want ik begin over een week aan de andere kant, in de VS. Daar moet het denken worden gekanteld richting verdraagzaamheid en splendid isolation. Als ik de zaak op zijn beloop laat, wacht de wereld een bikkelharde confrontatie tussen de Westerse Wereld en de moslimlanden. Maak dan je borst maar nat."
Ik sloot mijn ogen. Een gevoel van opluchting wachtte om het hoekje. Een sekte. Natuurlijk. Heelverhaal.nl was een halfgare sekteleider. Ik kon het idee van een collectief apparatenbewustzijn gevoeglijk vergeten. Ik had hier gewoon te doen met een hallucinerende gek.
Heelverhaal.nl ratelde door, over het Ayyildiz Delta Team of zo, een stelletje fundi's dat websites hackte en de porno verving door moslimpropaganda; potentiële bondgenoten, misschien, hij moest infiltreren... Maar het was na drieën, en ik begon steeds lodderiger te reageren.
Heelverhaal.nl merkte het.
"Blijf je slapen? Het appartement is toch straks van jou, dus ik maak wel een bed voor je op in de grote slaapkamer. Kun je vast wennen. Tram 16 komt hier langs 's morgens vroeg. En dan ga ik in één van de twee kleine slaapkamers slapen."
Gelukkig hoefde ik niet bij de Leider van de Sekte in bed. (Meestal is dat namelijk wel het geval.) Ik droomde van een glorieuze hereniging van het gezin: ons zoontje keek me met grote ogen aan, en zei: "Nou mag je nooit meer, nóóit meer bij ons weggaan, hè papa?"
Beetje tacky die droom, want hij noemt me nooit papa, maar goed. Mijn vriendin kwam met bloemen en champagne en vertelde dat ze een kookwedstrijd had gewonnen. Toen ik daar verbaasd op reageerde zei ze dat ze zich in de afgelopen weken enorm had ontwikkeld op culinair gebied. En daarna ontaardde de droom in een enorm seksueel spektakel, waarvan de details helaas een beetje al te, eh... gedetailleerd zijn om hier uit de doeken te doen.
Heelverhaal.nl had een strak kleinburgerlijk ontbijtje klaar gezet: eitjes met zout, croissant met abrikozenjam, cornflakes met melk... Ik vermoedde dat hij als internationaal opererend vrijgezel zo vaak in hotels vertoefde, dat hij niet beter wist.
"Je ex komt zo met je kinderen," zei hij.
"O? Wat komt ze doen?"
"Ik heb haar gebeld en gezegd dat het allemaal mijn schuld was en dat je nu hier ging wonen. En of ze even wilde komen om te overleggen over de omgangsregeling. Ze zei dat ze je wel erg miste en of je al weer een beetje normaal deed. Ze was blij dat ik leefde en vond het een goed idee als ik naar de States zou gaan, lekker ver weg vond ze dat zeker, hahaha. Ze zei, dat als ik jou verder met rust zou laten, je wel weer welkom was bij haar. Ik zei: nou, Tijl is gek op de tuin en de ruimte van dit appartement, ik weet het niet hoor... En toen zei zij dat het niet uitgesloten was dat zij dan hierheen zou kunnen komen, en de kinderen natuurlijk. Hoe groot of die tuin was? Wel een type hoor, die van jou."
Ik lepelde mijn eitje leeg, maar dat was om te verhullen dat er tranen in mijn ogen stonden. Van onder in mijn buik steeg een enorme bel geluk op, zo groot en en en en gelúkkig dat ik bang was dat mijn borst uit elkaar zou spatten. Nu begreep ik pas hoe ik haar gemist had de afgelopen twee maanden; hoe een leven in een stacaravan en met werk op kantoor en eten bij de Surinamer en rukken tussen vieze lakens best op een leven kan lijken, maar het eigenlijk helemaal niet ís.
"Oké," zei ik toen ik dacht dat mijn tranen niet meer te zien waren.
"Lul," zei Heelverhaal.nl en gaf me een beuk op mijn biceps. "Oké, wat nou oké."
Toen moesten we lachen en toen ging de bel.
Een eind is een eind. Heelverhaal.nl ging naar de States om met zijn apparatenintelligentie de wereld te redden van de oorlog tussen de Christenen en de Arabieren, en ik begin steeds meer te geloven dat ik op de een of andere manier enorm bij de neus genomen ben door een soort kruising tussen Hans Klok en Uri Geller. Het maakt niet uit, ik kietel de baby en heb haastige zaterdagochtendseks met mijn meisje en daarna maak ik me druk over wat de beste espressomaling is en ik ga naar kantoor en doe daar mijn ding en als Ajax wint juich ik en heel soms, als er een penalty gemist moet worden door de tegenstander op een cruciaal moment in de wedstrijd, dan concentreer ik me even en vliegt hij hoog over. Nou goed, ik lees Sheldrake en Hofstadter en ik kan ook niet doen of ik helemaal niks door heb, oké dan, soms komen parkeerboetes nooit tot een acceptgiro en hebben we bij haast wat meer groene golfjes dan gemiddeld, maar verder is het allemaal gelul van de allerbovenste plank en wil ik niks meer met iets te maken hebben, wat dan ook.
Duidelijk?
Mooi.