Vive Le Tour ! (1)

Joost (Joost-mag-het-weten)
Mijn vroegste herinnering aan de Tour dateert van lang geleden. Ik moet een jaar of acht geweest zijn toen ik op "Radio Tour" hoorde hoe men een verwoede strijd leverde om de gele of groene trui. Op mijn fietsje reed ik nadien in het park hier vlakbij samen met mijn kameraadjes mijn eigen Tour de France. Toen droomde ik nog dat ik ooit zou meerijden in wat terecht de mooiste koers ter wereld wordt genoemd. Waarom was ik gefascineerd door de Tour? Meer dan door de andere wedstrijden. Nu ja, op die andere Ronde, die van Vlaanderen na misschien. Ik vermoed om dezelfde reden die honderdduizend mensen ook nu nog ieder jaar naar het parcours drijft. De Tour wordt gereden tijdens de vakantie en daardoor is iedere fan er eigenlijk altijd intensief mee bezig. In de Tour wordt altijd feller gereden. De Tour heeft ook altijd een grotere internationale dimensie gehad dan bijvoorbeeld de Giro, een koers die nochtans louter sportief gerust de vergelijking moet kunnen doorstaan. Maar toch is de Tour gewoon uniek. Kijk je niet om de koers, dan wel om de poëtische beelden van kastelen, natuurschoon en ander fraais die we elk jaar op de buis te zien krijgen. Ga je niet live om de renners dan ga je om het geweldige mediacircus te bekijken. En toch begon het ooit allemaal zo klein, maar tegelijk was de Tour al sinds haar begin een fenomeen. In deze reeks ga ik als opwarmertje tot aan de Tour enkele keren met u even grasduinen in de opmerkelijke gebeurtenissen van ondertussen 102 jaar Tour de France.




102 jaar, de Tour werd dus voor het eerst gereden in 1903! In dat jaar werd Henri Desgrange de grondlegger van een buitengewoon menselijk avontuur, een wielerkoers die haar gelijke niet kent, een groot volksfeest in juli. De vraag is natuurlijk of hij het wel zo bedoeld had, want na de 2de Tour schreef hij al in zijn krant :"de Tour is afgelopen en ik vrees dat het de laatste is geweest, de Tour gaat ten onder aan zijn succes, aan de blinde passie die is ontketend, aan de beledigingen en verdachtmakingen afkomstig van onwetenden en kwaadwilligen." Het gebeurde gelukkig niet, maar het geeft aan dat de huidige problemen van de Tour er ook honderd jaar geleden al waren.

De Tour heeft in die honderd jaar, en zeker in de beginfase, nogal wat vormen en formules gekend. Henri Desgrange en zijn opvolgers zochten naar dé ideale formule om een drieweekse wielerwedstrijd te rijden. Wist u bijvoorbeeld dat men tussen 1905 en vlak voor Wereldoorlog I enkel met een puntenklassement de Tour reed? Het moest wel, want de problemen met renners die de trein namen om de aankomst te bereiken waren niet meer te overzien. We kunnen het ons vandaag moeilijk nog voorstellen.
Maar men bleef dus zoeken naar de "ideale formule" die budgettair haalbaar was: het invoeren van landenploegen en terug fabrieksploegen, invoeren van prologen, de groene en bolletjestrui, en de buitenlandse etappeplaatsen. Allemaal zorgden ze voor heel wat stof tot discussie die uiteindelijk de Tour zoals we die vandaag kenden opleverde.



Een van de meest opmerkelijke ideeën kwam trouwens van Jacques Goddet, die Tourbaas was van vlak na de 2de Wereldoorlog tot aan de laatste zege van de legendarische Bernard Hinault, midden jaren '80. Goddet dé man die de Tour de vorm gaf zoals we die nu kennen. Maar was ook een fantast. Hij bleef al die jaren tot aan zijn afscheid pleiten om in navolging van de successen van de Wereldbekers en Europese kampioenschappen voetbal iedere vier jaar een "Tour d'Europe" te organiseren, een 4 weken durende "Tour" door Europa, niet met de gebruikelijke ploegenteams, maar met landenteams, zoals we die op het wereldkampioenschap kennen. Het zou er echter nooit van komen. Goddet was een lyrische en weemoedige dromer, een fantast zoals Desgrange.

De Tour heeft echter nog altijd zijn stevige grondvesten: Honderd jaar glorieuze geschiedenis, honderd jaar topprestaties, honderd jaar drama, en honderd jaar traditie en passie rondom de populairste sport in West-Europa. Inderdaad, populairste sport. Voetbal is voor de wielerfan slechts een balspelletje.

Bedankt Henri Desgrange voor het idee en het kiezen van de maand juli, bedankt aan de politici uit ver vervlogen tijden voor de betaalde vakantie tijdens die maand, bedankt ook aan de grondleggers van de Tour voor de aard van de strijd. Bedankt aan degene die ooit op het idee kwam om renners met hun stalen ros over de Ballon D'Alsace (de eerste berg in de Tour) te sturen, of later door de Pyreneeën, een gebergte waar toen nog wilde beren wel eens de koers kwamen verstoren.

Vive Le Tour !

(komende zaterdag ga ik in de 2de column in deze reeks met u even een blik werpen op enkele heel merkwaardige gebeurtenissen en anekdotes uit de analen van het prille tourbegin. )