Vrij verkeer van bullshitdiensten

Iedere EU-burger mag werken waar hij of zij wil. Het is één van de vier grote vrijheden waar de Europese Unie op stoelt. Het is een prachtig uitgangspunt dat een aantal hele rare consequenties heeft. Die komen door de grote verscheidenheid in wat de EU-lidstaten als een normaal inkomen zien. Het resultaat? Een explosie aan overbetaalde bullshitjobs in Nederland terwijl het waardevolle werk voor een schijntje wordt gedaan door arbeiders uit andere lidstaten.

Onze economie draait om het zo goedkoop mogelijk aanbieden van goederen en diensten, waar desalniettemin zoveel mogelijk winst mee gemaakt kan worden. Met die winsten keren we onszelf vervolgens vorstelijke salarissen uit, want we willen toch wel dat koophuis kunnen betalen en minstens 1 keer per jaar met het vliegtuig met vakantie. Daarom moeten de prijzen van onze goederen en diensten elk jaar omlaag, maar onze salarissen toch zeker elk jaar 3% omhoog. Dat heeft als resultaat dat wij een systeem hebben gecreëerd waarin het onmogelijk is dat wij die diensten zelf verrichten. We zijn simpelweg te duur.

Gelukkig is de Europese Unie met haar vier vrijheden daar. Die stelt ons in staat om arbeiders uit een zuidelijker of oostelijker lidstaat in te zetten om dat werk voor ons te doen. En dat dit de moeite waard is blijkt wel uit de loonverschillen tussen bijvoorbeeld Hongarije en Nederland. Een Hongaar verdient gemiddeld €742 netto per maand, een Nederlander €2152. Momenteel stelt het Europese recht dat als die Hongaar naar Nederland komt voor een ‘posting’, hij dan minimaal het Nederlandse minimumloon moet ontvangen. Aangezien dat al aanzienlijk meer is dan in Hongarije zelf gaan tijdelijke arbeidskrachten daar direct mee akkoord. ‘Equal pay for equal jobs’ is er dus niet bij, alhoewel een nieuwe richtlijn daar verandering in zou kunnen brengen. Ironisch genoeg vechten nu juist Polen en Hongarije die richtlijn aan bij het Europese Hof van Justitie, omdat het hun concurrentiepositie zou verslechteren. Maar, wat maakt het uit dat wij goedkopere krachten inzetten voor dit werk, dat gebeurt toch al jaren? Outsourcing en wereldhandel drijft de race naar de prijsbodem, en die bodem willen wij als consumenten in zicht houden.

Binnen de EU zorgt dit ten eerste voor het in stand houden van ongelijkheid, wat tot uiting kan komen in regelrechte discriminatie op de werkvloer. Die ongelijkheid wordt nog duidelijker als je kijkt wat er vervolgens in Nederland gebeurt in het geval van het inschakelen van een Hongaarse medewerker. Die moet immers worden begeleid, zijn resultaten moeten gecheckt worden en de overeenkomsten met Hongarije gemanaged. Dus introduceren wij nu een hoop randfuncties voor Nederlandse managers om dit allemaal in goede banen te leiden. Randfuncties die vier keer meer betaald krijgen dan de Hongaar die het eigenlijke werk doet. Dat is het tweede gevolg: overbetaalde bullshitjobs.

De goede intentie van het vrij verkeer van diensten wordt door onze laagste-prijs-garantie-gedreven-markteconomie de nek omgedraaid. Maar wat voegen wij ondertussen zelf nog toe aan de maatschappij? We adviseren en managen ons een ongeluk, worden zo duur dat we niet meer inzetbaar zijn omdat we er jaarlijks een paar procent bij krijgen, en laten dat allemaal betalen door de winst die we maken over de minimumsalarissen van andere Europeanen. We wentelen ons in zinloosheid terwijl we zo goedkoop mogelijke witte wijn slurpen, en zo blijft het hele circus in stand.

Dit item is geschreven door Daniël van schrijverscollectief Kaf.