Wasdag voor het Gebit
Als het om de landelijke politiek gaat denkt maar zeventien procent van de Nederlanders dat het wel goed zit met de kwaliteit van hun bestuur. Als de professionals al zo vreselijk laag scoren, hoe zit het dan met de bijbeuners in de gemeenteraad? Na ze elk weekend tegengekomen te zijn met hun stralende gezichten en trotse babbels blijft er een indruk van lege onnozelheid achter. Ik ben er natuurlijk extra op gaan letten toen in de media voorbij kwam dat de gemeentelijke ambtenaren hun wethouders en raadsleden een dikke onvoldoende gaven wegens hun zeer beperkte dossierkennis en gebrek aan (toekomst)visie. Je zou bijna gaan denken dat de lokale politici er alleen zitten om als enthousiaste vrijwilligers er voor te zorgen dat het landelijke partijbeleid de stadsmuren binnengeloodst wordt, kritische lokale plannen zijn er niet of nauwelijks. En waarom is dat nodig? We hebben toch een geweldig bestuur in Nederland? Dat kunnen we toch met een gerust hart aan die ambtenaren in den Haag overlaten? Die regelen dat onderling wel, met zo nu en dan de media als scheidsrechter. Om de vier jaar blijkt of de media het goed gedaan heeft en verschuift er weer een snelweg, een brug of een gevangenis en gaan de vaste lasten weer omhoog.
En al die burgers die zich zo druk lopen te maken, denken dat ze verstand van bestuur hebben, het is aandoenlijk. Er spelen krachten mee waar de gemiddelde schoenenverkoper geen flauw benul van zal hebben, en dat is maar goed ook, schoenen verkopen kost al genoeg tijd. De kamerleden zoeken het wel uit, regelen het wel voor ons. Hun lokale raadsleden zijn trouw en volgzaam. Er zijn natuurlijk altijd een paar van die sukkels die lokale partijen oprichten, die denken dat 'democratie' betekent dat iedereen zomaar met zijn vingers aan de knoppen mag zitten. Alsof treinreizigers vóór het instappen nog even democratisch een machinist aanwijzen in de rij. Gelukkig zijn de meeste van die partijen nu verdwenen en kan de Tweede Kamer weer rustig het land regeren. Wouter Bos ziet het al voor zich, de PvdA gaat overal weer netjes de boel besturen en hij gaat comfortabel in het seinhuisje zitten.
Er is natuurlijk één uitzondering. Marco Pastors is door de mediakeuring heengekomen en mag overal aanschuiven, hij doet het goed op de buis. En wat werd het duidelijk in het debat met Peter van Heemst van de PvdA, wat werd de Nederlandse kiezer een blik gegund in de denkwereld van zo'n mindere PvdA-god als hij geconfronteerd wordt met een besturende schoenenverkoper die het de afgelopen vier jaar wél goed gedaan heeft. Die wél verstand lijkt te hebben van de problematiek van een stad. Er was werkelijk geen goed woord voor Pastors te horen, maar erger nog, de minachting bleek principieel. Pastors kón het gewoon niet goed gedaan hebben, had het gemeentehuis gekaapt, had de leiding overgenomen van de Haagse professionals en dat is onvergeeflijk. Als Clairy Polak de toekomstige PvdA-vrijwilliger wees op de successen van Leefbaar Rotterdam kwam er een arrogante sneer, of werd er meteen gesteld dat de burgemeester en het politiekorps verantwoordelijk waren voor de prestaties. Er kon geen complimentje af, geen vriendelijk woord, niets. Het verzette werk van Leefbaar Rotterdam moest en zou de verdienste zijn van het ambtenarencorps dat het zelfs zonder bezielende leiding van de PvdA en óndanks de aanwezigheid van Leefbaar Rotterdam tóch goed had gedaan. Burgers die besturen, het wordt simpelweg niet geaccepteerd. En je zag Pastors ook groeien in zijn rol als denkende burger die een béter bestuur eist, een pragmatische aanpak van dringende problemen wil. En niet langs een ideologische meetlat gelegd wil worden of vanuit het brein van een seinhuisbewoner te horen wil krijgen wat hij moet vinden. Van Heemst probeerde nog te doen alsof die pragmatische aanpak stomtoevallig net voorbij was gekomen op de PvdA-agenda, alsof het volk werd verweten ongeduldig en ondankbaar te zijn om dat beleid via een stelletje Leefbaren eerder te eisen dan goed was voor dit land.
Dus ik weet het nog steeds niet. Ik zie vooral die afkeer van burgers die nét iets te slim worden, die nét iets teveel willen, die niet tevreden zijn met het foldertje en het ballonnetje. Als ik blanco stem mogen al die bijbeuners een hapje van mijn stem nemen. Als ik niet stem mag ik me niet meer met de politiek bemoeien vinden de politici, dan lopen ze meteen door als je een gesprek aan wilt knopen in plaats van je geduldig uit te horen en je af te schepen met een of andere uit het hoofd geleerde verkiezingsleus. Zelf de politiek ingaan is natuurlijk niet de bedoeling, tenzij je het doet om de landelijke politici te helpen met het uitvoeren van hun beleid, dat is tenslotte democratie.
Ik hoop dat Marco Pastors landelijk gaat en dat de hele Tweede Kamer op de Peter van Heemsttoer gaat. Ik hoop dat Marco Pastors concurrentie krijgt van schoenenverkopers die nog slimmer zijn dan hij, die het minstens zo leuk op de buis doen. Ik hoop dat er weer eens wat te kiezen valt, en dat we zelf onze vertegenwoordigers de Tweede Kamer in mogen stemmen -levend en wel-, zonder dat ons gelijk verweten wordt dat we ons bemoeien met zaken waar we geen verstand van mogen hebben.