History Repeats

Toen 

Rome. Het is de nacht van 19 juli, het jaar is 64 NC. De 'Grote Brand van Rome' slaat door de daken van winkels naast Circus Maximum waar de strijdwagenraces worden gehouden. De vlammen, aangewakkerd door een sterke wind, razen door de drukbevolkte gebieden van de stad. Van de 14 Romeinse districten zijn er 3 volledig verwoest nadat de brand 6 dagen ongecontroleerd heeft gebrand. 

Meteen wijst Nero naar de Christenen. Een nieuw geloof dat voet begint te krijgen in Rome. De Christenen verspreiden hun evangelie over de komst van een nieuwe koning. Dat is iets waar geen enkele zittende koning vrolijk van wordt. Het komt hem dan ook goed uit zo'n zondebok te hebben. Zonder rechtszaak, zonder bewijs worden deze Christenen vastgezet en vermoord in het circus van Nero. Sommigen door ze met dierenvellen te laten bekleden en te laten verscheuren door honden en leeuwen. Anderen door ze aan het kruis te nagelen en in brand te steken, om zo als verlichting voor het circus te dienen. 

Uiteindelijk blijkt uit de geschiedenis dat er meer redenen waren waarom de brand en de zondebok erg gelegen waren voor Nero. Hij had plannen om Neropolis (een groep paleizen) te bouwen. Hij miste echter de ruimte hiervoor en een verzoek aan de Senaat om ruimte te maken in de later verbrande districten werd afgewezen. 

Uiteindelijk wordt zijn corruptie, extravagantie, tirannie, inhaligheid en dwangmatig gedrag hem fataal. Hij wordt 4 jaar na 'De Grote Brand' van de troon gedreven en pleegt zelfmoord. 
 
Nu 

Istanbul & Ankara. Het is de avond van 15 juli, het jaar is 2016 NC. Tanks rijden door de straten. Soldaten in tanks en militaire trucks roepen burgers op naar huis te gaan en geven aan het om een coup gaat terwijl ze in de buurt van belangrijke punten in de stad rijden. Er schijnt een klein deel van het leger een coup te willen plegen. Er wordt in beide steden geschoten door de tanks en door F16's. De coup mislukt. Er komen 246 mensen om, voornamelijk politieagenten die strijden tegen het aanvallende leger. 

Meteen wijst Erdogan naar Gülen en naar Turken die het gedachtengoed van Gülen volgen. Een man voor wie Erdogan bang is. Bang voor de macht van Gülen en de invloed die zijn gedachtengoed met zich meebrengt start Erdogan een heksenjacht naar iedereen die ook maar op enige wijze aangesloten zou kunnen zijn bij het gedachtengoed van Gülen. 

16.000 Arrestaties (en gevangenen die onder erbarmelijke toestanden worden vastgehouden). Ruim 60.000 mensen zijn uit hun functie gezet waarvan 4.500 rechters en 21.000 docenten. Meer dan 2.000 bedrijven zijn gesloten. Journalisten worden gearresteerd. Nieuwszenders en kranten zijn gesloten of overgenomen. En in de tussentijd zijn Erdogan en de zijnen druk bezig de doodstraf weer in te voeren. Slecht nieuws voor de gearresteerden waarvan waarschijnlijk de meesten het daglicht niet meer zullen zien. 

History repeats itself.  

Maar, waarom? 

Fethullah Gülen vertrok al in 1999 naar Amerika om daar in ballingschap (zelfverkozen) te leven. 
Vanuit Amerika is hij geestelijk leider van de Hizmet-beweging die een gematigde Islam predikt. 
Gülen onderscheidt zich als moslim en maakt zich geliefd door zijn voorkeur voor dialoog en tolerantie. 

De Hizmet-beweging is niet een club waar je bij aansluit. Het is een gedachtengoed dat een moslim kan volgen. Ondanks dat hierom het aantal volgers onbekend is, wordt het aantal volgers op miljoenen geschat. 

Sympathisanten dragen een percentage van hun inkomen af aan organisaties gelieerd aan Hizmet. Het vermogen van de beweging wordt geschat op 25 miljard dollar. De Hizmet-beweging wordt mede daarom gezien als het grootste islamitische netwerk van de wereld. 

Erdogan is rond 2002/2003 aan de macht gekomen. Vreemd genoeg dankzij de oppositie. In 1998 heeft Erdogan 10 maanden in de gevangenis gezeten en is hem toegang tot politieke functies voor eeuwig ontnomen voor het uitspreken van een zin uit een gedicht :"De moskeeën zijn onze barakken, de koepels onze helmen, de minaretten onze bajonetten, en de gelovigen onze soldaten." 

In 2003 zorgde de oppositie er voor dat de Erdogan weer een politieke functie kon bekleden en meteen kwam hij aan de macht. Mede dankzij volgelingen van Gülen. 

In 2009 komt er via Wikileaks informatie naar buiten over hoeveel mensen in de politiek, bij de politie en andere plekken met invloed op een of andere manier aangesloten zijn bij Gülen. 

Dit is vermoedelijk het moment geweest waarop Erdogan de invloed van Gülen begon te vrezen.  
Erdogan trok in de tussentijd steeds meer macht naar zich toe, waaronder die over het leger en de media. Dit zorgde voor een breuk met de Gülenisten en dit liep tot een hoogtepunt in 2013 waar een corruptieschandaal zorgde voor de ontslag van 3 ministers. Erdogan noemde het een complot (door Gülen) tegen hem en de zijnen en begon toen al met het zuiveren van de politie en justitie. Duizenden politiefunctionarissen werden ontslagen of overgeplaatst. De autonomie van de Turkse justitie werd ingeperkt door aanklagers te verbieden om zonder toestemming een strafrechtelijk onderzoek te starten. 

Erdogan zag zijn populariteit de laatste tijd ernstig afnemen. Met beledigingen kan hij heel slecht omgaan; kijk maar naar die Duitse komiek die hij graag uitgeleverd zou zien vanwege een komisch liedje dat over Erdogan is gemaakt: Erdowie, Erdowo, Erdogan - extra 3 - NDR

Hetgeen Erdogan nodig had om de bevolking voor zich te winnen was een daad tegen hem en zijn partij. En voilà, een mislukte coup.  

Dankzij de mislukte coup kon Erdogan ineens al zijn plannen uitvoeren om al zijn tegenstanders de mond te snoeren. Er is nog maar weinig nodig om de media, het leger en het volk volledig achter zich te hebben staan.  

Wat nu? 

Een van de problemen is dat het niet officieel uitgesproken kan worden dat Erdogan het meest te winnen heeft gehad met de mislukte coup. Er zijn teveel banden met Turkije die gebroken kunnen worden. Europa is te bang dat Turkije de vluchtelingen doorlaat en geen huisvesting geeft. Van die angst wordt door Erdogan dankbaar misbruik gemaakt. Hij dreigt inmiddels te stoppen met het aannemen en terugnemen van vluchtelingen. 

Het lijkt er op dat zijn relatie met het westen hem niet veel kan schelen. Wanneer hij de doodstraf weer invoert kan hij toetreding tot de EU helemaal vergeten. Het is dan ook geen wonder dat hij een charmeoffensief naar Putin is begonnen. 

In de tussentijd wacht Europa af of de vernieuwde vriendschap tussen Turkije en Rusland een korte termijn relatie is, of een strategische draai in het beleid van Erdogan.  

Net als Nero belandt Erdogan (met zijn vrouw) van het een in het andere schandaal rondom corruptie, extravagantie, tirannie, inhaligheid en dwangmatig gedrag. Laten we hopen dat de angst voor represailles door Turkije bij onze politici niet groter is dan de wil om te doen wat juist is. Helaas laat de geschiedenis meestal het tegenovergestelde zien.