Volkssport
Ik speel zelf in zo'n elftal, dat door sommige ook wel bierteam word genoemd, en ik kan ze daar geen ongelijk in geven. De derde helft is net zo belangrijk als de twee voorgaande waarin de wedstrijd wordt gespeeld. Toch is het vooroordeel van "pretteam" niet helemaal op zijn plaats, die mannen zijn bloedserieus als het gaat om de wedstrijd zelf.
De stemming in de kleedkamer vooraf is heel goed maar verandert langzaam van praatjes over koetjes en kalfjes, in een heus tactisch gesprek. De vorige wedstrijd tegen de tegenstander van die dag wordt nog eens geanalyseerd en de fouten die in het vorige duel werden gemaakt zullen nu niet meer voorkomen. Opgetogen verlaten de mannen, van over de dertig, de kleedkamer met de gespannenheid van een kind vlak voor zijn verjaardag. Wat zal er gaan gebeuren?
Teams die op hoog niveau spelen doen gezamenlijk een warming-up. Een team van dit kaliber is ongeordend. Een aantal zijn aan het rekken en strekken, nog wat mannen schieten een balletje over naar elkaar en een derde groep schiet snoeihard op doel, dit voor het moraal van de keeper, want alle ballen vliegen mijlen ver over de doellat. Nu hebben wij nog een redelijk tenue, er zijn teams in onze competitie te vinden die shirts dragen waaraan je kunt zien hoe lang de drager van het shirt al speelt voor de vereniging. Hoe valer het shirt, hoe langer hij al lid is.
Dan de wedstrijd zelf, vanaf de aftrap zie je dat menigeen zich niet heeft warm gelopen. De meeste mannen sjokken nog wat rond en tasten zo voorzichtig af wat voor tegenstander ze vandaag te kloppen hebben. Mocht u zich soms down of depressief voelen, dan raad ik u aan naar zo'n voetbalveld te gaan en te zien hoe twintig bierbuiken op en neer deinen als zij achter een bal aan "rennen". Het ziet er allemaal erg komisch uit. Niet dat ik afbreuk wil doen aan hun kwaliteiten hoor, er zitten ook vaak spelers tussen die voorheen in het eerste elftal stonden maar nu voor de lol nog willen voetballen. Ondanks het gesjok kunnen die mannen wel goed een bal trappen en overzien ze het spel snel en goed. De koddigheid zit hem in het sjokken.
Het onderling coachen is ook een verhaal apart. Als je zelf wat van voetbal weet komen de kreten wel bekend voor: "In je rug/nek, stappen, pak je man, terug, zakken, aansluiten, ER AF!" Dit wordt allemaal met een fanatisme naar hun medespelers geschreeuwd, waaruit blijkt dat ze zichzelf en het spel zeer serieus nemen. Hierbij horen ook vaak armgebaren die we wel kennen van Johan Cruijff. Gelukkig heeft in ons team iedere speler hetzelfde inzicht, in ieder geval dezelfde armgebaren. Maar elf kenners kunnen wel eens botsen in hun mening en zo zie je ook iedere wedstrijd weer dat er vanzelf discussies ontstaan over wie er nou gelijk had en waarom dan wel. Een nuchter mens zou denken dat dit beter in de rust kan plaats vinden, maar deze kenners willen direct hun gelijk halen.
De rust wordt gebruikt om deze discussies nog eens dunnetjes over te doen. Want, zo denken ze, als we dan bepalen wie er nou fout zat kan dat in de tweede helft alleen maar beter gaan. Met sigaretten in de mondhoek komen de spelers weer het veld op, nog maar 45 minuten te gaan, het is erop of eronder. De grensrechter krijgt het nu te voorduren. Dat is vaak een speler van de tegenstander en die vlagt uiteraard partijdig. En die domme scheidsrechter, zeer flatteus "Scheids" genoemd, ziet dat niet eens en fluit steeds af! Zoals hen iedere zondag in Studio Sport door de grote jongens wordt getoond gaan ook deze mannen om de scheidsrechter heen staan en roepen en wijzen zich een ongans. Wat een onrecht wordt ze aangedaan! Dan moet het maar over een andere boeg gegooid worden: de beuk er in!
De tackles worden fel, feller, zelfs tot aan het smerige aan toe. Dit alles onder aanmoediging van eigen teamspelers, "Grijp hem, leg hem neer, het is je moeder niet." Deze kreten zitten er nu eenmaal in, zij hebben deze hun hele pupillentijd gehoord van hun eigen vaders die langs de lijn stonden. Nog meer tackles en nog meer slidings. Hier en daar hinkelt een speler het veld af om zich te laten verzorgen door een wisselspeler die qua EHBO kennis ook niet verder komt dan wat water over het been te gooien. Het spel gaat door, want voetbal is nu eenmaal oorlog. Die blessure van die aansteller komt zo wel.
De irritatie is hoog opgelopen, er wordt een klap uitgedeeld, de speler kermt en roept maar de scheids heeft niets gezien en probeert de boel nog te sussen. Als een minuut erna weer een speler geblesseerd raakt door een te zware tackle zijn de rapen gaar. Wederom zien we een amateur versie van het profvoetbal, ze willen bijna allemaal elkaar te lijf gaan. Gelukkig weten de slimste spelers de rel beperkt te houden door de haantjes uit elkaar te trekken. Hè hè, we kunnen weer verder voetballen.
Na het eindsignaal druipen de verliezers teleurgesteld af. In de kleedkamer worden de opgelopen wonden met elkaar vergeleken, daar kun je namelijk de inspanning aan afmeten. Nog een geluk dat ons niets te verwijten valt, het lag immers allemaal aan de scheidsrechter, de wind, de zachte bal, het veld en de ene zondebok van het team, die nooit iets goed kan doen. Om de laatste frustraties er nog even lekker uit te meppen of trappen moeten bankjes, vuilnisbakken en de deur het ontgelden. Zo dat is eruit, nu bieren!
Het team zit rond de tafel met grote bladen vol met bier en ze evalueren de wedstrijd. Dezelfde conclusies als na de wedstrijd worden herkauwd, maar ach, ze denken academisch bezig te zijn. Na acht bier is de hele tafel eindelijk af van de frustraties en beginnen de koetjes- c.q. kalfjesgesprekken weer. Nog acht bier later is eindelijk het verlies helemaal verdronken en durft zelfs een enkeling al te zeggen dat het volgende week allemaal wel beter zal gaan. Nog ééntje toe dan! De Bewust Beschonken Bestuurders stappen in hun auto's en rijden weg.
Ik ben een groot liefhebber, sterker nog, een groot fanaat wat voetbal betreft maar een goed voorbeeld heb ik het nooit gevonden. Mevrouw Terpstra zei ooit dat in het vraagstuk over normen en waarden de sport een belangrijke rol kan spelen, want waar leer je nou deugden als samenwerken en solidariteit? Toch wel het meest op een sportvereniging. Ik besef dat zwemmers andere sporters zijn dan voetballers, maar beseft mevrouw Terpstra dat voetbal de meest beoefende sport is in Nederland?