Vive Le Tour ! (3) Le Tour de Walkowiak

Het is een vaak terugkerend fenomeen in de Tour, u kent het wel. Ergens in de eerste Tourweek tussen de proloog, massaspurten en (ploegen)tijdritten door grijpt een Franse renner even de "gele macht". Vaak de Franse kampioen zelfs, net in die ene rit waarin een groepje van het peloton minuten cadeau krijgt zit hij erbij. Wat dan te gebeuren staat in de Tour is bekend. Met minuten voorsprong staat hij daar in het klassement, genietend van de dagen gele trui in de resterende vlakke ritten, met zijn Franse ploegje het peloton aanvoerend. Ja hij, de weinig bekende Franse pakweg boerenzoon, rijdt voor de hele wereld in het geel. Ook zijn ploegmaats genieten en denken aan de vele premies die de gele dagen meebrengen.



En dan komen de bergen eraan en gebeurt het mooie. Net waar elke andere niet-Fransoos genadeloos in elkaar zou storten en in de eerste rit een halfuur zou verliezen gebeurt dit niet met onze Franse poulain. Hij vecht, hij sterft bijna, hij plooit, maar voorlopig breekt hij nog niet. Hij groeit uit tot de nieuwe poupou van het Franse publiek, hij wordt bekend, hij wordt gevierd, hij wordt gesteund door de vele honderdduizenden langs de weg, ze stuwen hem vooruit, ze roepen hem 5 km/h sneller over de Alpencols, iedereen spreekt vol lof over hem en de favorieten beginnen zich lichtjes zorgen te maken.
En dan, na een bergritje of twee, misschien drie, sommigen redden het nog net iets langer, dan breekt hij en verliest hij het Geel aan de grote Tourfavoriet. Niet met vele tientallen minuten, maar met een paar minuutjes, sommigen maar met seconden, hij vocht tot op de meet voor het onmogelijke. De rit erna sterft hij compleet. We kennen het fenomeen allemaal. We zagen het de laatste tien Tours alleen al bij pakweg Heulot, Vasseur, Simon en zelfs vorig jaar nog met Voeckler.

Maar dan werpt zich de vraag op: waarom doen ze het, waarom zijn het steeds Fransen die erin slagen, waarom vechten ze zo hard voor die ene dag méér in het Geel? Is het voor de Eer des Vaderlands, is het voor de eer van henzelf misschien, is het puur voor het geld? Volgens mij niet, in Frankrijk spreken ze immers al decennia lang mytisch over de "Tour de Walkowiak". Want jawel, het is ooit iemand gelukt om op bovenstaande manier het Geel tot in Parijs te dragen. Ene Roger Walkowiak. Nooit meer iets ervan gezien voordien, nooit meer nadien. Maar hij won wél de Tour.



We spreken en schrijven de 11e juli van het jaar 1956. De 7e Touretappe wordt verreden, een groep van 31 renners ontsnapt, waarbij geen enkele renner van de ploegen van de favorieten, het peloton geeft hen 18 minuten cadeau. Roger Walkowiak, de "régional" grijpt de Gele Trui. Hij, de hardwerkende renner van de kleine "Nord-Est-Centre" ploeg. Hij, degene die niet goed genoeg was om voor de grote "Tricolore" ploeg te gaan rijden. Hij stond te blinken in het geel. Hij, de zoon van een Poolse immigrant.
Enkele (vlakke) ritten later neemt de Belg Adriaenssens die ook in de vlucht zat de trui echter even van hem over. En dan komen de Alpen eraan. Zoals iedere mindere god die de gele trui draagt gaat Adriaenssens roemloos ten onder in de eerste bergrit. Maar niet Walkowiak, hij ruikt opnieuw de Maillot Jaune. Hij geeft alles en herovert de trui. De favorieten kijken vreemd op dat iemand uit de vlucht van de kleine renners overblijft.
En dan doet hij wél het onmogelijke, hij weerstaat het grote offensief van de grote Charly Gaul op de Croix-de-fer, in de laatste bergetappe weerstaat hij zelfs het grote verbond tussen de legendarische Federico Bahamontes en Gilbert Bauvin dat elke andere renner op de knieën had moeten dwingen. Hij verloor weliswaar minuten, maar streed tot de laatste snik voor zijn trui. Bauvin zou uiteindelijk anderhalve minuut te kort komen.



De uiterst bescheiden Roger Walkowiak zorgde voor dé verrassing in meer dan een eeuw Tour de France door in het geel Parijs te halen. Het wordt hem kwalijk genomen door de vele critici en specialisten die ontgoocheld zijn in de afloop van deze Tour. Men noemde het een Tour zonder "panache", "Walko" won zelfs geen enkele rit. Men zou deze renner als snel vergeten zijn volgens de 'kenners'. Men had het verkeerd. In Frankrijk spreekt de gewone man nog altijd lyrisch over de "Tour de Walkowiak". Al 48 jaar wacht het Franse publiek op een nieuwe Walkowiak. Velen probeerden, velen kwamen naar zijn voorbeeld op dezelfde manier in de Gele Trui. Allen probeerden ze het tot de laatste snik, allen werden ze in de armen gesloten door het Franse publiek, maar allen faalden ze in het finale doel. Wanneer komt de nieuwe Walkowiak? En wie wordt het? Misschien kennen we het antwoord straks wel in de vroege avond van 24 juli dit jaar...